رابطه اخلاق و سیاست در اندیشه آیت الله جوادی آملی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (سیاست اسلامی)

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی در دانشگاه امام صادق علیه السلام

2 عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام

چکیده

مطالعه و بررسی رابطه اخلاق و سیاست و ایجاد تعامل میان نظریه اخلاقی و نظریه سیاسی، یکی از مسائل پایدار و پر اهمیت در تاریخ تطور اندیشه سیاسی محسوب می‌شود. با توجه به قلّت رویکرد تئوریک به این موضوع در اندیشه سیاسی متفکران اسلامی و تمرکز پژوهش‌های پیشین در این حوزه بر نسبت‌سنجی میان این دو مفهوم در ساحت عمل؛ در این نوشتار تلاش شده با تمرکز بر اندیشه  آیت‌الله جوادی آملی که در هر دو حوزه اخلاق و سیاست آثار قلمی و کلامی دارند، اولاً به تبیین نظریه اخلاقی و سیاسی ایشان پرداخته شود و ثانیاً بر اساس تقسیم‌بندی‌هایی از اخلاق مانند اخلاق فردی و اجتماعی، اخلاق دینی و فرادینی، اخلاق باور و رفتار، اخلاق توصیفی و هنجاری، رابطه اخلاق و سیاست در دیدگاه ایشان مورد واکاوی قرار گیرد  و در نهایت با جمع‌بندی و نقد رابطه این دو مفهوم در آموزه‌های این متفکر‌، به سؤال اصلی پژوهش که تبیین اصول الگوی مطلوب رابطه اخلاق و سیاست در اندیشه سیاسی اسلامی با رویکردی فلسفی است، پرداخته شود. بر همین مبنی بر اساس روش هرمنوتیک متن‌محور و با رویکرد توصیفی ـ هنجاری آثار سیاسی و اخلاقی آیت‌الله جوادی آملی مورد مداقه واقع شده است و نظریه مختار از آموزه‌های ایشان در پیوند این دو حوزه استنتاج خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The relationship between ethics and politics from Ayatollah Javadi Amoliʼs point of view

نویسندگان [English]

  • Seyed Mahdi Mirabedini 1
  • Seyed Mohammadreza Ahmadi Tabatabaei 2

1 Ph.D Student in Political Science at Imam sadiq University

2 Faculty member of Imam Sadiq University

چکیده [English]

The study of the relationship between ethics and politics and the interaction between ethical theory and political theory is one of the most important issues in the history of the development of political thought. Given the lack of theoretical approach to this issue in the political thought of Islamic scholars and the focus of previous researches in this field on the relationship between these two concepts, this paper attempts to focus on the thought of one of the contemporary Islamic scholars who has verbal and written works in both fields, ethics and politics. At first, we explain his ethical and political theories, and then, based on ethical divisions such as individual and social ethics, religious ethics and ultra religious ethics, ethics of belief and behavior, descriptive and normative ethics, etc, we analyze the relationship between ethics and politics in his viewpoint, and ultimately by summing up and criticizing  the relationship between these two concepts in his thoughts,  the main question of the research, which explains the principles of the optimal model of the relationship between ethics and politics in Islamic political thought with a philosophical approach will be investigated. Political and ethical works of Ayatollah Javadi Amoli have been studied based on the Hermeneutic method, text-centric and descriptive-normative approach, and the theory of Mokhtar will be derived from his teachings regarding these two fields.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ethics
  • politics
  • ethical Theory
  • Political Theory
  • Javadi Amoli
احمدی طباطبایی، محمد‌رضا (1390). رابطه اخلاق و سیاست،تهران: دانشگاه امام صادق(7)،
اسلامی، سید حسن (1389). امام، اخلاق، سیاست، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (;)،
افروغ، عماد (1390). درآمدی بر رابطه اخلاق و سیاست؛ نقدی بر ماکیاولیسم، تهران: شرکت انتشارات سوره مهر.
امید، مسعود (1388). فلسفه اخلاق در ایران معاصر، تهران: علم.
جوادی آملی، عبدالله (1386). اسلام و محیط زیست، قم: اسراء‌.
جوادی آملی، عبدالله (1380). انتظار بشر از دین، قم: اسرا‌.
جوادی آملی، عبدالله (1379). تسنیم، جلد اول، قم: اسراء‌.
جوادی آملی، عبدالله (1390). تسنیم، جلد بیست و پنج، قم: اسراء‌‌.
جوادی آملی، عبدالله (1390). تسنیم‌، جلد بیست و چهار، قم: اسراء‌.
جوادی آملی، عبدالله (1389). تسنیم، جلد دوم، قم: اسراء‌.
جوادی آملی، عبدالله (1394). تسنیم، جلد سی و پنج، قم: اسراء‌.
جوادی آملی، عبدالله (1391). تفسیر انسان به انسان، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1388). جامعه در قرآن، قم، اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1384). حق و تکلیف در اسلام، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1387). حیات حقیقی انسان در قرآن، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1389). رحیق مختوم، جلد اول، بخش پنجم، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1389). رحیق مختوم، جلد اول، بخش چهارم، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1388). روابط بین‌الملل در اسلام، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1383). سرچشمه اندیشه، قم: اسراء‌.
جوادی آملی، عبدالله (1387). صورت و سیرت انسان در قرآن، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1391). مبادی اخلاق در قرآن، قم: اسراء‌.
جوادی آملی، عبدالله (1388). معرفت‌شناسی در قرآن، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1386). منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1381). نسبت دین و دنیا، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1387). امام مهدی (4) موجود موعود، قم: نشر اسراء‌.
جوادی آملی، عبدالله (1388). جامعه در قرآن،قم: نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1384). حق و تکلیف در اسلام، قم: نشر اسراء‌.
جوادی آملی، عبدالله (1388). روابط بین‌الملل در اسلام، قم: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1385). سیره پیامبران در قرآن،قم: نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1387). شریعت در آینه معرفت، قم: نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1390). فلسفه حقوق بشر، قم: نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1391). نسبت دین و دنیا، قم: نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1390). ولایت فقیه، ولایت فقاهت و عدالت، قم: نشر اسراء.
خراسانی، رضا (1390). اخلاق و سیاست در اندیشه سیاسی اسلام، قم: مؤسسه ‌بوستان‌ کتاب.
ژکس (1362). فلسفه‌ اخلاق (حکمت عملی)، ترجمه‌ سید ابوالقاسم پور حسینی، تهران: مؤسسه انتشارات امیر کبیر.
عالم، عبدالرحمان (1381). بنیادهای علم سیاست، تهران: نشرنی.
فراکلنا، ویلیام کی (1383). فلسفه اخلاق، ترجمه هادی صادقی.قم: طه.
طباطبایی، سید محمد حسین (1339ق). المیزان، قم: مؤسسه‌ مطبوعاتی اسماعیلیان‌.
کاظمى، سیدعلى‏اصغر (1376). اخلاق و سیاست، اندیشه سیاسى در عرصه عمل، تهران: انتشارات قومس.
مدرسی، سید محمد‌رضا (1371). فلسفه‌ اخلاق، تهران: سروش‌.
نقیب‌زاده، احمد (1372). سیاست و حکومت در اروپا، تهران، انتشارات سمت.
وارنوک، مری (1380). فلسفه اخلاق در قرن بیستم، ترجمه و تعلیق ابولقاسم فنایی، ‌قم: مرکز مطالعا‌ت اسلامی.
جوادی، محسن (1385). مسئله‌ ‌باید و هست، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه‌ قم.
فنایی، ابوالقاسم (1392). دین در ترازوی اخلاق، تهران: صراط.
Miller, Alexander, (2003). An introduction to contemporary meta ethics, Polity Press.
Williams, B, (1985). Ethics and the limits of philosophy, Cambridge: Harvard University Press .
Copp,David(ed.), (2006). The oxford handbook of ethical theory,Oxford:Oxford University Press.
دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27
تالیف مقاله
شهریور 1397
صفحه 117-140
  • تاریخ دریافت: 15 مهر 1396
  • تاریخ بازنگری: 10 بهمن 1396
  • تاریخ پذیرش: 05 دی 1396