تبیین مراحل تعلیم و تربیت سیاسی (گذرگاه سیاست پذیری) بر مبنای مراحل رشد شناختی با تأکید بر دوره های تحصیلی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (علوم سیاسی از منظر ایرانی)

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه شهید رجایی

2 دانشجوی دکتری دانشگاه شهید رجایی

چکیده

الگوسازی مسیر رشد و بالندگی ساحت‌های سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران موضوعی است که بیش از هر چیز می‌تواند دستیابی به اهداف آموزشی این نظام را تضمین نماید. در این میان، ساحت اجتماعی ـ سیاسی با تحقق اهداف آموزشی آن می‌تواند متضمن مفاهیمی چون شهروند مسئول، نقش‌آفرین و مشارکت‌کننده‌ای باشد که هر نظام آموزشی درپی تربیت آن است.
در این پژوهش نگارندگان برای دست‌یافتن به پاسخ این پرسش که گذرگاه سیاست‌پذیری در نظام تعلیم‌ و ‌تربیت چیست و مراحل آن مبتنی بر رشد شناختی با تأکید بر دوره‌های تحصیلی کدام است، ضمن پرداختن به مفهوم سیاست بر اساس سه رویکرد کلاسیک، جدید و اسلامی و ارائه تعریف مورد نظر این پژوهش، سعی در مفهوم‌پردازی گذرگاهی داشته‌اند که متربیان با عبور از مراحل آن تحت عنوان گذرگاه سیاست‌پذیری و تعلیم و تربیت سیاسی، بتوانند مفاهیم و تحلیل‌های سیاسی را با توجه به دوره‌های آموزشی مبتنی بر ویژگی‌های رشدی خویش درک نموده و با برخورداری از نگرشی سیاسی و اجتماعی صحیح، بر اساس مصلحت اجتماعی رفتار و تصمیم‌گیری نمایند.
دستاوردهای این پژوهش در حوزه عمل، علاوه بر جنبه‌های تربیتی حائز اهمیت نظام تعلیم و تربیت کشور در دوره آموزش عمومی و آموزش عالی، سبب افزایش مشروعیت و ارتقای کیفی نظام سیاسی کشور در گرو حضور و نقش‌آفرینی مسئولانه شهروندان در صحنه‌های سیاسی و اجتماعی خواهد شد.
به این منظور، پژوهش آمیخته حاضر با روش کیفی ـ کمی کیو در سه مرحله مصاحبه‌ نیمه‌ساختاریافته و تحلیل آن از طریق کدگذاری به روش استراوس و کوربین، اولویت‌بندی مقوله‌ها و تحلیل بر اساس آزمون غیرپارامتری فریدمن و سپس ادغام و نام‌گذاری مراحل شش‌گانه تعلیم و تربیت سیاسی (گذرگاه سیاست‌پذیری) انجام شد. در انتهای پژوهش، مراحل به‌دست آمده با اهداف یادگیری بلوم در سه حیطه شناختی، عاطفی و روانی ـ حرکتی و همچنین دوره آموزشی مبتنی بر مراحل رشدی دانش‌آموزان مقایسه و مورد بررسی قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Explaining the Steps of the Political Education (Politicization Pathway) Based on Cognitive Development Stages with Emphasis on Educational Courses

نویسندگان [English]

  • Gholamali Ahmadi 1
  • Alireza Asareh 1
  • Alireza Aminizarrin 2

1 Faculty member of Shahid Ragaee University

2 Ph.D. Student at Shahid Rajaee University

چکیده [English]

Modeling the growth and development path in the Fundamental Reform Document of Education in the Islamic Republic of Iran is an issue that more than anything can guarantee the achievement of educational system goals. Meanwhile, Socio-political area by achieving of its educational goals can ensure the realization of the concepts such as responsible, active and participating citizen that each educational system follows it.
In this article, the authors are seeking to answer the question, “what is the Politicization Pathway in the education system, and what are its stages based on cognitive development with emphasis on educational courses”. While They are addressing the concept of politics based on three classic, new and Islamic approaches, and providing the desired definition of this research, they are trying to conceptualize pathway through which the educators can understand political concepts and  analyses through passing its steps named politicization pathway and political education with regard to educational courses based on cognitive development characteristics and make decision on social expediency by having a correct political and social attitude.
The achievements of this research in practice, in addition to important educational aspects of the education system of the country in the period of general education and higher education, are increase the legitimacy and qualitative improvement of the political system of the country based on the responsible participation and role of citizens in political and social scene.
To this end, the present study was conducted with Q quantitative qualitative methodology in three stages of semi-structured interviews and its analysis by Strauss and Corbin coding, prioritization of the categories and analysis based on the Friedman''''''''s non-parametric test and then the merging and naming six steps of political education (politicization pathway). At the end of the research, the steps taken to achieve the goals of Bloom''''''''s learning are compared and evaluated in three areas of cognitive, emotional, and psycho-motor , as well as the educational courses based on students developmental stages.

کلیدواژه‌ها [English]

  • politics
  • Political Education
  • Politicization Pathways
  • Cognitive Goals and Educational Courses
ارسطو (1371). سیاست، ترجمۀ حمید عنایت، تهران، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، چ سوم
افلاطون (1386). جمهور، ترجمه: فؤاد روحانی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ویرایش هشتم
باقری، محمد. (1389). تأثیر تربیت سیاسی بر توسعه سیاسی از دیدگاه اسلام و غرب، مجله علوم انسانی دانشگاه امام حسین(7)، شماره 80، بهمن 1389، صفحه 16 تا 133.
خوشگویان فرد، علیرضا (1386). روش‌شناسی کیو، تهران: انتشارات مرکز تحقیقات سازمان صداوسیما.
رضوانی، محسن و همکاران (1387). تربیت سیاسى: چیستی، آسیب ها و راهکارها، قم: جامعه المصطفی العالمیه، راه تربیت، سال دوم، شماره پنجم، صفحه11 تا 25.
رضوی، عباس و همکاران (1389). بررسی تربیت سیاسی در برنامه درسی رسمی دوره ابتدایی، مجله روانشناسی تربیتی، شماره 16، صفحه 19 تا 58
روشه، گى (1370). کنش اجتماعى، ترجمه هما زنجانى­زاده، مشهد: دانشگاه فردوسى، چاپ دوم
سلحشوری، احمد و همکاران (1391). مبانی و مؤلفه­های تربیت سیاسی از دیدگاه امام خمینی (;)، پژوهشنامه انقلاب اسلامی(دانشگاه همدان)، شماره 5، از 111 تا 126.
شربتیان، محمد حسن (1391). تأملی بر فرآیند جامعه­پذیری مسئولیت اجتماعی جوانان، مهندسی فرهنگی، سال هفتم، شماره 73 و 74.
علمی، محمود (1387). جنسیت، آگاهی سیاسی و مشارکت سیاسی دانشجویان. زن و مطالعه خانواده، شماره 1، صفحه 137 تا 156.
فرمهینی فراهانی، محسن (1389). تربیت شهروندی، تهران: آییژ.
قوام، سید عبدالعلی (1381). سیاست­های مقایسهای، تهران: سمت، چاپ چهارم
کوئن، بروس (1380). مبانى جامعه‌شناسى، ترجمه و اقتباس غلام­عباس توسلى و رضا فاضل، تهران: انتشارات سمت.
گوتک، جی (1374). مکاتب فلسفی و آرای تربیتی، ترجمه محمدجعفر پاک­سرشت. تهران. سمت.
مسعودنیا، حسین و دیگران (1388). تأثیر آگاهی سیاسی دانشجویان بر تغییر نگرش آن‌ها نسبت به مشروعیت نظام سیاسی بر اساس نظریه وبر: مورد مطالعه دانشگاه اصفهان، پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره 16، صفحه 201 تا 230.
معروفی، یحیی (1394). دیدگاه اجتماعی برنامه­درسی، دانشنامه ایرانی برنامه­درسی
معین‌آبادی، حسین، سلطانی، اصغر (1394). بررسی نقش دانشگاه در بهبود مؤلفه­های آموزش سیاسی دانشجویان (مطالعه موردی دانشگاه شهید باهنر کرمان)، پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره 41، از 67 تا 94.
میراحمدی، منصور (1387). اصول و مبانی تربیت سیاسی در متون و منابع دینی، مطالعات فقه تربیتی، شماره 5 از صفحه 95 تا 122.
میلر، جی.پی(1387). نظریه­های برنامه درسی، ترجمه محمود مهرمحمدی، تهران. سمت.
نادرپور، بابک. (1382). تأثیر خانواده‌ و مدرسه‌ در تربیت سیاسى و اجتماعى نوجوانان و جوانان، جمعى از صـاحب‌نظران، خـانواده و تـعلیم و تربیت، تهران: انجمن اولیاء و مربیان، صفحه 177 تا 204.
نیلی، محمد‌رضا و همکاران (1393). بررسی میزان سواد سیاسی و اجتماعی شهروندان بزرگسال شهر اصفهان، مجله جامعه‌شناسی کاربردی‌، سال 25، شماره پیاپی 54، شماره دوم، صفحه 49 تا 60.
Bochel, Hugh (2009). Political literacy. In: Active learning and active citizenship: theoretical contexts. C-SAP ,The Higher Education Academy Network, pp. 150-168. ISBN 1902191382
Chantia, Alok. (2006). Education as a Means of Social Change – Study with Regard to Dhankut, a Group Living in District Bahraich, Uttar Pradesh. Anthropologist, 8(4):267-274.
Davies, I. and at al, (2013). Political Literacy in Japan and England, Citizenship, Social and Economics Education, Volume 12 Number 3 2013, www.wwwords.co.uk/CSEE
Douglas, A. (2002). Educating for real and hoped for political worlds: Ways forward in developing political literacy. Retrieved May 15, 2011, from http://www.citized.info/pdf/ commarticles/ Anna_Douglas.pdf
James P. Pitts (1975). The Politicalization of Black Students: Northwestern University , Journal of Black Studies ,Vol. 5, No. 3, Working Papers in the Study of Race Consciousness, Part 1 , pp. 277-319
Lee, S. (1997). “Political Education and Civil Education – The British Perspective and the Hong Kong Perspective”, International Journal of Educational Development, 7(4), 243-250.
Moon, S (2012). Cultural transition: Curricular discourse with internalization of curriculum, transnational curriculum inquiry,9 (1)1- 19
Niemi, R., & Junn, J. (1998). Civic education: what make students learn. New Haven: Yale University Press
 
دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27
تالیف مقاله
شهریور 1397
صفحه 23-60
  • تاریخ دریافت: 15 دی 1396
  • تاریخ بازنگری: 24 بهمن 1396
  • تاریخ پذیرش: 25 بهمن 1396