نوع مقاله : علمی - پژوهشی (علوم سیاسی از منظر ایرانی)

نویسنده

• حسین پوراحمدی

عضو هیات علمی دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

اقتصاد سیاسی، دیپلماسی کارآمد در نظام جهانی؛ مبانی، ابزارها و راهکارها


دکتر حسین پوراحمدی


چکیده: ساختار نظام وابستگی متقابل پیچیده سبب شده است تا سیاست و دیپلماسی دولت‌ها از همان اصول و اهدافی پیروی کنند که ساختارهای نظام اقتصاد سیاسی جهانی تعریف و تدوین می‌کنند. در نتیجه، تأثیرگذاری عوامل و عناصر فرهنگی و سیاسی و به ویژه اقتصادی در سطوح داخلی و خارجی در عصر حاکمیت نیروهای فراملی بر ماهیت سیاست خارجی و سمت و سوی دیپلماسی یکی از مهم‌ترین واقعیت‌هایی است که باید مورد توجه قرار گیرد. بنابراین، در این نوشتار و متأثر از رویکرد اقتصاد سیاسی به بیان این مهم می‌پردازیم که هرچند ساختار اقتصادی یک عامل بسیار مهم تعیین‌کننده و هدایت‌کننده رفتار سیاست خارجی و دیپلماسی کارآمد است، در عین حال، نباید تأثیرگذاری این عامل را از طریق روابطی که با سایر عوامل کلیدی از قبیل ایدئولوژی سیاسی حاکم، تعاملات و روابط گروه‌های اجتماعی و طبقاتی، کارکرد نهادی دولت و سرانجام، پیوند‌های گوناگون میان بازیگران داخلی با بازیگران خارجی برقرار می‌کند و در این راستا به ویژه از تأثیرپذیری از ساختار نظام اقتصاد جهانی در امان نمی‌ماند، را نادیده انگاشت. دیپلماسی کارآمد بدین ترتیب، در چارچوب وابستگی متقابل پیچیده و در واقع، نفع مشترک طرفین روابط اقتصادی،‌ سیاسی و یا حتی نظامی- امنیتی را دنبال می‌کند که این امر البته به هیچ وجه فارغ از کشمکش‌های توزیعی میزان و سهم هر یک از طرفین منابع نخواهند بود. دیپلماسی کارآمد همچنین، با گسترش فعالیت خود و گذار از یک جانبه‌گرایی و دوجانبه‌گرایی به سمت چندجانبه‌گرایی بر همکاری دسته‌جمعی استوار است.

کلیدواژه‌ها

• دیپلماسی
• اقتصاد سیاسی جهانی
• ‌ وابستگی متقابل پیچیده
• همکاری‌های دسته‌جمعی
• چندجانبه‌گرایی
• رسانه‌
• شبکه‌های اطلاعاتی

موضوعات

• روابط بین الملل
• علوم سیاسی

عنوان مقاله [English]

The Political Economy of an Efficient Diplomacy in the World System; Foundations, Instruments and Mechanisms

نویسنده [English]

• Hosein Purahmady

Faculty member of Shahid Beheshti University

چکیده [English]

The Political Economy of an Efficient Diplomacy in the World System; Foundations, Instruments and Mechanisms


Dr. Hosein PurAhmady


The structure of complex interdependence system has given rise to the fact that policy and diplomacy of states follow the very principles and objectives defined and formulated by the structures of the world politico-economic system.


Consequently, the influence of cultural, political, and particularly economic factors and elements in domestic as well as foreign arenas in the era of the sovereignty of beyond national forces on foreign policy and diplomatic positions is one of the most significant points worthy of attention.


Therefore, the present article, following a politico-economic approach, takes for granted the fact that economic structure is a very significant and determining factor in directing an efficient foreign policy and diplomacy. However, we should not fail to see the influence of this factor in the light of its relations with other key factors such as the ruling political ideology, interactions and relations of social and class groups, institutional function of state, and finally various links between domestic and foreign actors which are not immunized against the structure of the world economic system.


Thus efficient diplomacy, within the complex interdependence framework, pursues the common good of the parties to politico – economic and even military – security relations. This, of course, would not be free from disputes over the distribution of the share of each of the parties.


Expanding the domain of its activities and moving from unilateralism and bilateralism toward multilateralism, efficient diplomacy also lies on collective cooperation.

کلیدواژه‌ها [English]

• efficient diplomacy
• the world political economy
• complex interdependence
• collective cooperations
• multilateralism
• Media
• communication and information networks