نوع مقاله : علمی - پژوهشی (علوم سیاسی از منظر ایرانی)

نویسندگان

• جلال درخشه ¹
• سید محمد صادق کاظمی ²

¹ عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام

² دانشجوی دکترای علوم سیاسی دردانشگاه امام صادق علیه السلام

چکیده

میرزا محمد‌حسن حسینی شیرازی از علمای بزرگ و مؤثر معاصر شیعه محسوب می‌گردد. وی ازآن‌رو که در عمل سیاسی نیز وارد شد، اثر شگرفی در تاریخ ایران به‌جای گذاشت و جایگاه مهمی در سیر اندیشه سیاسی شیعه دارد. بنابراین پرداختن به اندیشه سیاسی ایشان ضروری به‌نظر می‌رسد. هر چند نمی‌توان به شکل شفاف نظریه حکومت خاصی در اندیشه آیت‌الله شیرازی استخراج کرد ولی با جستجو در اظهارنظرها و برخی نامه‌ها یا پاسخ‌ به استفتاء‌هایی که از وی به‌جای مانده است، می‌توان به شبه‌نظریه یا دیدگاه رسید. مقاله حاضر می‌کوشد با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی و بر اساس نظریة بحران اسپریگنز به درک دیدگاه میرزای شیرازی در تحلیل و تجویز نظام مطلوب قدرت بپردازد و طی آن چهار مرحلة نظریة بحران به ترتیب: برهم خوردن تعادل سیاسی و خطر نفوذ بیگانگان بحران‌های اصلی زمانة میرزای شیرازی، نفوذ فرهنگی و سیاسی بیگانگان درک مشکلة اصلی توسط میرزا، اصل اغتصاب و حفظ کیان اسلامی نظام مطلوب میرزا برای بازسازی جامعه و در نهایت الگوی دو بخشی احکام شرعی ـ احکام عرفی، در قدرت با تفوق فقها تجویز و توصیف میرزا برای حل بحران زمانة خود بیان می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

• میرزای شیرازی
• ولایت فقها
• قاجاریه
• اندیشه سیاسی شیعه

موضوعات

• علوم سیاسی

عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Concept of Power in Ayatollah Mirza Shirazi's Political Thought

نویسندگان [English]

• Jalal Dorakhshah ¹
• seyyed Mohammad sadig Kazami ²

¹ Faculty member of Imam Sadiq University

² Ph.D. Student in Political Science at Imam sadiq University

چکیده [English]

Mirza Mohammed Hassan Husseini Shirazi is one of the prominent Muslim scholars whose views consider to be very effective in formation of contemporary Islamic Political Thought. Due to his practical role and involvement in Political affairs his role is of a great influence in this regard. Therefore, it is necessary to deal with his political thought. Although there is no specific  work or theory  attributed to his political though, yet according to what he left behind in form of decrees, fatwas, notes and letters one can talk about a semi-theory  as far as his political views  are concerned. The article argues that responding to cultural and political  influence by foreign powers, guaranteeing the survival of Islamic Entity, and  finding a proper system for rebuilding the society are the main components of his views.  

کلیدواژه‌ها [English]

• Mirza Mohammed Hassan Husseini Shirazi
• Shia Political Thought
• Velaayate Fuqaha
• Iran
• Qajar