نشریه «دانش سیاسی»

پیاده‌روی اربعین حسینی به مثابه جنبش اجتماعی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (علوم سیاسی از منظر ایرانی)

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه شاهد

2 دانشجوی مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

چکیده

پیاده‌روی اربعین حسینی از وجوه ممتاز هجرت در فرهنگ سیاسی شیعی است که به عنوان بزرگ‌ترین اجتماع انسانی جهانی برگزار می‌شود. این اجتماع با شکوه مذهبی علاوه بر دارا بودن وجوه ممتاز مذهبی، واجد پیام‌های عمیق سیاسی و اجتماعی است. یکی از راه‌های بررسی وجوه سیاسی اجتماعی این رویداد، مطالعه‌‌ آن در بستر جامعه‌شناسی سیاسی و حوزه جنبش‌های اجتماعی است. در پاسخ به سؤال اصلی مقاله، صحت این فرضیه که می‌توان پیاده‌روی اربعین حسینی را به مثابه یک جنبش عظیم اجتماعی با تمامی مؤلفه‌های آن در نظر گرفت مورد تأیید قرار گرفته است. در این راستا این پژوهش با بهره‌گیری از نظریه‌‌ جنبش‌های اجتماعی چارلز تیلی و با استفاده از روش کیفی تحلیلی توصیفی و با استفاده از ابزار فیش‌برداری برای جمع‌آوری داده‌ها انجام شده است. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که پیاده‌روی اربعین حسینی در چارچوب نظریه چارلز تیلی، جنبش‌ عظیم اجتماعی است که مؤلفه‌های استمرار ستادها، بهره‌گیری از طیفی از تظاهرات عمومی و همچنین ابراز عمومی با چهار مشخصه‌‌ ارزشمندی، وحدت، تعداد و تعهد در آن به نحو بارزی تجلی یافته است‌.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Arba'een Pilgrimage as a Social Movement

نویسندگان [English]

  • Zahed Ghafari hashjin 1
  • mohammad aghaei 2

1 Faculty member of Shahed University

2 Student of Islamic Revolution Political Studies, Shahed University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Arba'een Hosseini Pilgrimage is one of the privileged faces of emigration in Shi'a's political culture, which is held as the largest human community in the world. This magnificent religious community, in addition to its privileged religious resources, has deep political and social messages. One way to examine the social- political aspects of this event is to study it in the context of political sociology and the field of social movements.
      In response to the main question of the paper, the validity of the hypothesis that Arba'een Hosseini Pilgrimage can be considered as a massive social movement with all its components is confirmed. In this regard, this research has been carried out using the Charles Tilly Social Movement Theory and descriptive analytical qualitative method, using a snippet tool to collect data. The findings of the paper show that Arba'een Hosseini Pilgrimage in the framework of Charles Tilly's theory is a massive social movement that have manifested  the continuity of headquarters, the use of a range of general demonstrations, as well as public expression with four worthiness, unity, number, and commitment attributes in it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arba'een Hosseini Pilgrimage
  • social movement
  • worthiness
  • Unity
  • number
  • commitment
ابن طاووس، علی بن موسی (1409ه.ق). اقبال الاعمال، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
تسخیری، محمدعلی (1389). «مذاهب اسلامی از اختلاف تا ائتلاف»، فروغ وحدت، سال ششم، شماره22 ، زمستان.
تیلی، چارلز (1394). رژیم‌ها و چنته‌ها، مترجم:علی مرشدی‌زاد، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(7).
رضاخواه، علیرضا (1395). «بازنمایی اربعین در رسانه‌های غربی»، پنجره، سال هشتم، شماره 287.
شبر، سیدجواد (1411ه.ق). ادب الطف أو شعراء الحسین، بیروت: دارالمرتضی.
طریحی، فخرالدین(1375). مجمع‌البحرین، تهران: کتابفروشی مرتضوی.
طوسی، محمد بن حسن (1407ه.ق). تهذیب الاحکام، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
عمید زنجانی، عباسعلی(1384). مبانی اندیشه سیاسی اسلام، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
قاضی طباطبایی، سید محمدعلی(1368). تحقیق درباره اولین اربعین حضرت سیدالشهداء(7)، قم: بنیاد علمی و فرهنگی شهید آیت الله قاضی طباطبایی.
قندی، سیدمحسن؛ شکوری، میثم (1395).«شهر اربعین (مدینه الاربعین)؛ رهیافتی نو به مفاهیم آرمانشهر شیعی»، مطالعات مسجد و مهدویت، سال اول، شماره دوم، پاییز و زمستان.
کرمی، محمدتقی؛ بذرافشان، محمد مهدی (1393). «فهم عراق از دریچه تجربه زیسته زائران عراقی اربعین»، دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی، سال6، شماره12، پاییز و زمستان.
محمدی سیرت، حسین(1395). «اربعین منسک اجتماعی در قواره‌ای تمدنی: ظرفیت‌ها و زیر سیستم‌های تمدنی». مطالعات مسجد و مهدویت، سال اول، شماره دوم، پاییز و زمستان.
مصطفوی، حسن(1360). التحقیق فی الکلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
معین آبادی، حسین؛ سبزی، روح الله (1394). «تحلیل بازتاب انقلاب اسلامی در عراق بر اساس نظریه پخش»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال چهارم، شماره13 ، بهار.
مفید، محمد بن نعمان (1413ه.ق). المزار، قم:کنگره جهانی هزاره شیخ مفید.
موسوی، سید محمد؛ یاری، خدیجه؛ باغ فلکی، بتول؛ نیکجو، ایرج (1395). «تأثیر برگزاری مراسم پیاده‌روی اربعین حسینی در کشور و افزایش شور و اشتیاق بین مردم و بخصوص نوجوانان و نقش سازنده‌ی آن بر روی تربیت نسل ارزشی در کشور»، مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، سال اول، شماره سوم، تابستان.
همایون، محمدهادی؛ بد، مهدیه (1395). «تبیین ابعاد سفر معنوی اربعین به عنوان ابر رویداد گردشگری مذهبی»، مطالعات مسجد و مهدویت، سال اول، شماره دوم، پاییز و زمستان.
Bachman,Jarret (2014). Using Self-consept Theory to Understsnd Event Volunteer Motivation, Satisfaction and Intent, South Carolina: Clemson University Press.
Blackstock, Allan (2000). The Invincible Mass: Loyal Crowds in Mid Ulster, London: McMillan.
Drescher, Seymour(1994). “Whose Abolition? Popular and The Ending of British Slave Trade”, Past and Present, No.143.
Eltis, David(1993). “Europeans and The Rise of African Slavery in The Americas: An Interpretation”, American Historical Review, No.98.
Farrel, Sean(2000). Ritual and Riots: Sectarian Violence and Political Culture in Ulster, Lexington: University Press of Kentucky.
Favre, Pierre (1990). Manifestation, Paris:National Political science Press.
Fillieule, Olivier (1997). Strategies for Manifestation in Paris, Paris:National Political science Press.
Jarman, Neil (1997). Material Conflict: Parades and visual Displays in Northern Irland, Oxford: Berg.
Miralla, Petri (2000). A Large Mob, Calling Themselves Freemasons, London: McMillan.
Oliker, Olga (2007). U.S Policy Options for Iraq, Reassessment: Rand Press.
Pigenet, michel; Tartakowsky, Danielle(2003), Les Marches, Paris: Social Movement.
Polletta, Francesca (2002). Freedom Is an Endless Meeting: Democracy in American Social Movements, Chicago: University of Chicago Press.
Robert, Vincent (1996). Manifestation of Chemins, Lyon: Lyon University Press.
Tartakowsky, Danielle(1997). Manifestation of France, Paris: Sorbonne Publications.
Tilly, Charles (1986). The Contentious French, Cambridge: Harvard University Press.
Tilly, Charles(1995). Popular Contention in Great Britain, Cambridge: Harvard University Press.
Zhou,Joe Yong (2008). Government and Residents Perception Toward The Impact of a Mega Event: The Beijing Olympic Games, HongKong: HongKong University Press.
- hajnews.ir/news/ID/6111
 -hajnews.ir/news/ID/6231
 
نشریه «دانش سیاسی»
دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27
تالیف مقاله
شهریور 1397
صفحه 1-21
  • تاریخ دریافت: 22 مهر 1396
  • تاریخ بازنگری: 26 آبان 1396
  • تاریخ پذیرش: 05 دی 1386