بسم الله الرحمن الرحیم

نشریه علمی دانش سیاسی

راهنمای جامع تهیه و تدوین مقاله

(نسخه 3 به روز شده تاریخ 1402/08/01)

نویسنده محترم.

سلام علیکم

ضمن تشکر از جنابعالی جهت ارسال مقاله برای  نشریه علمی «دانش سیاسی»؛ به منظور افزایش دقت و سرعت بخشیدن به فرآیند دریافت،ارزیابی، اصلاحف نهایی‌سازی، پذیرش و چاپ مقاله؛ مهمترین نکته ها مربوط به تدوین مقاله ‌به شرح زیر ارائه می‌گردد. خواهشمند است در فایل ارسالی، موارد زیر رعایت گردد.

توجه

رعایت راهنمای حاضر مورد تاکید است. زیرا در مراحل مختلف داوری این موارد توسط داوران، دبیر تخصصی، ویراستار ادبی و سردبیر نشریه کنترل و در نهایت متن پذیرش می شود. بنابراین اگرچه رعایت این استانداردها قدری زمان بر است، اما در مجموع به مدیریت بهتر زمان در پذیرش و نشر مقاله کمک می کند. در صورت عدم رعایت، متن به نویسنده محترم، جهت اعمال اصلاح بازگشت داده می شود و بطور طبیعی رفت و برگشت مقاله، زمان بر بوده و به طولانی شدن فرآیند پذیرش منجر می شود. شایان ذکر است که در پاره ای از موارد عدم رعایت ضوابط بیان شده، می تواند مستند به نظر دبیر تخصصی و یا سردبیر نشریه، به عدم پذیرش در همان مراحل اولیه، نیز منجر گردد.

با توجه به مطلب بالا؛ مطالعه دقیق و رعایت اصول راهنمای نویسندگان، در تدوین و ارسال مقاله برای نشریه علمی دانش سیاسی مورد تقاضا است. 

اول. ساختار و حجم مقاله 

1. ساختار مقاله 

از حیث ساختاری مقاله های ارسالی  به دو دسته اصلی تقسیم می شوند. نویسنده لازم است مقاله خود را در قالب یکی از این دو الگو- متناسب با موضوع و روش تحقیق - سازماندهی نماید. 

مقاله نوع(1). ساختار کلی مقاله هایی که دربردارنده یافته ها و تحلیل های آماری است، به شکل زیر باشد:

چکیده

(بدون درج شماره) مقدمه

1. پیشینه تحقیق

2. مبانی مفهومی و نظری

3. روش شناسی

4. تحلیل یافته‌ها

1-4.یافته های توصیفی

2-4.یافته های تحلیلی

3-4.یافته های استنباطی

(بدون درج شماره) نتیجه گیری

(بدون درج شماره) یادداشت‌ها

(بدون درج شماره) کتابنامه

نکته(1). منظور از «بدون درج شماره»، این است که رقم 1 برای پیشینه استفاده شود و در ادامه سایر تیترها شماره گذاری شود. فقط در چند مورد شماره قبل از تیتر لازم نیست : مقدمه، نتیجه گیری،یادداشت ها، کتابنامه.

نکته(2). از کاربرد عناوینی چون «بحث» و یا «بحث و نتیجه‌گیری» به عنوان تیتر در این گونه مقاله ها،  خودداری شود و تحلیل ها ذیل عنوان تحلیل یافته ها به شکل بیان شده، بیاید.

نکته(3). نتیجه گیری و تحلیل با هم ادغام نشود. نتیجه گیری مستقل و در قالب استاندارد نوشته شود.

مقاله نوع (2). ساختار کلی مقاله هایی که با رویکرد توصیفی- تحلیلی نوشته می شود ، به شکل زیر است:

چکیده

(بدون درج شماره) مقدمه

1. پیشینه تحقیق

2. مبانی مفهومی

3.مبانی نظری و الگوی تحلیل

تیتر شماره 4 و بعد از آن، متناسب با الگوی تحلیل انتخاب شده ،خواهد بود.

(بدون درج شماره) نتیجه گیری

(بدون درج شماره) یادداشت‌ها

(بدون درج شماره) کتابنامه

نکته(1). در این مقاله ها تا تیتر شماره 3 استاندارد و واحد است.اما از تیتر شماره 4 بستگی به نظریه و الگوی تحلیلی ای دارد که نویسنده در مقاله انتخاب می نماید.بر این اساس شماره های بعدی تعریف می شود.

مثال: اگر محققی می خواهد در موضوع کانون های تهدید امنیت داخلی ایران تحقیق کند و برای این منظور در بند 3 مقاله اش نظریه امنیت ایجابی را انتخاب نموده است تا در قالب این نظریه به تحلیل موضوع بپردازد ؛ طبعا تیترهای 4 و 5 و 6 خواهد داشت. چرا که نظریه ایجابی دارای سه رکن اصلی بوده(خواسته ها، داشته ها، وضریب ایدئولوژیک) و تیترهای 4 و 5 و 6 ناظر بر این سه رکن می باشد.بر این اساس ساختار مقاله او چنین خواهد بود:

مقدمه

1.پیشینه

2.مبانی مفهومی

3. مبانی نظری و الگوی تحلیلی امنیت ایجابی

4.تهدیدهای برآمده از نحوه مدیریت خواسته ها  

5.تهدیدهای برآمده از ناحیه میزان کارآمدی نظام سیاسی

6.تهدیدهای ناشی از وضعیت ضریب ایدئولوژک نظام

نتیجه گیری

یادداشت ها

کتابنامه

چنان که ملاحظه می شود تیترهای 4و 5و 6 کاملا متناسب با  الگوی تحلیل ایجابی امنیت تعریف شده اند 

اما اگر محقق همین موضوع را بخواهد با نظریه و الگوی تحلیل امنیت سلبی پژوهش نماید ، فقط تیترهای شماره 4 و 5 خواهد داشت.چرا که نظریه سلبی دارای دو رکن(منافع و تهدیدات) است.به این صورت:

مقدمه

1. پیشینه

2.مبانی مفهومی

3.مبانی نظری و الگوی تحلیل امنیت سلبی

4.تهدیدهای ناظر بر منابع قدرت جمهوری اسلامی ایران

5. تهدیدات ناظر بر سلسله مراتب منافع جمهوری اسلامی ایران

نتیجه گیری

یادداشت ها

کتابنامه

چنان که ملاحظه می شود، نظریه و الگوی تحلیل انتخاب شده باید در ساختار متن تجلی یابد. به هیمن خاطر است که تیترهای 4 به بعد متناسب با نظریه و الگوی تحلیل تعریف شده و چنان نیست که در این مقاله ها بتوان از قبل برای ان تعیین تکلیف قطعی نمود.

  نکته(2).بحث روش در این گونه از مقاله ها ،در قالب یک تیتر فرعی درون مقدمه می‌آید. این بحث به عنوان آخرین تیتر فرعی مقدمه، مطابق الگوی مذکور در  بند ث-2  لازم است باشد( که در ادامه آمده است).

نکته(3).منظور از «بدون درج شماره»، این است که رقم 1 برای پیشینه استفاده شود و در ادامه سایر تیترها شماره گذاری شود. فقط در چند مورد شماره قبل از تیتر لازم نیست:مقدمه،نتیجه گیری،یادداشت ها، کتابنامه.

  2.حجم مقاله: حجم مقاله به گونه ای مدیریت شود که بیش از 8000 کلمه نشود (از ابتدا تا به انتها با احتساب همه بخش های مقاله).

عدم رعایت این ملاحظه به بازگشت متن جهت تلخیص متن، به نویسنده منجر می شود. نشریه علمی دانش سیاسی اصولا از مقاله های پژوهشی ای که در حجمی کمتر به بیان نتایج تحقیق همت می گمارند، حمایت می نماید. لذا ارایه متن در حجمی کمتر از 8000 کلمه در صورت انتقال مناسب معنا، مطلوب و دارای امتیاز جهت پذیرش و نشر است.

  

 دوم. عنوان مقاله 

1.کوتاه و گویا بودن عنوان: عنوان مقاله لازم است «کوتاه»، «گویا» و در ارتباط کامل با محتوای مقاله باشد.از کاربرد عناوین طولانی که متغیرهای مختلف مقاله در آن بصورت تجمیعی آمده؛ خودداری شود.

2.کاربرد پرانتز در عنوان: در صورت نیاز به ذکر اطلاعات تکمیلی خاصی در عنوان، از پرانتز استفاده شود. 

مثال: ارتباط مشارکت سیاسی با رفتار انتخاباتی (مطالعه موردی: انتخابات ریاست جمهوری در ایران)

3. ننوشتن عنوان فرعی: برای عنوان اصلی مقاله، عنوان فرعی(تیتر دوم) که کارکرد تشریحی و توضیحی دارد، استفاده نشود؛ چرا که طولانی شدن عنوان را در پی دارد. مؤلفه های ضروری مورد نظر مؤلف، در همان عنوان اصلی گنجانیده شود. 

4. ارایه توضیحات ضروری برای عنوان در پاورقی: عنوان مقاله در دو حالت نیازمند پاورقی است:

اول. در مواقعی که مقاله برگرفته از پایان نامه و یا رساله باشد.

دوم. در مواقعی که مقاله برگرفته از طرح پژوهشی و یا طرح مورد حمایت موسسه ای باشد.

نکته(1). شیوه نگارش پاورقی توضیحی به این صورت است :

درج ستاره در آخر عنوان (سمت بالا) و نگارش توضیح در پاورقی در همان صفحه.

نکته(2). اطلاعات مربوط به پاورقی توضیحی اگر پایان نامه و یا رساله باشد، عبارتند از:

عنوان پایان نامه و یا رساله/ استاد راهنما و مشاوران/ دانشگاه یا موسسه/ مقطع تحصیلی/ وضعیت دفاع/ تاریخ دفاعیه و درجه اختصاص یافته به آن(در صورت انجام دفاعیه).

نکته(3). اطلاعات مربوط به پاورقی توضیحی اگر پروژه تحقیقاتی و یا طرح حمایتی باشد،عبارتند از:

عنوان پروژه/ سازمان سفارش دهنده و یا حامی/ اتمام یا عدم اتمام پروژه/ تاریخ اتمام-در صورت اتمام.

نکته﴿4﴾. درج عنوان دانشگاه، سازمان حامی و یا سفارش دهنده، به معنای موافقت آن نهاد با نشر مقاله است. بنابراین محقق/محققان لازم است قبلا نسبت به دریافت موافقت سازمان مزبور اقدام نموده باشد/باشند. در غیر این صورت مسئولیت پاسخ گویی به نهاد مربوط تماما بر عهده نویسنده/ نویسندگان خواهد بود. ضمنا در صورت اثبات تخلف نویسنده/ نویسندگان، موضوع در قالب اصل سلامت پژوهش و رعایت اصول اخلاقی، به عنوان یکی از مصادیق تخلف توسط نشریه بررسی و تصمیم گیری می شود. 

سوم.نام نویسندگان 

1. نگارش اطلاعات کامل نویسنده/ نویسندگان: لازم است اطلاعات زیر در معرفی نویسنده/ نویسندگان ارایه شود.

نام و نام خانوادگی

رتبه علمی (مثلا: مربی/استادیار/ دانشیار/ استاد... یا دانشجوی مقطع خاصی ...)

وابستگی علمی (مثلا: هئیت علمی/ دانشجو یا همکار علمی و ...)

دانشگاه / موسسه علمی (نام کامل و رسمی دانشگاه و یا موسسه مورد نظر نوشته شود)

گروه علمی(گروه علمی ای که نویسنده و ابسته به آن است بصورت کامل نوشته شود.دانشجویان نیز رشته و گرایش خود را ذکر نمایند)

شهر محل استقرار دانشگاه و یا موسسه 

نکته(1). در مواردی که دانشگاه یا موسسه، دارای واحدها/ پردیس ها/ شعبه های مختلف است، حتما نام کامل نوشته شود. برای مثال دانشگاه آزاد اسلامی، کفایت ندارد. واحد و شهر آن نیز لازم است، بیان شود.

نکته (2). در صورتی که نویسنده ای بنا به درخواست دانشگاه/ موسسه اش مایل به درج اطلاعات بیشتری نیز است، در همین مرحله اقدام نماید. ارایه اطلاعات بیشتر بلامانع است اما از اطلاعات بالا موردی کمک نشود.

نکته(3). در بیان اطلاعات نویسنده دقت لازم صورت گیرد؛ چرا که اصلاح آنها در مراحل بعدی دشوار و در مرحله نشر اصولا غیر ممکن می باشد. مسئولیت اطلاعات این بند با نویسنده/ نویسندگان/ نویسنده مسئول/ است و نشریه بعد از تایید متن نهایی و یا نشر مقاله، تعهدی در اصلاح این اطلاعات ندارد. 

نکته(4). اگر چه اصلاح نام و یا اطلاعات نویسنده روی فایل ها ضروری است اما کافی نیست و لازم است تا اصلاح در سامانه نشریه صورت پذیرد.

نکته (5). از ارسال درخواست اصلاح اطلاعات بصورت ایمیلی و پیامکی به دفتر نشریه خودداری شود. زیرا مراحل ثبت و انتشار الکترونیک مقاله توسط سامانه انجام می شود و لذا تغییر اطلاعات بر روی یک فایل خاص و یا اطلاع رسانی ان بصورت ایمیلی برای نشریه، تاثیر عملی لازم را درپی ندارد و در نهایت سامانه به ترتیب ثبت شده اولیه، اقدام به نشر الکترونیک می نماید. در این موارد حتما باید موضوع با هماهنگی دفتر نشریه و توسط نویسنده در سامانه انجام شود.  

 2.نگارش ایمیل: ایمیل دانشگاهی نویسنده/ نویسندگان ذکر شود. سعی شود از ایمیل‌های Gmail یا Yahoo و ...استفاده نشود و ایمیل‌های دانشگاهی/ سازمانی ذکر شود. درج ایمیل دانشگاهی با توجه به ملاحظات وزارت عتف ضروری است و در صورت عدم رعایت آن توسط نویسنده، طبعا مسئولیت آن با نویسنده/ نویسندگان/ نویسنده مسئول خواهد بود. 

 3.نویسنده مسئول

نکته (1). نویسنده مسئول- در مواردی که چندین نویسنده است- درون پرانتز مشخص شود.

نکته (2). با عنایت به جایگاه حقوقی مهم نویسنده مسئول در نمایندگی از سایر نویسندگان، در انتخاب و معرفی ایشان دقت لازم صورت گیرد و نویسندگان مقاله با ایشان در تعامل لازم باشند. طبعا دفتر نشریه مراحل مختلف داوری و اصلاح و نهایی سازی متن را با نویسنده مسئول پیگیری نموده و نظر ایشان به عنوان نظر نویسندگان دیگر نیز ملاک است. 

4.شناسه نویسنده/ محقق (ارکید  ORCID): لازم است شناسه ارکید همه نویسندگان ذیل اسم هر نویسنده به تفکیک درج گردد. در خصوص چیستی و چگونگی تهیه اینشناسه به بند 19 از همین راهنما مراجعه شود.

5.ترتیب نویسندگان

نکته (1). در صورت تعدد نویسندگان، لازم است ترتیب نویسندگان حسب صلاحدید و توافق ایشان، مشخص گردد. دفتر نشریه ترتیب اعلام شده را مبنا قرارمی‌دهد؛ لذا در نگارش آن دقت گردد. مسئولیت صحت این بند بر عهده نویسندگان/ نویسنده مسئول است. 

نکته(2). با توجه به دشوار بودن تغییر نویسنده مسئول و در برخی از موارد  غیرممکن بودن آن، برای نشریه (بطور مشخص بعد از تایید نسخه نهایی توسط نشریه و یا انتشار آن)، لازم است در ابتدای درج اطلاعات، این ملاحظه توسط نویسندگان لحاظ شده تا بعدا نیازی به تغییر آن نباشد.  

6. الگوی نهایی  معرفی نویسنده: با توجه به ملاحظات بالا لازم است در مقام معرفی نویسنده حداقل بخش های زیر ذکر شود:

نام و نام خانوادگی (به صورت کامل)

رتبه علمی، رشته دانشگاهی، دانشکده، دانشگاه ، شهر محل استقرار دانشگاه، کشور.

ایمیل دانشگاهی/ سازمانی

کد ارکید پژوهشگر  

چهارم. چکیده (فارسی و انگلیسی)

 الف. ملاحظات مربوط به چکیده فارسی

1.حجم: حجم چکیده حداکثر 200 کلمه باشد.

2. محورها: از حیث محتوایی چکیده لازم است محورهای زیر را (به ترتیب) داشته باشد: بیان مساله/ اهمیت مساله/ سؤال اصلی مقاله/ روش پژوهش/ فرآیند رسیدن به پاسخ/ دستآورد نهایی مقاله .این قسمت خیلی مهم است و جمله‌ای باشد که نوآوری مقاله را برساند.

نکته (1). در چکیده لازم نیست عناوین بیان مساله، اهمیت، ضرورت و...بیاید، بلکه فقط توضیح آن ها بصورت یک متن واحد می‌آید. 

3.شیوه نگارش: چکیده با بخشی از مقدمه و یا متن، کاملاً تفاوت دارد؛ هم از حیث نحوه نگارش و هم از حیث حجم آن. بنابراین از کپی نمودن برخی جمله های مقدمه و یا متن به عنوان چکیده خودداری شود. چکیده لازم است، پس از اتمام تحقیق و تدوین مقاله، نگاشته شود.

4. واژگان کلیدی

نکته(1). تعداد واژگان کلیدی بین 4 تا 10 مورد می تواند باشد.

نکته(2). واژگان کلیدی لازم است استاندارد باشد (Jel). از نوشتن جمله یا بخشی از جمله به عنوان کلیدواژه خودداری شود.

نکته(3). از بازنویسی همه واژگان آمده در عنوان مقاله به عنوان کلیدواژه خودداری گردد. کلماتی چون بررسی، روابط، با تاکید ، و .. که بعضا در عنوان می‌آید، کلیدواژه نیستند.

نکته (4). کلیدواژه‌ها مفاهیم اصلی بکاررفته در یک متن هستند (نه صرفا در عنوان) که از طریق جستجوی آن ها باید متن شما در سامانه های تخصصی قابل دسترسی باشد.

نکته(5). واژگان کلیدی بر اساس حروف الفبای فارسی مرتب شوند.

5.معرفی نویسندگان:  لازم است نام نویسندگان و معرفی آنها مطابق الگوی مصوب نشریه که در همین راهنما آمده؛ در چکیده فارسی نیز ذکر شود (با رعایت تمام نکات بیان شده در بخش معرفی نویسندگان؛ شامل نام و نام خانوادگی، رتبه،رشته،دانشگاه،دانشکده، شهر محل استقرار، کشور، ایمیل دانشگاهی و کد ارکید).

ب. ملاحظات مربوط به چکیده انگلیسی

1. تالیف چکیده: چکیده انگلیسی لازم است تالیف شود و از بازگردان نمودن کلمه به کلمه چکیده فارسی، خودداری گردد. ترجمه حرفه ای و صحیح چکیده فارسی مدنظر است.

2. حجم: حداکثر حجم چکیده انگلیسی 350 تا 400 کلمه است.

3.واژگان کلیدی: واژگان کلیدی در چکیده انگلیسی لازم است منطبق با شرایطی باشد که برای چکیده فارسی بیان شد. همان کلیدواژه های فارسی به انگلیسی برگردان شود.

نکته (1).  کلیدواژه های انگلیسی به ترتیب حروف الفبای انگلیسی مرتب شوند.

نکته (2). در خصوص کلیدواژه هایی که در اصل دارای ساخت زبان شناسی فارسی و یا عربی هستند، در بخش کلیدواژه های انگلیسی دو حالت متصور است:

الف. مواردی که معادل مشابه در زبان انگلیسی دارد. در این حالت لازم است هم نگارش آنها با حروف انگلیسی و هم معادل مشابه آنها در زبان انگلیسی نوشته شود.

ب. در مواردی که مشابه به زبان انگلیسی ندارد، نوشتن آن با حروف انگلیسی کفایت می نماید.  

4. ترجمه عنوان مقاله به انگلیسی: درمقام ترجمه عنوان مقاله به انگلیسی، دقت شود که فقط شروع عنوان مقاله با حرف بزرگ است و مابقی عنوان با حروف کوچک خواهد بود؛ مگر در مواردی مثل اسامی خاص ، نام کشورها، و یا اصطلاحات مهم و محوری که با حرف بزرگ شروع می شوند.

5. ترجمه متن چکیده: در مقام ترجمه متن چکیده به انگلیسی فقط آغاز جمله با حرف بزرگ است، و مابقی جمله باید با حروف کوچک باشد؛ مگر در مواردی مثل اسامی خاص، نام کشورها، و یا اصطلاحات مهم و محوری که با حرف بزرگ شروع می شوند.  

6. نام نویسندگان به انگلیسی:  نام و نام خانوادگی نویسندگان با رعایت ترتیب، ‌با رسم الخط مد نظر نویسندگان؛ نوشته شود.

نکته(1). با توجه به اینکه رسم الخط انگلیسی اسامی، تابع نظر نویسنده / نویسندگان است؛ بنابراین نویسندگان محترم نام و نام خانوادگی شان را به انگلیسی ارایه نمایند تا همان ها در متن انگلیسی استفاده شود. در غیر اینصورت دفتر نشریه نسبت به درج اسامی به صورت انگلیسی اقدام می نماید که طبعا امکان تغییر انها وجود نخواهد داشت.

7. معرفی نویسندگان: معرفی نویسندگان لازم است مشابه معرفی فارسی ، نوشته شود. از معادل های استاندارد برای رتبه/ رشته/ دانشگاه و ...(که در نشریه آمده) استفاده شود. دقت شود که معرفی انگلیسی کاملا مطابق با معرفی فارسی نویسندگان باشد.

8. اطلاعات تکمیلی نویسندگان: ذکر ایمیل و کد ارکید در ذیل معرفی نویسندگان، در چکید ه انگلیسی ضروری است.

9. الگوی کلی چکیده: باتوجه به ملاحظات بالا ، چکیده انگلیسی لازم است،حداقل بخش های زیر را داشته باشد:

عنوان مقاله

نام و نام خانوادگی نویسنده/ نویسندگان

(در صورت تعدد نویسندگان) تعیین نویسنده مسئول

متن چکیده

کلیدواژه ها

معرفی نویسنده (رتبه، رشته، دانشگاه، دانشکده،شهر، کشور)

ایمیل دانشگاهی

کد ارکید

10. دقت در رسم الخط:  لطفا در رسم الخط نام و نام خانوادگی،رتبه،رشته و بویژه عنوان دانشکده و دانشگاه ؛دقت لازم صورت گیرد. زیرا نشریه بر همین مبنا نسبت به نشر مقاله اقدام می نماید و در صورت بروز هر گونه کاستی ای، مسئولیتی متوجه دفتر نشریه نیست.

11. رعایت اصل هماهنگی: حتما اطلاعات نویسنده/ نویسندگان با اطلاعات درج شده در سامانه نشریه هماهنگ باشد. نویسنده لازم است دقت لازم را مبذول دارد تا از حیث محتوا و رسم الخط اطلاعات نویسنده/ نویسندگان، یکسان باشد. سامانه دانش سیاسی بر اساس اطلاعات مندرج در سامانه،‌نسبت به نشر الکترونیک مقاله اقدام می نماید. اما نسخه کاغذی بر اساس فایل های تایید شده مولف تهیه می شود و برای نشر محدود کاغذی ملاک است.بنابراین اگر نویسنده ،اطلاعات خودش را در متن کاغذی و سامانه یکسان درج نکرده باشد، نوعی اختلاف پدید می آید که اصلاح بعدی ان دشوار ( و برخی موارد غیر ممکن) است. با این توضیح لازم است در مرحله ثبت مقاله  یا اصلاح متن مقاله این اطلاعات دقیق و نهایی شود تا در نشر مقاله اشکالی بروز نکند.   

پنجم. مقدمه

 1. حجم مقدمه: حجم مقدمه بین 15 تا 20 سطر است.

2. ساختار: محورهای مقدمه با توجه به نوع مقاله تعریف می شود. از این حیث مقاله ها به دو دسته تقسیم می شوند:

الف. ساختار مقدمه در مقاله هایی که با رویکرد توصیفی- تحلیلی تهیه شده اند، به شرح زیر است:

بیان مساله:

اهمیت:

ضرورت:

اهداف: [شامل هدف اصلی و اهداف فرعی].

سؤال‌ها: [شامل سؤال اصلی و سؤال‌های فرعی].

فرضیه:(در مواردی که مقاله فرضیه آزما نیست ذکر همین جمله کفایت دارد)

روش:(توضیحات در ادامه می آید)

 ب. ساختار مقدمه در مقاله هایی که در قالب تحلیل کمی و آماری تهیه شده اند به شرح زیر است:

بیان مساله:

اهمیت:

ضرورت:

اهداف: [شامل هدف اصلی و اهداف فرعی].

سؤال‌ها: [شامل سؤال اصلی و سؤال‌های فرعی].

فرضیه:

نکته (1). عناوین بالا (بیان مساله تا آخر) در مقدمه به ترتیب بیان شده، ذکر شود و مطالب نویسنده در مقابل هر یک بصورت مشخص بیاید.از نگارش مقدمه بصورت کلی و دربردارنده موضوعات بالا بصورت درهم، خودداری شود.

نکته(2). بطور متوسط بین 2 تا 4 سطر - به تناسب و بنا به نیاز- به هر تیتر فرعی مقدمه اختصاص یابد و از ارایه توضیحات طولانی خودداری گردد. با توجه به مخاطبان تخصصی نشریه، نیاز به بیان مفصل مطالب نیست. (در خصوص بند روش این ملاحظه استثنا می خورد که در ادامه به آن اشاره شده است).

3.توضیح اجمالی بخش های مختلف مقدمه: به منظور یکسان سازی تلقی سازمان علمی نشریه، داوران و نویسندگاه از بخش های مختلف یک مقدمه استاندارد، در ادامه معرفی اجمالی ای از هر بخش ارایه شده که نویسندگان لازم است با توجه به آن مقدمه مقاله را تدوین نمایند.

3-1. بیان مساله: در بیان مساله باید زمینه ورود به بحث اصلی ارائه شود و این که دغدغه ذهنی محقق چیست. بنابراین به موضوع های حاشیه ای پرداخته نشود و نویسنده با تاکید بر حوزه تحقیق، و سپس «موضوع» ذیل آن، به دغدغه ذهنی اش اشاره نماید؛ کفایت دارد.

نکته(1). مساله تحقیق با سوال تحقیق یکسان تلقی نشده و تکراری نوشته نشود. مساله تحقیق اعم از سوال تحقیق است(یک مساله دربردارنده چندسوال می تواند باشد)  

3-2. اهمیت: اهمیت بیانگر وجوهی از مقاله است که ارزشمندی و حساسیت آن را باری مخاطب برجسته می سازد. در مقام نگارش اهمیت می توان به طیف متنوعی از موارد (مثلا اهمیت مساله تحقیق، اهمیت نتایج حاصل از آن و یا ...) اشاره نمود. اهمیت لازم است بصورت مختصر، مفید و مستند نوشته شود. پیشنهاد می شود از تعابیر «اهمیت نظری» / «اهمیت کاربردی»/ «اهمیت راهبردی» و یا ... استفاده شود تا موضوع بهتر برای مخاطب تبیین گردد.

3-3. ضرورت: ضرورت نشان دهنده این است که نیاز ما به انجام این تحقیق چیست و اینکه چه مواردی ما را وامی دارد تا این تحقیق را انجام دهیم. بر این اساس مقاله می تواند طیف متنوعی از ضرورت های نظری تا کاربردی را شامل شود. ضرورت لازم است بصورت مختصر، مفید و مستند نوشته شود.

3-4.اهداف: «هدف» به موارد قابل دست یابی از انجام یک تحقیق اشاره دارد که در چشم انداز زمانی کوتاه یا بلند مدت، تحقق آنها مدنظر است. بنابراین هدف با غایت که جنبه آرمانی دارد متمایز است.

نکته﴿۱﴾. هدف یعنی مقصدی که نویسنده از پاسخ گویی به سوال اصلی و سوال های فرعی دنبال می نماید. بنابراین یافتن پاسخ دادن برای سوال اصلی را نباید به عنوان هدف ذکر نمود.

نکته (2). درج یک هدف به عنوان «هدف اصلی» مناسب است و تعدد هدف اصلی، با وصف «اصلی» برای آن ناسازگار است. 

نکته(3). مقاله می تواند  2 یا 3 هدف فرعی به صلاحدید محقق و موضوع تحقیق، داشته باشد.

نکته﴿4﴾. اهداف نباید همان ویراست شده سؤال‌ها باشند و به بازنویسی خبری سؤال‌ها تبدیل شوند. اهداف لازم است ناظر بر مواردی باشند که نویسنده درپی تحقق آنها از رهگذر پاسخگویی به سوال ها است.

مثال: اگر در مقاله ای قراراست به این سوال اصلی پاسخ داده شود که «تاثیر مشارکت اجتماعی بر مشروعیت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران چیست؟»؛ آنگاه هدف اصلی نباید این گونه نوشته شود که: «هدف اصلی محقق آن است که تاثیر مشارکت اجتماعی بر مشروعیت سیاسی را در ایران نشان دهد» (نادرست).این هدف تکرار همان سوال است و درست نیست. در همین مثال می توان به طیفی از اهداف نظری و یا عملی برای این پژوهش با توجه به محتوا اشاره داشت. مثلا: «هدف اصلی محقق تقویت بعد اجتماعی مشروعیت سیاسی در نظام جمهوری اسلامی ایران است» (درست).

نکته(5). تناسب بین اهداف و سوال ها به معنای انطباق تک به تک –ضرورتا- نیست. به این معنا که برای یک هدف فرعی چه بسا لازم باشد دو سوال فرعی و یا بیشتر طراحی شود و برای هدف فرعی دیگری ، فقط یک سوال طراحی شود.آنچه که مهم است، وجود تناسب بین اهداف و سوال ها است. 

3-5. سوال ها: با توجه به نقش محوری سوال ها در پژوهش ها موارد زیر در طراحی سوال ها رعایت شود: 

نکته﴿۱﴾. سوال اصلی و سوال های فرعی به صورت تفکیکی ارایه شوند.

نکته﴿۲﴾. سؤال ها صریح ، شفاف و با درج علامت سوال باشد.

نکته(۳). سوال ها نباید ترکیبی (یا خوشه ای) باشند. منظور از سوال ترکیبی و یا خوشه ای آن است که ظاهرا یک سوال باشد اما درون آن چند سوال دیگر مطرح شده باشد.

نمونه سوال نادرست: مولفه های سرمایه اجتماعی در گفتمان اسلامی و سکولار کدامند و اولویت بندی  آن ها چگونه است؟

دلیل نادرست بودن سوال بالا: سوال بالا درست نوشته  نشده ،چرا که حاوی 4 سوال به شرح زیر است:

مولفه های سرمایه اجتماعی در  گفتمان سکولار چیست؟

مولفه های سرمایه اجتماعی در  گفتمان اسلامی چیست؟

اولویت بندی مولفه های سرمایه اجتماعی در گفتمان سکولار چگونه است؟

اولویت بندی مولفه های سرمایه اجتماعی در گفتمان سکولار چگونه است؟

نکته(۴). سؤال اصلی یک مورد باشد و سؤال‌های فرعی بین 2 تا 4 مورد به تناسب موضوع.

نکته(۵). نسبت بین سؤال اصلی و فرعی رعایت گردد. سؤال‌های فرعی لازم است در حکم مقدمه ضروری برای رسیدن به پاسخ سؤال اصلی باشند و ترتیب منطقی بین آن ها رعایت گردد.

نکته(۶). از بازنویسی سوال اصلی در قالب سوال های فرعی خودداری شود. سوال فرعی نمی تواند همان سوال اصلی با نگارشی دیگر و یا بیان عناصر همان سوال اصلی باشند.

3-6. فرضیه: در خصوص فرضیه توجه به نکته های زیر توصیه می شود:

نکته(۱). در مواردی که مقاله فرضیه‌‌آزما نیست، این مطلب با ذکر دلیل آن در قسمت فرضیه ذکر شود و طبعا دیگر نیازی به نگارش جمله ای به عنوان فرضیه نیست.

نکته(۲). فرضیه در موارد ضروری باید به صورت استاندارد (یعنی دربردارنده گمانه تخصصی نویسنده برای سوال مربوط، در قالب واژگان علمی، با امکان ارزیابی صحت آن) ارایه شود و نوآوری لازم را داشته باشد. لذا از نوشتن جمله های عمومی و بدیهی به عنوان فرضیه خودداری شود.

نکته(۳). با توجه به تفاوت محتوایی فرضیه و مفروض، دقت شود که مفروض ها به عنوان فرضیه نوشته نشود.

3-7. روش: در مقاله هایی که با رویکرد توصیفی- تحلیلی نوشته می شوند، تیتر فرعی روش در مقدمه باید آورده شود.اما در مقاله هایی که تکنیک تحلیل آماری یا پیمایش و ... بکار رفته این تیتر فرعی در مقدمه لازم نیست باشد و بجای آن در متن تیتر مستقل روش می آید. در مقاله های توصیفی- تحلیلی می توان تا حدود 5 سطر در مقدمه توضیح روشی ارایه نمود .در صورت نیاز به حجمی بیشتر از 5 سطر، باید یک تیتر  اصلی با عنوان روش در متن مقاله درج شود. 

ششم.پیشینه

ا.ساختار پیشینه: پیشینه از حیث محتوا دارای دو بخش اساسی است:

الف. پیشینه پژوهشی موضوع در نشریه دانش سیاسی: لازم است محققان شماره های قبلی دانش سیاسی را با توجه به موضوع تحقیق شان ملاحظه و مطالعه نمایند.این اقدام  از بیان موضوعات تکراری جلوگیری نموده و در نتیجه سنت مطالعاتی نشریه را در موضوع تقویت می نماید. نتیجه این اقدام لازم است در محورهای زیر خودش را نشان دهد:

یک.در پیشینه که حتما منابع قبلی دانش سیاسی لازم است ملاحظه و ارجاع داده شده باشد.

دو.در بخش مفهومی و نظری مقاله برای سازماندهی الگوی تحلیل و یا تنظیم شاخص ها و ...

سه. در متن مقاله حسب  ضرورت و یا نیازی که محقق تشخیص می دهد.

ب.پیشینه پژوهشی موضوع در سایر منابع: ین قسمت مشابه تمام پژوهش های علمی متعارف بوده و با شناسایی منابع اصلی و به روز در موضوع از میان تحقیقات، مقاله های پژوهشی، کتاب ها، رساله ها و پایان امه ها، و ...   به انجام می رسد.    

2.اصول پیشینه نویسی: رعایت موارد زیر جهت تقویت ساختاری پیشینه لازم است:

2-1.درج تیتر مستقل: پیشینه به خاطر ارزش علمی آن و بیان نوآوری، دارای اهمیت بالایی است. بنابراین با تیتر مستقل لازم است در مقاله ارائه گردد. شماره تیتر پیشینه ۱ است.

2-2.استاندارد بودن پیشینه: رعایت ملاحظات زیر برای استاندارد شدن پیشینه ضروری است.

یک. حوزه و  قلمرو مورد نظر برای پیشینه نویسی مشخص شود.

دو. منابع اصلی در همان حوزه شناسایی شوند. منابع ضعیف و غیر تخصصی اصولا نباید ذکر شوند.

سه. منابع شناسایی شده از حیث محتوایی دسته بندی شوند و از ذکر تک تک آن ها بصورت درهم خودداری شود (دسته‌بندی محتوایی از ابتکارهای نویسنده/نویسندگان است).

نکته (1). مبنای دسته بندی منابع، رویکرد مورد نظر نویسنده است وهیچ الگوی پیشینی در این زمینه نشریه ندارد. یعنی نویسنده/ نویسندگان هستند که تصمیم می گیرند که منابع را می توان در دو یا چند گروه قرارداد. در این موارد لازم است حتما معیار دسته بندی توسط نویسنده به صورت صریح ذکر گردد.

چهار. پس از اتمام معرفی دسته های طراحی شده، در انتهای پیشینه لازم است یک بند (پاراگراف) تحلیلی آورده شود که از حیث محتوایی مطالب زیر به صورت مختصر و شفاف در آن باشد:

مطلب (1). ارزیابی پیشینه که نقاط قوت و ضعف منابع موجود در موضوع را بیان می نماید.

مطلب (2). بیان نقاط خلاء آن حوزه تحقیق با توجه به پیشینه ارایه شده

مطلب (3).  بیان جایگاه تحقیق حاضر در ساختار کلان پیشینه ارایه شده؛

مطلب (4). بیان صریح و شفاف نواوری تحقیق حاضر در قیاس با پیشینه موجود

همه این موارد بصورت تخصصی و مختصر نوشته شود تا حجم پیشینه بصورت نامتعارف زیاد نشود.

پنج. آدرس کتابشناختی آثار آمده در پیشینه، همگی در کتابنامه بصورت کامل بیایید.درون متن هم بصورت درون متنی ارجاع بیاید.

شش. در پیشینه فقط به مقاله و کتاب بسنده نشود و همایش های علمی و رساله ها هم دیده شوند.

هفت. با توجه به این که نشریه دانش سیاسی، دارای ماهیت و سبک علمی مشخصی است؛ ضروری است منابع مرتبط با موضوع در نشریه دانش سیاسی دیده شده و در پیشنه به آن ها هم اشاره شود.

هشت. محل پیشینه بعد از مقدمه است.

نه. پیشینه عنوان مستقل داشته باشد و با مبانی و یا سایر عناوین، ادغام نشود.

ده. نگارش پیشینه در سایر قالب ها (مانند قالب جدول) در صورتی که اصول روشی و محتوایی بالا را رعایت نماید، بلامانع است.

 مثال (فرضی) برای پیشینه :محققی که می خواهد در خصوص سرمایه اجتماعی در اسلام تحقیق نماید ، می‌تواند چنین پیشینه بنویسد:

1. پیشینه تحقیق

سرمایه اجتماعی در اسلام به دلیل اهمیت نظری و کاربردیی که دارد ، موضوع پژوهش های متعددی بوده که در دو بخش زیر به آنها اشاره می شود:  

1-1.سابقه مطالعاتی موضوع در نشریه دانش سیاسی: نشریه دانش سیاسی تا کنون 4 عنوان مقاله در بحث سرمایه اجتماعی و اسلام منتشر نموده است که از حیث رویکرد نویسندگان آنها می توان این مقاله ها را در دو دسته جای داد:

اول. آثاری که با رویکرد انتقادی به موضوع پرداخته اند. برای مثال می توان به کاشانی (1397) اشاره نمود که از منظری اسلامی به نقد نظریه های غربی پرداخته است. اما احسانی (1387) به نقد درون گفتمانی نظریه های اسلامی و یا ایرانی حوزه سرمایه اجتماعی پرداخته است.

دوم. اثاری که به تدوین نظریه ای جدید در بحث سرمایه اجتماعی از دیدگاه اسلام همت گماره اند. برای مثال می توان به مقاله اسکندری و رجایی (1399) اشاره نمود که طراحی الگوی اسلامی سرمایه اجتماعی را با محوریت سه مولفه نیروی انسانی، اعتقادات و کارآمدی پیگیری نموده اند. در این میان حجتی (1385) گامی به پیش گذاشته و با تحلیل  محتوایی آیات و احادیث جایگاه و تاثیر مولفه های سرمایه اجتماعی را در گفتمان اسلامی نشان داده که تقریبا پژوهشی متفاوت و جامع است.

مقاله حاضر از آن حیث که نویسندگان، سعی در تبیین اندیشه متفکران مسلمان داشته اند؛ متمایز از مقاله های پیشین دانش سیاسی است و به دلیل پرداختن به بعد اندیشه ای که در مقاله های پیشین دانش سیاسی کمتر مورد توجه بوده،می توان آن را مکمل ادبیات دانش سیاسی در این موضوع ارزیابی نمود. 

1-2.سابقه پژوهشی کلی: متون مختلفی که در موضوع سرمایه اجتماعی منتشر شده، با توجه به رویکرد محققان می توان به 2 گروه اصلی تقسیم نمود

الف.متونی که به مستند سازی سرمایه اجتماعی با منابع دینی همت گمارده‌اند. در این متون نویسنده یک نظریه رایج از سرمایه اجتماعی را انتخاب نموده و فقط برای آن تاییدات اسلامی آورده است. این روش دارای اعتبار بالایی نبوده و اطلاق وصف اسلامی برای آن دقیق نیست. در این خصوص می توان به منابع زیر اشاره داشت: فضلی (1397) با استناد به آیات قرآن کریم برای مولفه های بیان شده از سوی  کلمن در بحث سرمایه اجتماعی، مویداتی آورده است. کمیلی (1393) همین رویکرد را مستند به سیره اسلامی دنبال کرده است.اما ادریسی (1390) بیشتر به روایات اشاره داشته و نظریه پاتنام را محور بحث خود داشته است.

ب.آثاری که درآن ها دیدگاه اسلامی بازخوانی شده است. در این متون هدف ارایه مویدات برا ی نظریه های رایج نیست ، بلکه دیدگاه اسلام در قالب یک مکتب فکری رایج در حوزه سرمایه اجتماعی بازخوانی شده است. مهمترین اشکال این روش آن است که مولفه های معارض درون اسلام نادیده انگاشته شده، وروایتی خاص بر دیدگاه اسلام تحمیل می‌شود. در این ارتباط منابع زیر درخور توجه هستند: سلامی(1395) که به بازخوانی دیدگاه اسلامی در چارچوب نظریه اصحاب مکتب اجتماعی از سرمایه اجتماعی که بر سه رکن اساسی استوار است، همت گمارده است. محسنی و امامی(1389) نیز رویکردی تلفیقی از سرمایه اجتماعی را مد نظر داشته و به بازخوانی نظریه اسلام در قالب الگوی واقع گرایی- آرمانگرایی پرداخته اند.

با تامل در متون بالا مشخص می شود که عموم نویسندگان به ضرورت ارایه دیدگاه اسلامی در موضوع سرمایه اجتماعی تفطن داشته اند اما در خصوص روش دست یابی به دیدگاه اسلامی اتفاق نظری وجود ندارد و مستند سازی و یا بازخوانی دیدگاه اسلامی بیشتر مد نظر بوده است.بر این اساس مقاله حاضر سعی دارداین خلاءروش شناختی را تاحدودی پر نماید. وجه تمییز نوشتار حاضر آن است که مؤلف با رویکردی بنیادی به موضوع نگریسته؛ یعنی با رجوع به نصوص اولیه و عدم تحمیل دیدگاه و یا مکتبی خاص بر نص، سعی نموده نظریه ای جدید را سازماندهی نماید که دارای وجوه شباهت و افتراق از نظریه های موجود است، اما از حیث روش و هدف دارای نوآوری است.

 ملاحظات: با تامل در پیشینه مثالی بالا می توان به موارد زیر به عنوان نکته ایمثبت این پیشینه اشاره داشت که نویسنده در مقام تدوین رعایت نموده است و آن را به پیشینه ای قابل قبول تبدیل نموده است: 

الف.حوزه و قلمرو پیشینه مشخص شده (یعنی منابعی که نگاه اسلام به سرمایه اجتماعی را مورد توجه قرارداده اند).لذا پیشینه به منابعی که به سرمایه اجتماعی بصورت سکولار و عام پرداخته اند ، اصلا ورود نکرده است.حال اگر حوزه عام تعریف می شد(یعنی تمام منابعی که به سرمایه اجتماعی پرداخته اند)؛ در آن صورت باید در دسته بندی به 3 گروه اشاره می شد: آنهایی که رویکرد سکولار دارند؛‌آنهایی که رویکرد بازخوانی دارند؛ آنهایی که به مستند سازی اسلامی بسنده کرده اند. بنابراین تعیین قلمرو تحقیق خیلی مهم است و دسته بندی را تحت تاثیر قرار می دهد.

ب. معیار دسته بندی به تصریح ذکر شده که همان رویکرد صاحبان آثار به موضوع باشد.

پ. بند آخر پیشینه خیلی مهم است چون ارزیابی، جایگاه و نوآوری مقاله را بیان کرده است.

ت. بخش اول پیشینه هم حوزه مطالعات آمده در نشریه علمی دانش سیاسی را پوشش داده که خیلی مهم است.

 

هفتم. تیترنویسی

1. تیترهای اصلی و فرعی با شماره از یکدیگر متمایز شوند. 

2. در مقام نگارش شماره برای تیترها، بین ارقام خط تیره و در آخر آن نقطه گذاشته شود.(مانند  2-3. )

3. از شماره درون متن مقاله برای دسته بندی مطالب استفاده نشود. برای مثال وقتی می‌خواهیم بگوییم سرمایه اجتماعی دارای چند رکن است نباید از شماره استفاده شود.

نادرست: سرمایه اجتماعی دارای دو رکن است: 1.اعتماد، 2.اعتبار.

درست: سرمایه اجتماعی دارای دو رکن است: اعتماد و اعتبار.

4. از نوشتن تیترهای تکراری خودداری شود. برای مثال نویسنده‌ای که می‌خواهد عناصر قدرت نرم را بیان نماید، به صورت زیر مطلب را ننویسد:

نادرست: ... سرمایه اجتماعی دارای دو عنصر اصلی است: اعتماد سیاسی، اعتبار سیاسی.

الف. اعتماد سیاسی: ...................................

ب. اعتبار سیاسی: ....................................

در اینجا، موردی که زیرش خط کشیده شده، لازم است حذف گردد و تیترهای بعدی کفایت می‌کند.

درست: ... سرمایه اجتماعی دارای دو عنصر اصلی است:

الف. اعتماد سیاسی: ...................................

ب. اعتبار سیاسی: ...................................

5. شیوه نگارش ارقام تیترها از چپ به راست مطابق الگوی زیر باشد.

1. دیدگاه‌ها

1-1. دیدگاه‌های غربی

1-2.دیدگاه‌های اسلامی

1-2-1. دیدگاه‌های کلاسیک

1-2-2.دیدگاه‌های نوین

6. استفاده از شماره، بیشتر از سه رقم مناسب نیست.

برای مثال 5-2-1. درست است، اما   1-5-2-1.  نادرست نیست.

7.در صورت نیاز به تقسیمات بیشتر از تقسیم‌بندی‌های زیر به ترتیب اولویت (بعد از اینکه شماره سه رقمی شد)استفاده شود:

در مرحله نخست، از تقسیم‌بندی‌ براساس حروف الفبای فارسی استفاده شود.

نکته(1). از ترتیب ابجد استفاده نشود و ملاک الفبای فارسی است.

در مرحله بعدی، از تقسیم‌بندی براساس: اول، دوم، سوم و ... استفاده شود.

در مرحله بعدی، از تقسیم‌بندی براساس: یک. ، دو. ، سه. ...استفاده شود.

نکته(۲). از اشکال و نماد برای دسته بندی استفاده نشود.

مثال: اگر بعد از تیتر 1-2-1. (در مثال قبلی)خواستیم تیتر فرعی داشته باشیم،به صورت زیر است:

1-2-1. دیدگاه‌های کلاسیک

الف. دیدگاه بنیانگزاران

ب. دیدگاه شارحان

حال اگر مثلا ذیل تیتر ب نیاز به تیتر فرعی بود، به صورت زیر خواهد بود:

ب. دیدگاه شارحان:

اول. شارحان مسلمان: ....

دوم.شارحان غیرمسلمان: ....

و اگر ذیل تیترهای اول و یا دوم، نیاز به دسته‌بندی بود، بصورت زیر عمل می‌شود:

دوم. شارحان غیرمسلمان:

یک. دیدگاه هنری جسکون:................................................

دو. دیدگاه میشل جانسون: ................................................

7. لازم است ترتیب بیان شده برای استفاده از شماره تا سه رقم/ حروف الفبای فارسی/ اول.، دوم.،/ و. یک.، دو.، سه. و.. ./  در کل متن رعایت گردد.

  

هشتم. روش

1.داشتن تیتر مستقل روش: تیتر روش در مقاله به دو صورت با توجه به نوع مقاله قابل درج است:

1-1. در مقاله‌هایی که به نوعی از روش هایی مانند تحلیل آماری،تحلیل زمینه ای، پیمایش، مصاحبه ،و یا پرسشنامه استفاده می شود ؛ لازم است تیتر مستقلی به عنوان روش در مقاله پیش بینی گردد.در این موارد معرفی زمینه، جامعه آماری و نمونه،یا نحوه مدخل سازی و طراحی جداول معنایی، یا نحوه تهیه و تنظیم پرسشنامه و مواردی از این قبیل، در ذیل عنوان روش ذکر می شود.

1-2. در مقاله هایی که با رویکرد توصیفی-تحلیلی انجام می شود، تیتر فرعی ای با عنوان روش در آخر مقدمه – بعد از تیتر فرعی سوال ها، چنان که در بند ث-2  نکته ذکر شد- بیاید، کافی است. توضیحات در این قسمت کم خواهد بود اما بجای آن طبعا بخش مبانی نظری و الگوی تحلیل مهم می شود و توضیحات کافی نیاز دارد.

2.محتوای روش: لازم است به موضوعات زیر در بند روش اشاره گردد:

اول. نوع تحقیق (بنیادی، توسعه‌ای، کاربردی، ...)

دوم. رویکرد محقق (توصیفی، تحلیلی، انتقادی، ...)

سوم. روش جمع‌آوری داده‌ها (اسنادی، پیمایشی، و ...)

چهارم. روش تحلیل داده‌ها (کمّی یا کیفی یا ...)

پنجم. معرفی مستند روش با رجوع به منابع اصلی بصورت مختصر و در حد مورد نیاز پژوهش

ششم. بیان نحوه کاربست روش مزبور، در مقاله حاضر(یعنی چه گام هایی برداشته شده در مقاله حاضر تا روش مزبور عملیاتی گردد)

هفتم. بیان نحوه تأیید پایایی و روایی یافته‌ها.

نکته(1). در مقام نگارش روش، حتماً مستند مؤلف در انتخاب روش مورد نظر، ذکر شود. مثلاً اگر نوع خاصی از تحلیل محتوا استفاده می‌شود، دلایل انتخاب آن روش ذکر شود.

نکته (2). بیان کاربست روش در تحقیق مؤلف ضروری است. برای مثال اگر محققی بیان می‌کند که از روش تحلیل مضمون می‌خواهد استفاده کند. لازم است که بگوید برای کاربست این روش در موضوع حاضر چه گام‌هایی را برداشته و در متن این گام‌ها به صراحت اعمال گردد.

مثال (برای نحوه بیان کاربست روش): محققی که دارد از روش تحلیل محتوا استفاده می کند در بخش روش باید توضیحاتی در پاسخ به سوال های زیر ارایه نماید:

گام (1). تعریف و تحدید موضوع تحقیق چگونه بوده است؟

گام (2). نحوه تعریف مدخل (استاندارد) برای موضوع تحقیق مقاله چگونه بوده است؟

گام (3). جستجو مدخل ها در کدام پایگاه ها و .. بوده است؟(تعداد فیش های مربوط به هر مدخل در هر پایگاه ذکر شود)

گام (4). پالایش فیش ها با چه شاخص هایی بوده است؟ و در نتیجه چند مدرک حاصل آمده است؟

گام (5). تحلیل مدارک در قالب جداول (تعیین مضامین، مقولات و ...) و الی آخر ...چکونه بوده است؟

و سپس در متن، لازم است اجرای همین مراحل در موضوع مقاله دیده شود تا داور بتواندآن هارا کنترل و ارزیابی نماید.

3. ملاحظات روشی مقاله‌های توصیفی-تحلیلی: در مقاله‌هایی که مبنای تحلیل، انتخاب یک نظریه است، ضروری است که ملاحظات زیر رعایت شود:

یک. نظریه انتخاب شده، به صورت مختصر و مفید معرفی گردد.

دو. دلایل انتخاب آن برای تحقیق، توسط مؤلف بیان شود.

سه. الگوی تحلیل براساس نظریه مزبور ترسیم گردد.

سپس در ادامه مقاله، همان الگو برای تحلیل موضوع مقاله استفاده شود.

مثال:اگر محققی از نظریه امنیت ایجابی برای تحلیل وضعیت امنیت در شهر تهران در سال 1398 می‌خواهد استفاده کند؛ با معرفی نظریه مزبور به الگویی از تحلیل امنیت می‌رسد، که در آن سه رکن خواسته، داشته، ضریب ایدئولوژیک نقش اصلی را در تحلیل امنیت دارند. بنابراین در متن مقاله و به هنگام ورود به موضوع اصلی مقاله (یعنی امنیت در شهر تهران) باید سه تیتر داشته باشد:

اول. وضعیت خواسته‌‌های شهروندان تهرانی

دوم. میزان کارآمدی نظام سیاسی در تأمین خواسته‌های شهروندان تهرانی

سوم. وضعیت ضریب ایدئولوژیک نظام نزد شهروندان تهرانی

این سه تیتر برآمده از آن نظریه و الگوی تحلیل ایجابی است و اگر نظریه سلبی استفاده می‌شد، باید 2 تیتر پیش بینی می‌شد؛ چرا که نظریه سلبی در حوزه امنیت، بر روی دو رکن تهدیدات و توان‌مندی‌ها تأکید دارد. بر این اساس انتخاب نظریه، مهم است و راهنمای ساختار بعدی مقاله می‌باشد.

4. تذکر در خصوص استفاده از تکنیک مصاحبه: در مواردی که تحقیق مبتنی بر اجرای مصاحبه است، محقق لازم است نکات زیر را در بند روش بیاورد:

یک. ویژگی های افراد شایسته برای مصاحبه (یعنی ویژگی هایی که محقق تعریف نموده تا بر اساس آنها مصاحبه شوندگان خود ر انتخاب نماید). در این قسمت دقت شو.د، چون این ویژگی ها اعتبار یافته های بعدی را تضمین می کند. لذا باید دقیق و معتبر و کافی برای موضوع تحقیق باشند. 

دو. ترسیم جدول افرادی که برای مصاحبه انتخاب شده اند. با ذکر ادله و مستندات لازم که نشان می دهد افراد انتخاب شده، شرایط و ویژگی های آمده در بند بالا را دارند. در این قسمت جدول معرفی طبعا لازم است ستون هایی داشته باشد که هر ستون آن ناظر بر یکی از ویژگی ها باشد. مثلا اگر مولف سه ویژگی را شرط نموده، طبعا باید در آن جدول 3 ستون باشد متناظر با آن ویژگی ها. دقت شود مستندات لازم برای هر ویژگی برای هر مصاحبه شونده آورده شود. برای مثال اگر محقق گفته مصاحبه شوند یک شرطش ان است که متخصص در موضوع باشد، و شاخص تخصص را مدرک دانشگاهی گرفته؛ طبعا باید یک ستون باشد که مدرک تحصیلی مصاحبه شونده در ان آمده باشد. همینطور برای سایر ویژگی ها ستون و میتندات پیش بینی شود.

سه. ذکر اسامی افراد مصاحبه شونده به عنوان اصل اولیه در نشریه دانش سیاسی مورد پذیرش است. لذا محقق لازم است مجوز لازم را از مصاحبه شونده گرفته باشد و سپس اسم ایشان را در جدول مصاحبه شونده ها بیاورد.

چهار. اگر بنا به هر دلیلی مصاحبه شونده مایل به ذکر اسمش در جدول و در متن مقاله نبود، نویسنده لازم است از کد برای ایشان در جدول استفاده نماید و نباید اسم ایشان را درج نماید. در این موارد با کد (مثلا مصاحبه شونده الف، یا مصاحبه شونده 1و یا ...) به فرد مورد نظر اشاره می شود. در هر حال رعایت منشور اخلاق پژوهش در اینجا لازم است و مصاحبه شونده حق دارد اجازه ذکر اسمش در مقاله را ندهد.     

چهار. ادله لازم روشی در خصوص این که چرا فقط این افراد برای مصاحبه انتخاب شده اند، نیز درهمین بند لازم است ذکر شود.

5. تذکر در خصوص استفاده از تکنیک پرسشنامه: در مقام تنظیم پرسشنامه حتما موارد زیر در بند روش ذکر شود:

یک. نحوه تنظیم سوال های پرسشنامه (محقق ساخته است یا استاندارد است؟)

دو. نحوه سنجش اعتبار و روایی پرسشنامه؛

سه. نسبت گویه های پرسشنامه با مبانی نظری تحقیق 

نهم.جدول، نمودار، شکل، نقشه 

1.شماره و شناسه: هر نمودار، جدول و یا نقشه‌ای که ترسیم می‌‌شود، لازم است شماره و شناسه داشته باشد.

مثال: جدول شماره (1): میزان تورم سالیانه (1390- 1380)

آنچه بعد از دو نقطه( : ) آمده، شناسه نامیده می شود.

نکته(1). شماره جدول درون پرانتز باشد و بعدش دو نقطه بیاید. مانند: جدول شماره (1):

نکته(2). محل درج اطلاعات (شماره و شناسه) بالای جدول و نمودار بصورت وسط چین است.

نکته(3). اگر جدول و یا نمودار از منبعی نقل شده، آدرس منبع در سمت چپ و ذیل آن درون پرانتز بیاید.

مثال: (منبع: کریمی، 1398: 12).

نکته(4). اگر نمودار و یا جدولی از یافته های تحقیق است و از منبعی گرفته نشده، ذیل آن درون پرانتز ذکر شود: یافته های تحقیق حاضر.

مثال: (منبع: یافته های تحقیق حاضر)

مثال: (طراحی شده توسط محقق)

 2.عدم کپی نمودن نمودار/ جدول/ : از کپی نمودن نمودار و یا جدول (تصویرسازی آن ها) در متن مقاله خودداری شود. جداول و نمودارها لازم است طراحی و ترسیم شوند؛ چرا که صفحه آرایی آنها مشکل بوده و همچنین کیفیت آن ها در چاپ کاهش یافته و ناخوانا می‌شود.

3. محل درج: جداول و نمودارها در متن مقاله به صورت مناسب جایابی و درج شوند.

نکته (1). در طراحی و درج نمودار/ جدول/ نقشه دقت شود که از حیث اندازه متناسب با صفحه نشریه (با رعایت حاشیه آن) باشد.

نکته (2). نمودار/ جدول/ نقشه اگر رنگی طراحی و استفاده شود بهتر است و برای مخاطب جذاب تر و خواناتر خواهد بود. در انتخاب رنگ ها دقت لازم صورت گیرد و خوانا بودن لحاظ گردد. 

 4.طراحی : در مقام طراحی جدول از نرم افزار آفیس قسمت table استفاده شود و برای ترسیم نمودارها از قسمت shapes گزینه new drawing استفاده گردد. در نهایت کل نمودار به صورت گروپ (group) درآید.  

نکته(1). از ارسال نمودار غیرگروپ شده خودداری گردد؛ چرا که در مقام صفح آرایی بهم ریخته و برای خواننده معنادار نخواهند بود. 

 

 دهم.نتیجه گیری 

1.مقاله لازم است دارای نتیجه گیری مستقل باشد و با تحلیل ها و یا بخش دیگری از مقاله ادغام نشود.

2. حجم نتیجه گیری بطور معمول بین 7 تا 10 سطر خوهد بود (و نه بیشتر)

3.عنوان لازم است نتیجه گیری باشد و عناوین دیگری همچون خلاصه و یا جمع بندی استفاده نشود.

4. محتوای نتیجه گیری لازم است در بردارنده محورهای زیر بصورت خلاصه باشد: بیان مساله و سوال، مرور خلاصه متن، نتایج حاصله آمده در مقاله، برجسته سازی نوآوری مقاله و بالاخره پیشنهادات  مرتبط و برآمده از نتایج تحقیق.  

5. در مقاله هایی که دربردارنده پیشنهاد است و نویسنده مایل به زدن تیتر فرعی برای پیشنهادها است، ساختار نتیجه گیری به صورت زیر خواهد بود:

نتیجه گیری (به عنوان تیتر اصلی)

(توضیحات در حد کلیات مقاله،در 1 یا 2 سطر) 

جمع بندی:(به عنوان تیر فرعی) و در اینجا سوال، روش ، مبانی نظری و پاسخ بدست امده به صورت مختصر می آید که حدود 5 سطر خواهد شد.

پیشنهادها: (به عنوان تیتر فرعی) که پیشنهادهای محقق در موضوع می آید. توجه شود که پیشنهادها حتما  به مواردی محدود شود که از این تحقیق برداشت می شود و بیش از تحقیق نباشد.  

5. تیتر نتیجه گیری نیاز به شماره ندارد.  

یازدهم.فایل  و صفحه‌آرایی مقاله 

1.نرم افزار تایپ: مقاله در نرم‌‌افزار Word با شرایط آی تایپ و ارسال گردد.

2.نوع و اندازه قلم 

 

نکته(1).اندازه واژگان در بخشی که با عربی تایپ می شود، همانند فارسی آن، و با قلم B Badr تنظیم شود.

 3. صفحه آرایی
نکته(1). فاصله خطوط در کل متن مقاله 0.9 باشد.
نکته(2).در صورت استفاده از فرمول(رابطه)، تمامی موارد با ذکر رابطه و شماره پیاپی آن، از گزینهEquation  استخراج شود.
نکته(3). با استفاده از گزینه Spacing در Paragraph فواصل قبل تیترها با 5 رج(فاصله) درج شوند.
نکته(4). در پاراگراف‌ها -غیر از پاراگراف اول- با استفاده از گزینه Indentation در Paragraph به میزان 0.5 تورفتگی ایجاد شود. 

 دوازدهم. یادداشت 

---

 1. محتوای یادداشت: فقط توضیحات اضافی ضروری و معادل انگلیسی اسامی خاص که در متن مقاله به آنها اشاره شده و یا اصطلاحات مهم و محوری با عنوان «یادداشت‌ها»، در انتهای متن مقاله آورده شود.

2. نگارش معادل غیرفارسی: معادل های غیر فارسی فقط در مواردی ذکر شود که یک مفهوم محوری و اساسی و یا جدید به کار گرفته شده است.تعابیر ساده و عمومی نیاز به نگارش معادل ندارند.

3.اسامی درون پرانتز ارجاعات، نیاز به رسم الخط غیرفارسی ندارند. در این موارد:

الف.اگر منبع مورد استفاده به زبان انگلیسی و یا هر زبان غیر فارسی است،اسم نویسنده با همان رسم الخط اصلی آورده شود. مثلا اگر از کتاب Joseph Nye به زبان انگلیسی استفاده شده، درو ن پرانتز به این صورت آورده شود(Nye, 1998). 

ب.اگر منبع مورد استفاده به زبان فارسی است (یا از اول توسط یک نویسنده خارجی،اما بصورت فارسی نوشته شده و یا به فارسی برگردان شده)، در این موارد اسم نویسنده بصورت فارسی در پرانتز ارجاع می آید و نیازی به یادداشت رسم الخط غیرفارسی آن نیست. مثلا ترجمه کتاب نای اگر ملاک باشد، بصورت(نای،1397،ص.12) ارجاع نوشته می شود و نیازی به ارایه رسم الخط انگلیسی اسم نای در یادداشت ها به انگلیسی نیست.

سیزدهم. ارجاع نویسی (با روش درون متنی) 

1.الگوی ارجاع نویسی: ارجاع منابع در نشریه دانش سیاسی به صورت درون متنی (APA) بوده و بر همین الگو کتابنامه نیز تنظیم شود.

2.شیوه ارجاع نویسی منابع غیرفارسی: استناد نویسی به منابع غیر فارسی با همان الگوی APA است با این تفاوت که باید به زبان اصلی متن مورد استناد باشد.

نکته(1). از فارسی نویس نمودن منابع غیرفارسی در موقع ارجاع دهی درون متنی خوددای گردد. به عبارت دیگر اگر منبع مورد استفاده در پژوهش به زبان غیر فارسی باشد، مطابق ضوابط بالا عمل می شود با این توضیح که حتما لازم است به زبان اصلی درون پرانتز و در کتابنامه آورده شود.از فارسی نویس نمودن منابع خودداری گردد.

مثال: ارجاع به کتاب نای اگر به ترجمه فارسی آن باشد به این صورت خواهد بود 

(نای،1398،ص.23). 

اما اگر به نسخه انگلیسی ان ارجاع بخواهیم بدهیم بصورت زیر است:

(Nye ,2015, p.34) 

3. نکته های استناددهی درون متنی: در این قسمت نمونه ای اصلی برای ارجاع دهی ارایه شده است. حتما در مقام نگارش به نحوه کاربرد نقطه، ویرگول، و یا مخفف هایی مانند ص. و یا  صص.  دقت شود و به همان سبک استفاده شود. 

 نکته(1).ارجاع به اثری با یک نویسنده

(مطهری، 1366 ،ص.20).

نکته(2).ارجاع به اثری با دو نویسنده

(نام خانوادگی دو نویسنده با حرف ربط   واو  ذکر شود)

(مطهری و کاشانی، 1366 ،ص.22).

نکته(3). در منابع انگلیسی برای حروف ربط   واو   از نماد  &  استفاده شود.

(Nay & Estephani,2019,pp.23-25)

نکته(4). ارجاع به اثری که سه نویسنده دارد:

(نام خانوادگی همه نویسندگان ذکر شود. بین نویسنده اول و دوم ویرگول باشد. بعد از اسم  فرد دوم، واو استفاده شود).
 (مطهری،کریمی و فرامرزپور، 1389، صص.54-24).

نکته (5). ارجاع به اثری با بیش از 3 نویسنده:

(نام خانوادگی اولین نویسنده ذکر و بجای اسامی نویسندگان بعدی از واژه    دیگران   استفاده شود):

(احمدی و دیگران، 1382، صص.20-18).

نکته (6). در منابع انگلیسی برای معادل   دیگران   از  واژه    et.al  استفاده شود.

(Ahmadi & et.al. ,2019,p.34)

نکته(7). ارجاع دهی به نام نویسنده ای که در متن اسم او است:

الف. در صورتی که نام پدیدآورنده اثر در متن آمده ، و ارجاع به کلیت اثر اواست؛ بلافاصله پس از اسم ایشان کافی است فقط سال نشر در داخل پرانتز ذکر شود.

مثال: در بحث اهمیت دادن به فطرت، مطهری (1382) معتقد است که ....

ب. اما اگر صفحه ای و یا صفحه هایی معین مورد نظر است، باید در پرانتز صفحه یا صفحه ها ذکر شود.مثال:

در بحث اهمیت دادن به فطرت، مطهری (1382،ص.12) نیز چنین رویکردی دارد.

اما اگر این استناد به گونه ای است که از جنس نقل قول(مستقیم یا غیر مستقیم) است، باید  در آخر نقل قول و با ذکر صفحه پرانتز ارجاع مطابق الگوی استاندارد بیاید و نمی توان به ذکر سال در مقابل اسم اکتفا نمود.

مثال: حسینی در این خصوص تصریح دارد که «فطرت مبنای ارزیابی رفتار است»(مطهری، 1395، ص.17). 

نکته(8). ارجاع دهی به چند اثر در موضوعی واحد

اگر لازم است در موضوعی واحد به چند اثر ارجاع داده شود، کافی است درون پرانتز نام خانوادگی و سال نشر و در صورت نیاز صفحه آن ذکر شود و اسامی نویسندگان آثار مختلف با نقطه ویرگول از هم جدا شوند و البته به ترتیب حروف الفبا اسامی آورده شود.

مثال:در ارتباط با سرمایه اجتماعی،معمولا عموم نویسندگان ایرانی با توجه به مبانی هوییتی و معرفتی شان بر محوریت اعتماد اجتماعی تاکید دارند (اسلامی، 1398،صص.20-12؛ کیوانی ، 1388،صص.30-21؛ همدانی، 1398)......ادامه مطلب 

توجه (1).اسلامی و کیوانی و همدانی به ترتیب حروف الفبا تنظیم شده اند و نباید این ترتیب بهم بخورد.

توجه (2). در پاره ای موارد که صفحه خاصی مطرح بوده، صفحه ذکر شده(مورد اسلامی)، در موردی که صفحه هایی ملاک بود ،‌صفحه ها بیان شده(مثل مورد کیوانی) و در موردی که کل اثر مد نظر بوده به بیان عنوان اثر بسنده شده و صفحه ای ذکر نشده است(مثل مورد همدانی).

نکته (9).ارجاع مجدد: در ارجاع مجدد اطلاعات درون پرانتز بصورت استاندارد ذکر شود و از کاربرد کلمات پیشین و یا همان خودداری گردد.در نگارش منابع انگلیسی نیز همین قاعده جاری است واز معادل هایانگلیسی پیشین و همان استفاده نشود یعنی: Op.cit یا Ibid

4. نکته های نگارش نقل قول مستقیم

نکته(1).استناد به نقل قول مستقیم لازم است درون گیومه باشد. 

نکته(2). بلافاصله بعد از اتمام نقل قول مستقیم و گذاشتن گیومه، آدرس درون پرانتز به صورت کامل و ذکر صفحه بیاید.

نکته(3). در نقل قول مستقیم باید  صفحه حتما ذکر شود.

نکته(4). در صورت تعدد نقل قول از یک منبع لازم است آدرس هر یک بعد از خودش آورده شود ،‌و به بهانه ذکر آدرس در آخرین نقل قول مستقیم، از ذکر درس نقل های اولیه خودداری نگردد.

5.استناد دهی به منابع با واسطه: محقق باید به منابع و مدارکی ارجاع دهد که خود آن ها را دیده است. اگر مدرک مورد استفاده به نقل از اثر دیگری استفاده شده،باید ابتدا نام صاحب مدرک اصلی در متن آورده شود(در مثال زیر کاستلز) ودرانتهای جمله مورد استفاده، مشخصات منبع دوم در داخل پرانتز بعد از نگارش تعبیر  به نقل از:  بیاید که نشان دهد این موضوع از آنجا نقل شده است(در مثال زیر کاشفیان).

مثال:.... جامعه شبکه ای بنا به تحلیل کاستلز دربردارنده چهار فرصت اساسی برای دولت ها است...(به نقل از:کاشفیان،1386، ص.27). 

6. ذکر صفحه/صفحات:  لازم است صفحه و یا صفحه های مورد استناد همیشه ذکر شود.

نکته(1). اصل در ارجاع دهی به یک منبع آن است که حتما صفحه و یا صفحه های استفاده شده، ذکر شود تا داور بتواند استناد را کنترل نماید. بنابراین از ارجاع نویسی کلی مثلا (مطهری،1395) خودداری شود و حتما صفحه و یا صفحه ها مورد استناد مولف ذکر شود.مثلا (مطهری، 1395،ص.132).

 نکته(2). در برخی از موارد ذکر صفحه موضوعیت ندارد.از آن جمله:

الف. اگر استناد به محتوای کلی اثر باشد.

ب. اگر استناد در پیشینه تحقیق است که کلیت اثر ملاک است.

 نکته(3). باید توجه داشت که در متن مقاله نباید ارجاعات کلی (یعنی بدون ذکر صفحه) زیاد باشد و بطور طبیعی استناد ها عموما با ذکر صفحه هستند.

7.ارجاع به قرآن کریم: در صورت ارجاع به قرآن کریم، ملاحظات زیر رعایت شود:

اولا.آدرس قرآن کریمی که ترجمه آیه شریفه از آنجا نوشته شده، بصورت ادرس کتابشناختی کامل(الگوی آمده در کتابنامه) ذکر شود.

ثانیا.اگر قرآن کریم مد نظر بوده و ترجمه خاصی ملاک نیست، در ابتدای کتابنامه ذکر شود   قرآن کریم    کفایت دارد.

ثالثا.آدرس شماره آیه شریفه به صورت زیر باشد

(قرآن کریم،سوره مبارکه آل عمران (3)، آیه شریفه12)

بین قسمت ها ویرگول باشد.

8. ارجاع به نهج البلاغه و سایر متون ائمه اطهار علیهم السلام: در این موارد نباید ارجاع درون متن به اثر باشد و لازم است مشابه الگوی استاندارد به صاحب اثر باشد.

مثلا ارجاع به نهج البلاغه نباید به این صورت باشد (نهج البلاغه، 1387،ص.12). (نادرست) شیوه درست : (امام علی، 1387، ص.12).در کتابنامه هم باید ادرس کامل این نهج البلاغه که استفاده شده بیاید. در آنجا طبعا به این صورت خواهد بود.

- امام علی علیه السلام(1387). نهج البلاغه. گرداوری و تنظیم: .....، (رضا علوی تبار، مترجم)، تهران: انتشارات قلم.

9. استفاده از اسامی استاندارد: با توجه به وجود عناوین و القاب برای برخی از نویسندگان که ممکن است به آن  عناوین مشهور باشند؛ لازم است که از نام اصلی ایشان در ارجاع نویسی استفاده شود و از عناوین استفاده نشود.مثلا (صاحب جواهر ، 1398،ص.14) درست نیست و باید نوشت (نجفی، 1398،ص.12).چرا که  نام ایشان محمئدد حسن نجفی است. 

10.ترتیب نگارش صفحه ها:در مقام نگارش شماره صفحه های مورد ارجاع در بخش فارسی از چپ به راست باشد.یعنی مثلا: صص.14-12 درست است و12-14 نادرست است. 

این الگو هم در ارجاعات درون متن و هم در کتابنامه لازم است رعایت گردد.   

چهاردهم.کتابنامه 

1.اصل انطباق: باید بین کتابنامه و ارجاعات درون متنی از دو حیث انطباق کامل وجود داشته باشد:

الف.انطباق عنوانی؛ یعنی همه مواردی که در متن ارجاع داده شده در کتابنامه باشد و بالعکس (تمام مواردی که در کتابنامه است در متن هم ارجاع داده شده باشند).

ب.انطباق کتابشناختی؛ یعنی اطلاعات منابع ارجاع داده شده در متن با آنچه در کتابنامه آمده، یکسان باشد.از حیث سال  و یا جلد و یا اسم نویسنده اثر.

2. ترتیب ذکر منابع: کتابنامه بر اساس منابع فارسی و عربی/ سپس منابع لاتین/ سپس اسناد و مدارک خاص/ و سپس منابع اینترنتی تنظیم شود.

3. نحوه چینش منابع: هر بخش از کتابنامه(فارسی/ لاتین و ...) بر اساس حروف الفبا مرتب شود.

4. نمونه های نگارشی

نمونه (1). نگارش آدرس کتابشناختی اثر با یک نویسنده:

مطهری، مرتضی(1397). مساله شناخت. تهران: صدرا.

نمونه (2). نگارش آدرس کتابشناختی اثر تا سه نویسنده:

مهدیانی،رضا ؛ حسینی،مهدی و امیری،‌کریم (1399). ابعاد نظم اجتماعی. تهران: انتشارات امیرکبیر.

نمونه(3). نگارش آدرس کتابشناختی اثر با بیش از سه نویسنده:

مهدیانی، رضا و دیگران (1382).برنامه های توسعه سیاسی. تهران: نشر اعتماد.

نمونه(4). شیوه ذکر نام مترجم در آدرس کتابشناختی اثر

نای، جوزف(1398). قدرت نرم. (عباس اسماعیلی،مترجم). تهران:انتشارات سفیر.

نمونه(5). شیوه ذکر نام ویراستار در آدرس کتابشناختی اثر. وقتی اثر داری ویراستار است، این موضوع قبل از تاریخ و درون پرانتز آورده شود:

مثال:احمدی، رشید (ویراستار)(1399). مدیریت سیاسی.تهران: نشر تعلیم.

نمونه(6). نحوه نگارش اطلاعات کتابشناختی کتابی چند جلدی با آدرس واحد. در مواردی که همه مجلدات اثر استفاده شده است و آدرس مجلدات اثر همه یکسان است.در این موارد لازم است به هنگام ارجاع در متن مجلد مورد نشر ذکر شود.

مثلا: (پرچمی، 1381، ج1، صص.12-13). در کتابنامه بصورت زیر آدرس کتابشناختی بیاید.

پرچمی،پروانه(1381).آشنایی با تاریخ جهان(2ج).مشهد: سیاست روز.

نمونه (7). نحوه نگارش اطلاعات کتابشناختی کتابی چند جلدی با آدرس متفاوت. اگر آدرس مجلدات یکسان نبود لازم است که هر جلد بطور مستقل معرفی شود و در متن هم ارجاع به همان آدرس باشد بدون نیاز به ذکر مجلد آن. برای مثال اگر اثری در دو جلد باشد اما یکی از مولفه های کتابشناختی (مثل مترجم ، یا ناشر و یا تاریخ نشر) آن ها یکسان نباشد، باید به صورت زیر در کتابنامه بیاید:

واتس، دیوید (1398). مفهوم سیاست (ج1)، (رضا علمداری،مترجم). تهران: نشر پویش.

واتس، دیوید (1399). مفهوم سیاست (ج2)،( محمد معینی و علی ساعی، مترجمان). تهران: نشر پویش.

چون تاریخ نشر و یا مترجم تفاوت دارد، لذا امکان تجمیع مثل نمونه بالا را ندارد.در متن هم به هنگام ارجاع از مواردی چون(واتس،1398،ص.12) و (واتس،1399،صص.34-35). بدون ذکر جلد استفاده می شود.

نمونه (8). نحوه نگارش اطلاعات کتابشناختی یک جلد از کتابی چند جلدی. اگر کتابی چند جلد دارد و فقط ما از یک یا چند جلد معین آن استفاده نموده ایم، مشابه نمونه 6 عمل شود.

نمونه(9).نگارش آدرس کتابشناختی مقاله:

جوادی، ایمان(1399). «نظریه های سیاست اسلامی»، نشریه علمی دانش سیاسی.11 (21)، 28-5.

بعد از عنوان نشریه شماره دوره می آید، درون پرانتز شماره پیاپی می آید و بعد از و یرگول شماره شروع و پایان مقاله از سمت چپ به راست نوشته شود.نیازی به کاربرد ص. و یا صص. نیست.

نمونه(10). نگارش آدرس کتابشناختی مقاله برگرفته از مجله الکترونیکی آنلاین (پیوسته):

میربابایی، حامد (1396).«ارتباطات سیاسی در عصر جهانی»، به آدرس:

ttp://ertebatat.journals.isu.ac.ir/article_2098_e0a9ff0ef93bd1a3dfbb27fd84a481e5.pdf
نمونه(11).نحوه نگارش آدرس کتابشناختی پایان نامه و رساله منتشرنشده:

مرتضایی، محمد (1370). مفهوم صلح از دیدگاه اسلام. (رساله دکتری منتشر نشده)، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، جمهوری اسلامی ایران. 

نمونه(12).نحوه نگارش آدرس کتابشناختی پایان نامه و رساله منتشرشده در ایرانداک:

اسلامی، محمدتقی (1389). نظریه امنیت اسلامی.(رساله دکتری)،دانشگاه شهید بهشتی،قابل بازیابی از گنج،پایگاه اطلاعات علمی ایران(ایرانداک ش. d07501ff23d1db10520494e2b947de50).

نمونه(13).نحوه نگارش آدرس کتابشناختی پایان نامه و رساله منتشرشده در وبگاه:

شمس، رضا (1395). الگوهای توسعه در ایران.(رساله دکتری، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران). بازیابی شده از

http://saed.isu.ac.ir/site/catalogue/325441

5. نرم افزار پیشنهادی: محققان برای استاندارسازی منابع و مأخذ به‌کار رفته در مقاله (درون متنی و کتابنامه)، می‌توانند از نرم‌افزارهای استنادهی و ساماندهی منابع پژوهشی معتبر استفاده نمایند.البته مشروط به آن که نرم افزار مورد نظر استانداردهای بیان شده در این راهنما را پذیرفته و رعایت نموده باشند. لذا حتما نخست از انطباق شیوه ارجاع دهی نرم افزار با راهنمای حاضر اطمینان حاصل گردد.

6. نکات نگارشی

نکته(1). عنوان کتاب ایرانیک/ایتالیک باشد.

نکته(2). عنوان مقاله با قلم معمولی و درون گیومه باشد.اما عنوان نشریه مورد اشاره بصورت ایرانیک/ایتالیک باشد.

نکته(3). در ارجاع به کتب،‌ نقطه باید در آخر عنوان کتاب باشد.اما در ارجاع به مقاله ها ، نقطه باید آخر عنوان نشریه باشد.

 

پانزدهم.مشابهت جویی

 از ارکان اصلی منشور سلامت و اخلاق پژوهش، اصالت متن است که نرم افزارهای مشابهت جو امروزه در سنجش آن بکارگرفته می شوند. در این ارتباط موارد زیر مورد تاکید  نشریه علمی دانش سیاسی است:

1. اهمیت: مشابهت جویی از آن حیث مهم است که یکی از شاخص های مهم فعلی برای تشخیص تقلب علمی در مقاله های ارسالی برای نشریه، نتیجه مشابهت جویی می باشد.

2. مراحل: مشابهت جویی در نشریه علمی دانش سیاسی حسب نیاز در یک یا چند نوبت به انجام می رسد که مهمترین آنها عبارتند  از:

1. فایل مقاله همراه چکیده انگلیسی در نرم‌افزار Word بدون مشخصات نویسندگان.

2. فایل مقاله همراه چکیده انگلیسی در نرم‌افزار Word با مشخصات نویسندگان.

3.فایل مقاله مشابه‌یابی شده در سامانه سمیم‌نور. http://www.samimnoor.ir

4. تصویر تکمیل شده کاربرگ تعهدنامه اخلاقی.

نکته (1).جهت دریافت کاربرگ خام تعهدنامه اخلاقی اینجا را کلیک کنید.

5. فایل نقشه، جدول و یا هر مستند دیگری که قراراست در متن ویا ضمیمه مقاله منتشر شود. 

هفدهم.مبانی مفهومی و نظری

  با توجه به اهمیت این بند، مهمترین ملاحظات به شرح زیر لازم است رعایت گردد:

1.درج تیترهای «مبانی مفهومی» و یا «مبانی نظری»: در مقاله هایی که در بردارنده تحلیل های آماری و یا پیمایشی هستند،این قسمت بصورت ترکیبی (یعنی ترکیب مباحث مفهومی و نظری) می آید؛ چرا که در این مقاله ها بحث روش و تحلیل آماری برجسته است. لذا از یک تیتر واحد استفاده شود و مباحث مفهومی و نظری از هم جدا نشود. (تیتر: مبانی مفهومی و نظری)

2.تمرکز بر مفاهیم اصلی: در قسمت مبانی (مفهومی و نظری) لازم است فقط مفاهیم و یا نظریه هایی که در تجزیه و تحلیل مولف نقش اصلی دارند، مطرح شوند و از بیان و تعریف مفاهیم و نظریه های کلی و حاشیه ای در مقاله خودداری گردد.

3. نگارش تعریف منتخب/ نظریه مختار: ورود تفصیلی به تعاریف/ نظریه ها با توجه به تخصصی بودن نشریه لازم نیست. بلکه با مرور اجمالی ان ها باید تعریف منتخب/ نظریه مختار بصورت دقیق، صریح و مستند نوشته شود.این قسمت (تعریف منتخب و نظریه مختار) لازم است توضیح مبسوط داشته باشد و نه همه مفاهیم و نظریه ها.

4.انواع تعاریف: به تناسب نیاز محقق، لازم است تعریف مفاهیم در سطح لغوی،اصطلاحی و عملیاتی نوشته شود.

 5.استناددهی تعاریف. باتوجه به گونه های مختلف تعریف، لازم است به منابع مختلفی به شرح زیر استناد داده شود:

الف. تعریف لغوی مستند باشد به منابع لغت شناسانه اصلی و مرجع 

ب. تعریف اصطلاحی باید از منابع تخصصی و دست اول در موضوع باشد 

ت. تعریف عملیاتی ، متناسب با رویکرد و موضوع تحقیق خواهد بود. 

نکته (1). در مقاله های توصیفی – تحلیلی معمولا تعریف عملیاتی مورد نیاز نیست.  

6. ساختار مطالب: در نگارش تعاریف ، ساختار عمومی مقاله های نشریه رعایت گردد. یعنی با تیترهای فرعی متناسب بحث ارایه گردد و از تعدد زیاد تیترها و یا  ادغام مخل خودداری گردد.

مثال: اگر محققی در پی بیان میزان تاثیر سرمایه اجتماعی بر مشروعیت سیاسی است، لازم است ساختار بحث را چنین سازماندهی نماید: 

2.مبانی مفهومی و نظری 

(توضیح مقدماتی در حد1 سطر برای ورود به بحث) 

2-1.سرمایه اجتماعی 

سرمایه اجتماعی از حیث لغوی دلالت دارد بر ............(منبع)، و از حیث اصطلاحی تعاریف متعددی ارایه شده که دلالت بر ...................دارند(منبع).در این تحقیق بدلیل .........................این تعریف از سرمایه اجتماعی انتخاب شده است:.................... (منبع/ اگر از تعاریف موجود انتخاب شده. اگر ترکیبی از تعاریف موجود است ذکر شود که مولف ترکیب نموده و منبع تعاریف اصلی را بدهد که از انجا تعاریف اولیه را گرفته و خودش ترکیب نموده است).ه که از حیث عملیاتی بدین معنا است(تعریف عملیاتی محقق بیاید) 

2-2. مشروعیت 

به همان سیاق بالا ادامه یابد. 

7. تجمیع/ تفکیک مباحث مفهومی و نظری 

الف.در مقاله هایی که با تحلیل آماری کار دارند، تجمیع مباحث نظری و مفهومی انجام شود. به این معنا که در ذیل هر مفهوم که نوشته می شود هم تعریف منتخب و هم نظریه منتخب آورده شود. در این مقاله ها چون تعاریف عملیاتی مد نظر هستند اختصار در نظریه مخل تحقیق نیست. 

ب. در مقاله هایی که با رویکرد توصیفی – تحلیلی و یا تفسیری هستند؛ لازم است که مبانی نظری ازمفهومی جدا شود. زیرا در بخش نظری محقق لازم است در پایان بخش نظریه ها به الگوی تحلیلی برسد که مبنا تفسیرهای بعدی را تشکیل می دهد. به عبارت دیگر بخش نظری خیلی مهم می شود و از اینجا از تحلیل های آماری متمایز می گردد.

8.ارایه الگوی تحلیل: منظور از الگوی تحلیل آن است که:

الف. اگر نحقیق بر پایه متغیرها استوار است، شبکه ارتباط متغیرها به صورت نظری تبیین و در نهایت ترسی شود.

ب. اگر تحقیق نظریه محور است و متغیرپایه نیست،ارکان نظریه تبیین و به صورت یک نمودار شماتیک ترسیم شود.

   نکته مهم آن است که الگوی تحلیل باید سازمان مقاله را بیان نماید و تیترهای بعد از تیتر الگوی تحلیل مبتین بر ا« ساماندهی شده باشند.     

 

هجدهم.شناسه ارکید ORCID  

 1.شناسه ORCID (ارکید) یک کد 16 کارکتری است که از اکتبر 2012 به عنوان شناسه انحصاری نوسندگان و محققان در گستره جهانی تعریف شده است.این عنوان به مخفف عبارت زیر است: Open Researcher Contributor ID      

2.نویسندگان نشریه علمی دانش سیاسی با هدف کمک به ترویج یافته های علمی شان و تسهیل دسترسی دیگران به مقاله ایشان، از شماره32 (پاییز و زمستان1399) نسبت به تهیه و درج شماره ارکید خود در مقاله شان اقدام می نمایند.

3. دریافت این شناسه رایگان و مطابق بند 4 است.

4.به منظور دریافت این شناسه هر نویسنده لازم است مراحل زیر را طی نماید:

اول.رجوع به سایت https://orcid.org/register 

دوم.جدولی نمایش داده می شود که لازم است اطلاعات جدول کامل شود.

سوم. ثبت نام کردن سه گام دارد که با انجام آن کد ارکیدی شما آمده ارایه می شود. 

چهارم. دریافت کد 16 رقمی ارکید

---

نوزدهم. سایر ملاحظات

---

 1.عدم نگارش مطالب غیرفارسی در متن:اصل در مقاله های دانش سیاسی آن است که بصورت فارسی به بیان مطالب اقدام شود. لذا از نگارش متون به غیر این زبان خودداری شود. در مواردی که از آیه شریفه و یا حدیثی و ... لازم است استفاده شود، ترجمه آن در متن بیاید و متن عربی بصورت یادداشت ذکر شود.