کاربرد قدرت نرم از ناحیه استکبار؛ رویکردی قرآنی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (علوم سیاسی از منظر ایرانی)

نویسندگان

1 عضو هیات علمی گروه فقه دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد دانشگاه امام صادق علیه السلام

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه امام صادق علیه السلام

چکیده

اگرچه قدرت، مسئلة محوری سیاست است، اما وجوه مختلف برآمده از قدرت، حکایت از ماهیت و کاروی‍ژه‌های خاص آن دارد. «قدرت نرم» که بر وجهه «جذابیت» تأکید دارد، در واقع، تلاشی است که بازیگر از طریق به کارگیری آن درصدد «همانندسازی» جامعة رقیب و پیشبرد اهداف است. خط‌مشی قرآن کریم بیانگر حضور فعال دو جریان الهی و استکباری است. جریان‌هایی که با ماهیت متفاوت و غایت خاص، در مقابل هم صف‌آرایی می‌کنند و همواره خداوند متعال در آیات متعددی به این امر اذعان کرده است. جریان استکباری به سردمداری ابلیس و اطرافیانش در برابر حق، تکبر ورزیده و درصدد‌ است از هر طریق ممکن (سخت و نرم) مانع از پذیرش حق از ناحیه مردم شود. تقابل و رویارویی این دو جریان در قالب دو جنبة ایجابی و سلبی قابل پیگیری است. این نوشتار تقابل جریان استکباری با جریان الهی حاکم بر سیاست در قرآن را با اهتمام به کارکردهای ایجابی و سلبی قدرت نرم با استناد به آیات قرآن مورد کندوکاو قرار می‌دهد. در این راستا، استفاده از وجوه نرم‌افزارانه قدرت از ناحیه استکبار در دو سطح «ارکان» و «شیوه‌ها و تدبیرها» در پاسخ به این سؤال که «چگونه جریان استکباری از طریق کاربرد قدرت نرم به پیشبرد اهداف خود در مقابل جریان الهی می‌پردازد؟» با به کارگیری روش «تحلیل محتوای کیفی» مورد تدقیق قرار گرفته است.
جریان استکباری با به‌ کارگیری ارکان «جامعیت»، «استمرار»، «سیاست گام‌به‌گام» و «بهره‌برداری از نقاط ضعف» از طریق تدبیرهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و روانی می‌کوشد با شیوه‌هایی همچون تهدید، تحقیر، تطمیع، تهمت زدن، شایعه‌پراکنی، سازش‌کاری، تحریک احساسات و در نهایت، جوسازی و انحراف افکار عمومی، مخاطبان پیام توحیدی را اغفال نماید و درمقابل جریان الهی صف‌آرایی کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Exercise of Soft Power by Arrogant Forces (istikbar),a Quranic Approach

نویسندگان [English]

  • Asghar Agha Mahdavi 1
  • Mahdi Naderi Babanari 2

1 Faculty member of Imam Sadiq university

2 Ph.D Student in Political Science -at Imam Sadiq University

چکیده [English]

 
Though "power" is pivotal in politics, its various components signify its specific nature and functions. Among these, "soft power" insists on "attractiveness” and it is essentially an endeavor on the part of the actor in order to simulate the rival society and proceed with its objectives. One basic Quranic concept is the active presence of two opposing trends, one Divine and the other the Arrogant Forces, i.e. those two antagonistic powers that come face to face with each other, a fact mentioned throughout the Holy Book. The Arrogant Forces headed by Satan and other evil forces stand against the Truth and try by all means (whether soft or hard) to abstain people from following the right path. This article scrutinizes the confrontation of these two opposing forces in politics by relying on affirmative and negative features as they appear in the Quran. To answer how the Arrogant Forces proceed with their aims in defiance of the Divine trend by exercising soft power, the article has used "qualitative content analysis".
It is concluded that the Arrogant Forces execute their policy by relying on four major strategies, namely comprehensiveness, continuity, step by step policy, and utilization of the rival's weak points, through political, economic, cultural and psychological methods. To do this they resort to means such as threat, humiliation, enticement, slander, spreading rumors, compromise, emotional stimulation, creating a hostile atmosphere and deviating public opinion, all for the sake of deceiving the believers into rising against the divine injunctions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Holy Quran
  • politics
  • the Arrogant Forces (Istikbar)
  • Soft power
دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 14
تالیف مقاله
اسفند 1390
صفحه 167-204
  • تاریخ دریافت: 05 مرداد 1390
  • تاریخ بازنگری: 02 شهریور 1390
  • تاریخ پذیرش: 03 مهر 1390