سنجش "ماللهند" ابوریحان بیرونی بر اساس مولفه های شرق شناسی ادوارد سعید

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (علوم سیاسی از منظر ایرانی)

نویسنده

عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان

چکیده

شرق‌شناسی یک «گفتمان» است؛ گفتمانی که‌ در آن تمایز میان غرب و شرق، اساس هر نوع بحث و استدلالی می‌باشد. شرق‌شناسی به­عنوان یک نیروی خستگی‌ناپذیر فرهنگی و سیاسی، فرایند تولید و بازتولید شرق را امتداد بخشید و نقشی موثر در قوام و تکوین استعمار غربی ایفا کرد.برای محقق علاقه­مند به حوزه اندیشه سیاسی اسلام و ایران است این پرسش شکل می­گیرد که شرقیان آنگاه که از موضع استیلا با "دیگری" روبرو می­شدند این سلطه یا غلبه به چه شکل و صورتی خود را در شناخت و تکوین تصور از دیگری نشان می­داده است؟ و آیا مطالعات شرقیان درباره "دیگری"، مولفه­های شرق­شناسی غربیان را در خود دارد یا نه؟ در این مقاله با بررسی کتاب ماللهند اثر ابوریحان بیرونی نشان داده می شود که اکثر مولفه های نوع نگاه شرق­شناسی بر اساس آنچه که ادوارد سعید برشمرده در این اثر غایب است. اگر این پژوهش در بررسی دیگر آثار شرقیان در باب "دیگری" امتداد یابد مبنایی برای نظریه "امتناع استعمارگری شرقیان" فراهم می­گردد. در این مقاله از روش پژوهشی تطبیقی استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Survey of the Indica by al- Biruni based on Orientalism Components of Edward Said

نویسنده [English]

  • Hamid Nassaj

Faculty member of Isfahan University

چکیده [English]

Orientalism is a "discourse", a discourse in which the distinction between West and East, is the foundation of each type of discussion and argument. Orientalism as a tireless socio cultural force  continued the  process of  production and reproduction of the East and played an effective role in the formation and consolidation of Western colonialism.
The question that arises for scholars interested in the political thought of Islam and Iran is : what was the image and imagination  of the eastern people towards other eastern countries when they dominated and concurred them?  And Whether or not the studies by eastern people about other eastern countries can be labeled with the same orientalism components of western Orientalists? Reviewing  the book “the Indica “ by  al-Biruni, the present article shows that most components of orientalism raised by Edward said  are absent in this work.
If this research continues with other oriental works in some other aspects”, the foundation  for a theory of “impossibility of colonialism by eastern people " would be prepared. This paper follows a comparative research method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Orientalism
  • Colonialism
  • Occidentalism
  • the Indica
  • Abū Rayḥān al-Bīrūnī
  • Edward Said
  • تاریخ دریافت: 22 اردیبهشت 1392
  • تاریخ بازنگری: 23 خرداد 1392
  • تاریخ پذیرش: 14 مرداد 1392