دانش سیاسی

نسبت سیاست و فهم در منظومه فکری هانا آرنت

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (علوم سیاسی از منظر ایرانی)

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز.گروه علوم سیاسی

2 مدرس علوم سیاسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هانا آرنت از متفکرانی است که بیشتر در حوزه اندیشه سیاسی با «ریشه های توتالیتاریسم»، «خشونت»، «انقلاب» و «وضع بشر» شناخته می شود اما همزمان نگاهی عمیقا فلسفی با گرایشهای زیستمانی و پدیدارشناسانه برآمده از همنشینی با هایدگر در این آثار نشان می دهد که در «میان گذشته و آینده» و «حیات ذهن» به اوج می رسد و بیش از سیاست، به فلسفه محض و با تاکید بر مقوله فهم و هرمنوتیک نزدیکتر می شود.
در این پژوهش می کوشیم به فهمی از نسبت این دو بعد فلسفی و سیاسی اندیشه ها و آرای آرنت دست یابیم و به این مسئله پاسخ گوییم که چه نسبتی میان هرمنوتیک، فهم و پدیدارشناسی از یکسو و سیاست از سوی دیگر، در اندیشه آرنت وجود دارد؟ برای پاسخ به این سوال، رویکرد آرنت به «فهم» و «امر سیاسی» و نسبت این دو را با روشی توصیفی و تحلیلی در آثار برجسته او مورد بررسی قرار می دهیم.
در فرجام این تحقیق به نظر می‌رسد آرنت انسان و امر سیاسی و نیز مقوله فهم را در دل چارچوبی واحد و از منظر و رویکردی فراگیرتر می‌بیند و نگاهی پدیدارشناسانه و تفسیری نسبت به انسان، جهان، فهمِ جهان و نیز امر سیاسی دارد. منظومه فکری هانا آرنت پیوندی است میان پدیدارشناسی و نظریه سیاسی و به عبارتی گونه‌ای سیاسی کردن پدیدارشناسی هرمنوتیک و بسط رویکردی پدیدارشناسانه-هرمنوتیک در حوزه نظریه و فکر سیاسی. از آنجا که رویکرد پدیدارشناسانه هرمنوتیک آرنت به امر سیاسی در درجه اول و بیش از هرچیز در فهم «جهانیت» وجود بشری به کار گرفته شده است، می‌توان آن را نوعی پدیدارشناسی وجودگرا یا انسان‌شناسی پدیدارشناسانه امر سیاسی خواند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Political Phenomenology of the World,

نویسندگان [English]

  • Sara Najafpour 1
  • Ali Tadayyon rad 2

1 Faculty member of Shahid Chamran University

2 Professor at Shahid Chamran University

چکیده [English]

In this essay I want to show common aspects and features between
understanding and the political in Hannah Arendt main works including
Human Condition, Life of Mind and essay in understanding. In Arendt’s
thought, politic and understanding are the other side of each others and in
her main exquisite insights and ideas, political activity or action is the same
interpretative reality of human beings.
Understanding for Arendt is the cognitive or an experiential side of politics,
it is the other side of action and particulars of political action.
Understanding implies recognizing new dimensions of events and “a
complicated process which never produces unequivocal results”.While
irreversibility, plurality, unpredictability, creativity are important features
of action in Arendt's thought and the political distinct from the social is
correlated to human free and spontaneous action, understanding is also in
her view an unending activity which contains perception new aspects of
events, an endless and complicated process that never produces decisive
and ultimate results. Understanding “is the specifically human way of being
alive”.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arendt
  • action
  • understanding
آرنت، هانا (1359). خشونت (عزت‌الله فولادوند، مترجم). تهران: انتشارات خوارزمی.
آرنت، هانا (1361). انقلاب (عزت‌الله فولادوند، مترجم). تهران: انتشارات خوارزمی.
آرنت، هانا (1366). توتالیتاریانیسم (محسن ثلاثی، مترجم). تهران: انتشارات جاویدان.
آرنت، هانا (1388). میان گذشته و آینده (سعید مقدم، مترجم). تهران: اختران.
آرنت، هانا (1389). وضع بشر (مسعود علیا، مترجم). تهران: ققنوس.
آرنت، هانا (1391). حیات ذهن: تفکر (مسعود علیا، مترجم). تهران: ققنوس.
انصاری، منصور (1376). «حوزه عمومی در اندیشه سیاسی هانا آرنت»، اطلاعات سیاسی و اقتصادی. 12(118-117)، 127-124.
انصاری، منصور (1379). هانا آرنت و نقد فلسفه سیاسی. تهران: نشر مرکز.
بردشا، لی (1380). فلسفه سیاسی هانا آرنت (خشایار دیهیمی، مترجم). تهران: طرح نو.
بشیریه، حسین (1382). تاریخ اندیشه‌های سیاسی در قرن بیستم: جلد دوم لیبرالیسم و محافظه کاری. تهران: نشر نی.
پارخ، ب. (1385). «هانا آرنت» (عزت‌الله فولادوند، مترجم)، مجله بخارا. 9(58)، 18-13.
پاسرین دنتروس، موریتسیو (1393). هانا آرنت (مریم خدادادی، مترجم). تهران: ققنوس.
جانسون، پاتریشیا آلتنبرند (1385). فلسفه هانا آرنت (خشایار دیهیمی، مترجم). تهران: طرح نو.
جهانبگلو، رامین (1385). «هانا آرنت و سیاست مدرن»، مجله بخارا. (58)، 166-155.
خاتمی، محمود (1384). جهان در اندیشه هایدگر. تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.
طاهرخانی، محرم (1380). آزادی مثبت از دیدگاه هانا آرنت. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی، تهران، ایران.
فولادوند، عزت‌الله (1385). «مفهوم شهر در فلسفه هانا آرنت: متن کامل سخنرانی در شب هانا آرنت»، مجله بخارا. 9(58)، 43-27.
کنوون، مارگارت (1389). «مقدمه»، در هانا آرنت، وضع بشر (مسعود علیا، مترجم). تهران: ققنوس.
لسناف، مایکل ایچ (1385). فیلسوفان سیاسی قرن بیستم (خشایار دیهیمی، مترجم). تهران: نشر ماهی
مذهبی، سارویه (1385). سازش بین آزادی فردی و مشارکت سیاسی (رابطه با دیگری) در اندیشه هانا آرنت. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، تهران، ایران.
واتسون، ‌دیوید (1385). هانا آرنت (فاطمه ولیانی، مترجم). تهران: هرمس.
هایدگر، مارتین (1394). هستی و زمان، ویراست دوم (سیاوش جمادی، مترجم). تهران: ققنوس.
Arendt, Hannah (1962). "Action and the ‘pursuit of happiness", in A. Dempf (ed.), Politische Ordnung und menschliche Existenz. Festgabe für Eric Vögelin zum 60. Geburtstag (München:Beck), 1-16.
Arendt, Hannah (1968). Men in dark times. New York: Harcourt.
Arendt, Hannah (1977). "Public rights and private interests", in F. Stuber (ed.), Small comforts for hard times, Humanists on public policy, New York: Columbia University Press, 103-08.
Arendt, Hannah (1994.a). Understanding and Politics, in: Essays in Understanding, New York: Shocken Books.
Arendt, Hannah (1994.b). "A Reply to Eric Voegelin", In Essays in Understanding. New York: Shocken Books.
Arendt, Hannah (2005). The Promise of Politics. Edited by Jerome Kohn. New York: Shocken Books.
Bernstein, Richard (1983). Beyond Objectivism and Relativism. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
Borren, Marieke (2010). Amor mundi: Hannah Arendt's political phenomenology of world. Faculty of Humanities: University of Amsterdam.
Canovan, Margaret (1985). "Politics as culture: Hannah Arendt and the public realm", History of Political Thought: 6 (3), 617-42.
Disch, Lisa (1994). Hannah Arendt and the Limits of Philosophy. Ithaca,Cornell University Press.
Gadamer, H. G. (2004). Truth And Method. Continum New York.
Novak, Jakub (2010). "Understanding and Judging History: Hannah Arendt and Philosophical Hermeneutics", Meta: Research in Hermeneutics. Phenomenology, and Practical Philosophy, No2.
دانش سیاسی
دوره 15، شماره 2 - شماره پیاپی 30
تالیف مقاله
دی 1398
صفحه 567-590
  • تاریخ دریافت: 03 آبان 1397
  • تاریخ بازنگری: 19 آذر 1398
  • تاریخ پذیرش: 17 شهریور 1398