دو فصلنامه علمی دانش سیاسی

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و تحولات جدید در جبهه مقاومت

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (روابط بین الملل)

نویسنده

دانشیار گروه روابط بین‌الملل، دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، جمهوری اسلامی ایران.

چکیده

جبهه مقاومت از کنشگران جدید در نظام بین‌الملل محسوب می‌شود که در دو دهه اخیر به‌طور متناوب در ادبیات علوم سیاسی و روابط بین‌الملل مورد اشاره و تحلیل قرار گرفته است. این پژوهش بر آن است تا با بررسی اهمیت جبهه مقاومت برای جمهوری اسلامی ایران به مطالعه مؤلفه‌های اصلی در شکل‌دهی به آینده سیاست خارجی جمهوری اسلامی در پرتوی تحولات جدید در این جبهه بپردازد. محقق با استفاده از روش تحلیل نظریه مبنا، نسبت به تحلیل یافته‌ها اقدام و نشان داده است که حرکت به‌سوی تبدیل جبهه مقاومت به یک کنشگر پایدار منطقه‌ای و در عین حال تلاش برای تنش‌زدایی با سایر بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی، مهم‌ترین مؤلفه‌ای است که آینده رفتار ایران در عرصه سیاست خارجی را تحت تأثیر قرار خواهد داد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Islamic Republic of Iran’s foreign policy in the wake of recent developments in the Resistance Front

نویسنده [English]

  • mohammad hassan khani

Associate Professor of International Relations, Faculty of Islamic Studies and Political Sciences, Imam Sadiq University, Tehran, I.R. Iran.

چکیده [English]

The Resistance Front (Axis of resistance) is a rather new actor in international system. During the past two decades there have been numerous books and scholarly articles written about it reflecting a wide range of views and analyses about its goals and impacts on the West Asia, and also its members in general. This article is an attempt to investigate particularly the role of Islamic Republic of Iran in establishing and developing the Resistance Front focusing specially on the Iranian Foreign Policy in regional and global context as far as the Resistance Front is concerned. The paper is based on this assumption that the Resistance Front has arrived at an a new era after passing through almost two decades of critical challenges. The events in post-occupation Iraq, during the Saudi-led coalition war against Yemen, and also the events related to the fight against Deash and other terrorist groups in Syria together with the new role played by Lebanese
Hezbollah, and Hamas and Islamic Jihad in Palestine in confrontation with Israeli occupation and aggressive policies are all signs of a new era in the life of Resistance Front. of paper argues that in this new era and according to new developments Iranian foreign policy faces some a number of tasks. In this context guiding the Resistance Front towards a formal and internationally and regionally acknowledged coalition is among the most important one. The paper also argues that Iranian Foreign Policy needs to make a practical balance between its support for the Front and advancing its relations with its neighbors and other internal and external actors in the Middle East based on the notion of common interests.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Axis of Resistance
  • Constructivist theory
  • Foreign policy
  • I.R.Iran
  • Islamic world
  • Grounded theory method
  • Middle East
  • Realist theory
  • Resistance front
  • West Asia
پوستین‌چی، زهره (1391). «انقلاب اسلامی ایران و برسازی هنجارسیاسی مقاومت در روابط بین‌الملل»، فصلنامه آفاق امنیت، 5(16)، صص. 76-49.
دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (۱۳۹۰). «نظریه اسلامی سیاست خارجی: چارچوبی برای تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه روابط خارجی. ۳(۹)، صص. 48-۷.
سجادپور، سید محمدکاظم (۱۳۹۷). «چارچوبی مفهومی و فراگیر برای درک و تحلیل سیاست خارجی ایران»، فصلنامه سیاست خارجی. ۳۲(۴)، صص. 42-۲۷.
صالحیان، تاج‌الدین و سیمبر، رضا (1397). «منابع اجتماعی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی. 8(26)، صص. 186-165.
عمید زنجانی، عباسعلی و توکلی، محمدمهدی (1391). «مبانی دینی اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات حقوق خصوصی، 42(2)، صص. 232-217.
قزلسفلی، محمدتقی و فرخی، سمیه (1392). «پارادایم مقاومت و بیداری اسلامی در پرتو تحولات شمال آفریقا و خاورمیانه»، جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، سال اول، (2)، صص. 160-139.
مسعودنیا، حسین؛ ابراهیمی، شهروز و درج، حمید (۱۳۹۷). «واکاوی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران سوریه: چالش‌ها و پیامدها»، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی. ۸(۲۸)، صص. 146-۱۲۵.
مهدی‌پور، آسیه (1398). «تبیین مدل مفهومی مقاومت در اندیشه آیت‌الله العظمی خامنه‌ای»، نشریه علمی ـ پژهشی دانش سیاسی، 15(2)، صص. 566-539.
 
Afrasiabi, K. & A. Maleki, (2003). “Iran's Foreign Policy After 11 September”, The Brown Journal of World Affairs. 9(2), pp. 255-265. Retrieved May 1, 2021, from http://www.jstor.org/stable/24590482
Berridge G. R. & James A. (2001). A Dictionary Of Diplomacy. Hampshire, UK: Palgrave.
Clausen, M. (2020). “Iran’s Successful Transnational Network: Iranian Foreign Policy Utilizes Partners”, Danish Institute for International Studies. Retrieved May 1, 2021, from http://www.jstor.org/stable/resrep27546
Fedder, E. (1968). “The Concept of Alliance”, International Studies Quarterly. 12(1), pp. 65-86.
Ghez, Jeremy (2011). “Alliances in the 21st Century: Implications for the US-European Partnership”, RAND publication.
Katzman, Kenneth (2021). “Iran’s Foreign and Defense Policies” Updated January 11, 2021, Congressional Research Service, Retrieved May 22, 2021, from https://crsreports.congress.gov/product/pdf/R/R44017/80
Kesgin, B. (2011). Foreign policy analysis. 21st Century Political Science: A Reference Handbook, (1), pp. 336-343.
Mintz, Alex & Karl DeRouen (2010). Understanding Foreign Policy Decision Making. Cambridge University Press.
Morgan, T. & Palmer, G. (2003). “To Protect and to Serve: Alliances and Foreign Policy Portfolios”, The Journal of Conflict Resolution, 47(2), pp. 180-203.
Mousavian, Hossein & Mohammad, Chitsazian (2020). “Iran's Foreign Policy in the Middle East: A Grand Strategy”, Middle East Policy. 27(3), pp. 99-114.
Vakil, S. (2018). “Understanding Tehran's Long Game in the Levant”, Uluslararasi Iliskiler/International Relations. 15(60), pp. 105-120. Retrieved April 24, 2021, from https://www.jstor.org/stable/26605038
Waltz, Kennet N. (2000). “Structural Realism after the Cold War”, Journal of International Security. 25(1), pp. 5-41.
Wednt, Alexander (1999). Social Theory of International Politics. Cambridge: Cambridge University Press.
دو فصلنامه علمی دانش سیاسی
دوره 19، ویژه‌نامه اول؛ مقاومت
تالیف مقاله
تیر 1402
صفحه 73-88
  • تاریخ دریافت: 18 خرداد 1400
  • تاریخ بازنگری: 15 مهر 1401
  • تاریخ پذیرش: 21 خرداد 1402