نوع مقاله : علمی - پژوهشی (مطالعات منطقه‌ای)

نویسندگان

• سید جواد امام جمعه زاده ¹
• مجتبی تویسرکانی ²

¹ عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان ، گروه علوم سیاسی

² کارشناس ارشد روابط بین‎ الملل از دانشگاه اصفهان

چکیده

منطق و مبنای راهبردهای کلان امنیتی در خلیج فارس


دکتر سید جواد امام‌جمعه‌زاده تاریخ دریافت: 23/10/86


مجتبی تویسرکانی تاریخ پذیرش: 21/01/87


چکیده


هدف پژوهش حاضر تبیین منطق و مبنای استراتژی‌های طرح‌ریزی‌شده توسط بازیگران مطرح در معادلات امنیتی حوزۀ خلیج فارس به‌منظور یافتن شکل مطلوب آیندۀ ترکیب امنیتی منطقه است. بازیگران درگیر در فرایندهای امنیتی خلیج فارس شامل کشورهای ساحلی این منطقه با دسته‌بندی سه‌گانۀ ایران، عراق و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و نیز قدرت‌های فرامنطقه‌ای ایالات متحده، کشورهای اروپایی، چین و روسیه در نظر گرفته شده‌اند.


منطق راهبردهای کلان امنیتی مدّنظر هریک از این بازیگران تحت تأثیر سه عامل بررسی شده‌اند که عبارت‌اند از: یک. اصل وابستگی متقابل فزاینده هم در سطح وابستگی‌های منطقه‌ای و جغرافیایی و هم از لحاظ وابستگی موضوعی؛ دو. قواعد مربوط به فرایند جهانی شدن؛ سه. قطب‌بندی‌های خاصّ موجود در هر نظام بین‎المللی.


مبنای چنین راهبردهایی نیز بسته به میزان قدرت و اهداف هریک از بازیگران حاضر در منطقه مبیّن سه الگوی عام سیاست بین‌الملل، یعنی سیاست خارجی حفظ وضع موجود، امپریالیسم و یا پرستیژ است. بر این اساس، چنانچه یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد، با توجّه به منطق و مبنای راهبرد امنیتی بازیگران مطرح در منطقه، کارامدترین نظام امنیتی در خلیج فارس، نظامی خواهد بود که بر پایۀ اصول منطقی نظریۀ واقع‌گرایی و نیز نوواقع‌گرایی همراه با اصلاحات صورت‌پذیرفته در آن استوار باشد.

کلیدواژه‌ها

• خلیج فارس
• راهبرد امنیتی
• واقع‌گرایی
• وابستگی متقابل
• جهانی شدن
• حفظ وضع موجود
• امپریالیسم

موضوعات

• علوم سیاسی

عنوان مقاله [English]

Logic and Foundation of Security Grand Strategies in The Persian Gulf

نویسندگان [English]

• Seyed Javad Emem Jome zadeh ¹
• Mujtaba Twiserkani ²

¹ Faculty member of Isfahan University

² M.A. in International Relation from Isfahan University

چکیده [English]

Logic and Foundation of Security Grand Strategies


in The Persian Gulf


Dr. Seyyid Javad Imamjumihzadeh


Mujtaba Twiserkani


The present article aims at explaining the logic and foundation of strategies planned by actors active in security equilibrium of the Persian Gulf for the purpose of reaching a desirable form of the future of the region's security arrangements.


The actors involved in the security process of the Persian Gulf are considered to be the coastal states of the region with the triple composition of Iran, Iraq , and the member states of the Persian Gulf Cooperation Council, and also the beyond regional powers including the United States, European countries, China, and Russia.


The logic of the security grand strategies significant for each of the actors is analyzed in the light of three following factors:


a. the principle of ever-increasing interdependence at the level of regional and geographical dependence, as well as thematic dependence


b. the rules concerning the process of globalization


c. specific polarizations present in all international systems


The foundation of such strategies- depending on the extent of the power and objectives of each of the actors present in the region- explains the three general paradigms of international politics i.e. the foreign policy of status quo, imperialism, and prestige.


Therefore, as the outcomes of the research suggest, regarding the logic and foundation of the security strategy of the actors active in the region, the most efficient security system in the Persian Gulf is one which rests on the logical principles of the theory of realism and neo- realism along with the amendments made in them.

کلیدواژه‌ها [English]

• the Persian Gulf
• security strategy
• Realism
• interdependence
• Globalization
• status quo
• Imperialism