نشریه «دانش سیاسی»

محاسبه شاخص‌های اصلی و فرعی قدرت اجتماعی تاثیرگذار بر قدرت ملی کشورها و مقایسه وضعیت ایران با سایر کشورها

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (مطالعات منطقه‌ای)

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشجوی دانشگاه تربیت مدرس

3 عضو هیات علمی فردوسی مشهد

چکیده

قدرت اجتماعی با توجه به اهمیتی که در عرصه زندگی فردی و عمومی افراد دارد از اهمیت بسزایی بین صاحب نظران علوم مختلف برخودار است. از سویی دیگر این نوع قدرت را می‌توان یکی از ابعاد قدرت نرم و تاثیرگذار بر قدرت ملی سازه‌های سیاسی-فضایی دانست. بنابراین هدف از این تحقیق بررسی عوامل موثر بر قدرت اجتماعی و تعیین ضریب اهمیت هریک از متغیرها و در نهایت رتبه بندی کشورها بر این اساس است. روش تحقیق دارای سه مرحله اصلی می‌باشد. در مرحله اول مطالعات کتابخانه‌ای با مراجعه به مقالات، کتب‌ها و ... مبانی نظری تحقیق نوشته شد. در مرحله دوم در بخش یافته‌های میدانی برای سنجش ضریب اهمیت متغیرهای اجتماعی موثر بر قدرت ملی به 77متخصص داخلی و خارجی مراجعه شد. سپس برای سنجش متغیر کیفی روحیه ملی 30متخصص خارجی در زمینه علوم اجتماعی، جامعه شناسی سیاسی و ... از کشورها هند، فرانسه، چین، کانادا و ... پرسشنامه‌ای را که به صورت آن لاین طراحی شده بود را پر نمودند. برای تبدیل متغیرهای کیفی به کمی از روش حداکثر درست نمایی فیشر بهره گرفته شد. و سپس با توجه به دارا بودن رویکرد سیستمی و یکپارچه قدرت از تکنیک دیمتل نیز جهت تعیین روابط علت و معلولی متغیرهای استفاده شد. و در نهایت 69کشور براساس روش تاپسیس براساس داده‌های کتابخانه‌ای و آماری رتبه بندی شدند. نتایج تحقیق نشان داد کشور ایالات متحده آمریکا با میانگین (0.575)، سوئیس (0.570)، نروژ (0.566)، سوئد (0.526)، هلند (0.522)، نیوزیلند (0.487)، انگلیس (0.482)، قطر (0.477)، چین (0.475) و هند (0.468) در رتبه اول تا دهم قرار دارند. کشورهای ویتنام (0.33)، نیجریه (0.340)، آفریقای جنوبی (0.347)، ونزوئلا (0.353)، غنا (0.371)، اکراین (0.3718)، پاکستان (0.376) دارای کمترین اهمیت بودند. کشور ایران نیز با میانگین (0.394) در رتبه چهل و نه بین شصت و نه کشور قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Calculation of the main and sub-indicators of social power affecting the national power of countries and comparing the status of Iran with other countries

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Hafez nia 1
  • Reyhane Salehabadi 2
  • Seyed Hadi Zarghani 3
  • Sirous Ahmadi 1

1 Faculty member of Tarbiat Modares University

2 Ph.D Student at Tarbiat Modares University

3 Faculty member of Ferdowsi University

چکیده [English]

Social power is of great importance among scholars of different sciences due to its importance in the sphere of individual and public life. On the other hand, this type of power can be considered as one of the dimensions of soft power that influences the national power of political-spatial structures. Therefore, the purpose of this study is to investigate the factors affecting social power and determine the coefficient of importance of each variable and finally rank countries accordingly. The research method has three main stages. In the first phase, library studies were written with reference to articles, books, and theoretical foundations of research. In the second phase, 77 internal and external experts referred to the field findings section to assess the significance of social variables affecting national power. Then, to measure the national qualitative variables, 30 foreign experts in social sciences, political sociology, etc. from India, France, China, Canada, etc. filled out a questionnaire designed online. Fischer maximum likelihood method was used to convert qualitative variables to quantitative. Then, considering the systematic and integrated approach of power, DEMATEL technique was used to determine the cause and effect relationships of the variables. Finally, 69 countries were ranked based on TOPSIS based on library and statistical data. The results showed that the United States with average (0.575), Switzerland (0.570), Norway (0.566), Sweden (0.526), Netherlands (0.522), New Zealand (0.487), England (0.482), Qatar (0.477), China (0.475) and India (0.468) rank first to tenth. The least significant were Vietnam (0.33), Nigeria (0.340), South Africa (0.347), Venezuela (0.353), Ghana (0.371), Ukraine (0.3718), Pakistan (0.376). Iran also ranks forty nine out of sixty-nine with an average (0.394).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Power
  • National Power
  • Fisher Maximization Method
  • Dimtel
  • Topsis
اعظمی، هادی (1383). «الگویابی نظام قدرت در آفریقا». (رساله دکتری)، دانشگاه تربیت مدرس.
حاجی یوسفی، امیرمحمد و محمدیان، محمد (1397). «منابع قدرت اجتماعی، ساختار دولت و روابط خارجی قاجار»، دوفصلنامه علمی پژوهشی دانش سیاسی. 14(1)، 116-91.
حافظ‌نیا، محمدرضا (1378). مباحث نظری درباره قدرت ملی، فصل اول پروژه تحقیقی: تحلیل مبانی جغرافیایی قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
حافظ‌نیا، محمدرضا (1386). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک. تهران: پژوهشکده امیرکبیر.
حافظ‌­نیا، محمدرضا (1390). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک. تهران: انتشارات پاپلی.
حافظ‌نیا، محمدرضا و دیگران (1385). «طراحی مدل سنجش قدرت ملی کشورها»، فصلنامه ژئوپلیتیک. (2)4، 73-46.
خطیبی، اعظم (1394). «بررسی تأثیر هر یک از مؤلفه‌های سازگاری بر انسجام خانواده اقوام شهر همدان با رویکرد جامعه‌شناختی»، مجله جامعه‌شناسی ایران. 16(2)، 169-135.
روشندل، جلیل (1384). امنیت ملی و نظام بین‌المللی. تهران: انتشارات سمت .
زرقانی، هادی (1385). «مدل سنجش قدرت ملی کشورها». (رساله دکتری)، دانشگاه تربیت مدرس.
عزتی، عزت‌الله (1380). ژئوپلیتیک در قرن بیست‌ویکم. تهران: انتشارات سمت.
قاسمی، مصطفی و دوستی، جعفر (1388). «توزیع قدرت در شورای امنیت و دیدگاه‌های مطرح درباره آن»، فصلنامه مربیان. 7(24)، 167-146.
قربانی، مهدی و ده‌بزرگی، مهر (1392). «تحلیل ذینفعان، قدرت اجتماعی و تحلیل شبکه در مدیریت مشارکتی منابع طبیعی»، نشریه مرتع و آبخیزداری، مجله منابع طبیعی ایران. 67(1)، 157-141.
محمدیان، حسین و حیدری، غلامحسین و قالیباف، محمدباقر (1391). «تحلیل نقش جمعیت کلان شهر تهران در قدرت ملی کشور»، فصلنامه ژئوپلیتیک. 8(25)، 111-82.
نبوی، عباس (1379). فلسفه قدرت. تهران: انتشارات سمت.
نیازی، محسن (1383)، «تبیین رابطه انسجام اجتماعی و مشارکت شهروندان شهر کاشان»، فصلنامه امدادپژوهان. 2(5)، 26-1.
واعظ، ناهید (1388). «مؤلفه‌های قدرت اجتماعی در دو دهه پایانی حکومت پهلوی»، پیام بهارستان. 1(4)، 32-15.
هزارجریبی، جعفر و صفریشالی، رضا (1390). «رفاه اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن؛ مطالعه موردی شهر تهران»، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی شهری. 1(5)، 22-1.
Chan, S. (2005). "Is there a power transition between the us and China? The different faces of national power", Asian Surv. (45), 687–701.
Chiu, Chia-Yen (Chad) (2016). "When managers become leaders: The role of manager network centralities", social power and followers' perception of leadership, The Leadership Quarterly, 2(28), April, 334-348.
Clark and Leiter, Brian (1990). Daybreak, translated R. J. Hollingdal, Edited by (D) Maudemarie. Cambridge University Press.
Fisher, Guido (1936). Wehrwirtschaft: Ihre Grundlagen und Theorien. Leipzig: Quelle and Meyer.
Grant, Susan B. and Tobias A. Preston (2019). "Using social power and influence to mobilise the supply chain into knowledge sharing: A case in insurance", Information and Management. 5(56), July, 625-639.
Hansun, Foundation (2009). G20 종합국력비교" ["Comparison of Comprehensive National Power, G20]. Chosun Ilbo [online collection of articles], August 15−August 18. Available at http://www.hansun.org/bbs/board_down. php?bf_file=ODQIO DgINzEI [16 August 2013].
Hewstone, B. and strobe, w. (2001). Introduction to social Psychology. Blackwell publishers, Third edition.
Liao Hua; Weihua Dong; Huiping Liu and Yuejing Ge (2015). "Towards Measuring and Visualizing Sustainable National Power-A Case Study of China and Neighboring Countries",  ISPRS Int. J. Geo-Inf. 4, pp. 1672-1692; doi:10.3390/ijgi4031672.
Melville, Andrei (2008). "Russia in today's world: an experiment in multidimensional classifications", In UNISCI Discussion Papers Series 17. pp. 55−76. https://www.ucm.es/data/cont/media/.../UNISCI%20DP%2017%20-%20Melville.pdf.
Midlarsky, Manus I. (1975). On War: Political Violence in the International System. New York: The Free Press.
Nye, Joseph S. (2004). Soft Power: The Means to Success in World Politics. New York: Public Affairs.
S. Wang and J. Lin (2011). "The effect of social influence on bloggers’ usage intention Online Inf", Rev., 35 (1), 50-65
Saradzhyan, Simon and Abdullaev, Nabi (2018). Measuring National Power: Is Vladimir Putin’s Russia in Decline?. Belfer Center for Science and International Affairs / Russia Matters Project May.
Scholl, Annika, Kai Sassenberg, Naomi Ellemers, Daan Scheepers, Frank de Wit (2017). "Highly identified power-holders feel responsible: The interplay between social identification and social power within groups", British Journal of Social Psychology. (57), Issue1, January, 112-129.
Spykman, Nicholas John (1942). America's Strategy in World Politics: The United States and the Balance of Power. [Hamden]: Archon Book.
Sybil (2009). 美国《第十次全球国力排名》：中国潜力令其恐惧?! [United States' «Tenth Global National Ranking»: Does China's Potential Cause Fear?]. [blog]. Available at http://syljb798.blog.163.com/blog/static/ 14429531200910160140 945/ [16 August 2013]
Tellis, Ashley J. (2015). Strategic Asia 2015-16: foundations of national power in the Asia-Pacifi.
Wang, Defa (2006). 国民经济核算概论 [Introduction to National Accounts]. [presentation]. Available at http://course.shufe.edu .cn/course/gmjjhs/jxzl.html [16 August 2013].
Yavuzaslan, Kiymet and Çetin, Murat (2016). Soft Power Concept and Soft Power Indexes, DOI: 10.1007/978-3-319-22596-8_28
Zarzosa E. and Somariba A. (2012). An Assessment of Social welfare in Spain: territorial analysis using a Synthetic welfare Indicator. Soc Indic Res.DOI: 10.1007/s11205-012-0005.
نشریه «دانش سیاسی»
دوره 15، شماره 2 - شماره پیاپی 30
تالیف مقاله
دی 1398
صفحه 389-416
  • تاریخ دریافت: 11 مرداد 1398
  • تاریخ بازنگری: 23 آذر 1398
  • تاریخ پذیرش: 06 مهر 1398