عدالت به مثابه «تعدیل»؛ درآمدی بر نظریۀ امام خمینی(ره) در باب عدالت ملی و بین‌المللی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (سیاست اسلامی)

نویسنده

عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام

چکیده

عدالت به مثابه «تعدیل»؛


درآمدی بر نظریۀ امام خمینی(ره) در باب عدالت ملی و بین‌المللی


دکتر اصغر افتخاری*


چکیده: عدالت را باید از جمله اصول و فضائلی نام برد که در مقام کاربرد دارای وسعت و گستره‌ای وسیع است و لذا پرسش از نسبت عدالت با پدیده‌های‌ دیگر در حیات انسانی، سؤالی دیرینه ارزیابی می‌شود که هر روز به ابعاد و سطوح آن افزوده می‌شود. نوشتار حاضر به طرح سؤال از نسبت عدالت با دو حوزۀ اصلی سیاسی (یعنی ملی و بین‌المللی) پرداخته است. به منظور ارائۀ‌ پاسخی بومی به این سؤال، نیز سیرۀ امام خمینی(ره) را مبنای تحلیل قرار داده که از دو ویژگی «اصالت» و «به روز بودن» برخوردار است.


از رهگذر تحلیل اندیشه و عمل امام(ره) در حوزۀ عدالت سیاسی، نویسنده به دو چهره متفاوت -اما مکمل- از عدالت دست یافته که در قالب «نظریۀ ایجابی عدالت» و «نظریۀ سلبی عدالت» ارائه کرده است. مطابق نظریۀ ایجابی، عدالت از طریق تعدیل فرهنگی، اخلاقی و قانونی در ایجاد سیاست دینی ایفای نقش می‌کند، حال آنکه در قالب نظریۀ سلبی، عدالت از طریق توان‌مندی، توفیق، قانون‌گرایی و اقتدار شناسانده می‌شود. آنچه این دو وجه از عدالت را به هم مرتبط می‌سازد، رعایت اصل «تعدیل» در مقام شناخت، تعریف و کاربردی کردن عدالت است که در اندیشه و عمل امام(ره) نمود تمام دارد

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Justice as Adjustment; an introduction to Imam Khomeini's theory in National and International Justice

نویسنده [English]

  • Asghar Eftekhari

Faculty member of Imam Sadiq University

چکیده [English]

Justice as Adjustment; an introduction to Imam Khomeini's theory in National and International Justice

Asghar Eftikhari

Justice is considered as one of the principles and virtues covering a wide range at the scene of practice and application. Thus the question of the relation of justice to other phenomena in human life is regarded an old question acquiring new dimensions and angles day after day.

The author here raises the question of the proportion of justice to two essential fields of politics, i.e national and international ones. To give a domestic response to this question, the author has set the managerial conduct of Imam Khumeini as the basis of his analysis since it enjoys the qualities of being original and up-to – date both.

Analyzing the thought and practice of Imam khumeini in the field of political justice, the author has seen two different, yet supplementary, aspects of justice expressing them as the affirmative theory of justice, and the negative theory of justice.

According to the affirmative theory, justice plays a role in creating religious policy through cultural, ethical, and legal moderation. However, the negative theory of justice introduces justice through capability, success, legalism, and authority. What establishes a link between these two aspects of justice is observing the principle of “moderation” in knowing, defining, and applying justice, a principle having a full manifestation in the thought and practice of Imam khumeini.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Justice
  • Politics
  • Islam
  • Imam khumeini
  • Domestic policy
  • Foreign policy
  • Morality
دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 5
سال سوم، بهار و تابستان 1386
مهر 1386
  • تاریخ دریافت: 02 خرداد 1387
  • تاریخ بازنگری: 02 خرداد 1390
  • تاریخ پذیرش: 02 خرداد 1387