نوع مقاله : علمی - پژوهشی (علوم سیاسی از منظر ایرانی)

نویسندگان

• فرهاد عطایی ¹
• شهراد شهوند ²

¹ عضو هیات علمی گروه روابط بین‌الملل، دانشگاه تهران

² کارشناس ارشد روابط بین‌الملل از دانشگاه تهران

چکیده

 افراط‌گرایی یکی از پدیده‌های رو به رشد، سرنوشت‌ساز و تعیین‌کننده عصر حاضر است. این پدیده به‌گونه‌ای روزافزون بر تحولات ملی و منطقه‌ای و جهانی اثر گذاشته و تفسیر و تحلیل رویدادهای سیاسی، امنیتی، اجتماعی و اقتصادی امروز بدون توجه به این پدیده و در نظر گرفتن ابعاد مختلف آن به ناچار ناقص و نارسا است. افراط‌گرایی فرقه‌ای در کشور پاکستان در اواخر دهه 1970م ظاهر شده، در دهه 1980م افزایش پیدا کرده و در دهه 1990 استمرار یافته است. درک علل پیدایش و گسترش افراط‌گرایی فرقه‌ای در پاکستان در تعیین راه‌حل‌های مهار آن اهمیتی بسیار دارد. در حالی‌که بسیاری از پژوهش‌های صورت‌گرفته به مطالعه جنبه‌های متنی ـ گفتمانی، عوامل فروملی یا ملی تأثیرگذار تمرکز دارند، این مقاله با ترکیب دو سطح تحلیل ملی و منطقه‌ای، به بررسی تأثیر تحولات مهم این دو سطح، در فاصله سال‌های 1979-2001م، در افراط‌گرایی فرقه‌ای در این کشور پرداخته است. پس از ارائه تعریفی از افراط‌گرایی فرقه‌ای، معرفی فرقه‌های مذهبی پاکستان و رویکردهای موجود به مطالعه آن، این مقاله به بررسی تأثیر برنامه اسلامی‌سازی در پاکستان، نهضت جهادی افغانستان در دهه 1980م و جهاد کشمیر و به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان در دهه 1990م در افراط‌گرایی فرقه‌ای در پاکستان پرداخته است. ادعای مقاله این است که افراط‌گرایی فرقه‌ای در پاکستان، بیش از آن‌که در اثر عوامل داخلی باشد، حاصل تحولات منطقه‌ای است که بیرون از خاک پاکستان رخ داده و نحوه رویارویی دولت ملی پاکستان با آنها است

کلیدواژه‌ها

• افراط‌گرایی فرقه‌ای
• پاکستان
• جهاد افغانستان
• جهاد کشمیر
• طالبان

عنوان مقاله [English]

Sectarian Extremism in Pakistan (1979-2001)

نویسندگان [English]

• Farhad Ataei ¹
• Shahrad Shahvand ²

¹ Faculty member of Tehran University

² M.A. in International Relation from Tehran University

چکیده [English]

Sectarian extremism is one of the growing, destiner and determining phenomena in our world today. It has had an increasing role in shaping national, regional and international events and today’s interpretation and analysis of the political, security, social and economical events without consideration of these events and it’s various dimensions would be helplessly imperfect and inadequate. Sectarian extremism in Pakistan emerged in the late 1970s, grew in the 1980s, and continued in the 1990s. Understanding the cause and spread of sectarian extremism in Pakistan has a significant importance in haltering this phenomenon. Whereas many of the accomplished studies have focused on textual-discursive aspects, or subnational and national factors, this article combines the national and regional levels of analysis to study the effects of sectarian extremism in Pakistan in the time interval of 1979 to 2001. First, we define sectarian extremism, and introduce Pakistani religious sects and relevant approaches in its study. We, then, examine the effects of Islamization program in Pakistan, the Islamic revolution of Iran, the Afghan jihadi movement in the 1980s, the Kashmiri struggle, and the rise of Taliban in Afghanistan in the 1990s on sectarian extremism in Pakistan. Our argument is that national and regional factors are the main causes of sectarian extremism in Pakistan

کلیدواژه‌ها [English]

• Sectarian Extremism
• Pakistan
• Afghan jihad
• Kashmir jihad
• Taliban