نوع مقاله : علمی - پژوهشی (روابط بین الملل)

نویسنده

• مهدی ذوالفقاری

عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه لرستان

چکیده

قدرت کلید فهم بسیاری ازنظریات روابط بین‌الملل ازجمله واقع‌گرایی است.در طول چند دهه گذشته تحولات مهمی در خاورمیانه به وقوع پیوسته است و ساختار و توازن قدرت در سطح منطقه‌ای تغییر یافته است.جمهوری اسلامی ایران ازجمله مهم‌ترین بازیگرانی است که به‌دقت تحولات منطقه و نظام بین‌الملل را رصد نموده و به دنبال ارتقاء بیشتر جایگاه و منزلت ژئوپلیتیکی خود در آینده نظم بین‌المللی است. جهت تبیین این جایگاه و ظرفیت‌های استراتژیک پیش روی جمهوری اسلامی ایران، از روش توصیفی-تحلیلی و چارچوب نظریه رئالیستی انتقال قدرت استفاده‌شده است. براساس نظریه انتقال قدرت، جابجایی قدرت در سطح منطقه‌ای و جهانی یا براساس توافق قدرت‌های برتر با قدرت نوظهور صورت می‌گیرد، یا با مخالفت و برخورد قدرت‌های مسلط با قدرت چالش‌گر نوظهور. نگارنده به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی است که: مهم‌ترین شاخص های نقش آفرینی منطقه ای و بین المللی جمهوری اسلامی ایران چیست؟ از این منظر پرسش از منابع، اهداف و ظرفیت های ایران در محیط منطقه ای، به عنوان سئوالات مقدماتی طرح و بررسی شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که بازیگران مسلط نظام بین الملل به دلیل تعارضات ناشی از قدرت نوظهور جمهوری اسلامی ایران، این جابجایی و انتقال را در تعارض با منافع و قدرت خود تلقی نموده و از ابزارهای متعدد جهت ممانعت از افزایش قدرت ایران استفاده می کنند. از سوی دیگر با عنایت به اراده ایران مبنی بر ایفای نقش جهانی و مخالفت با هنجارهای مسلط بازیگران قدرتمند زمینه برخورد و تقابل سیستمی بصورت محسوسی افزایش می یابد. قدرت های مسلط ابزارهای متعددی را برای جلوگیری از ظهور قدرت ایران بکار می گیرند که عمده ترین سناریوهای محتمل برای ممانعت از ظهور ایران به عنوان یک قدرت نوظهور عبارت است از: تحریم،تغییر رژیم، و تهدید به جنگ های مستقیم و نیابتی.

کلیدواژه‌ها

• جمهوری اسلامی ایران
• دولت چالش گر
• انتقال قدرت
• قدرت منطقه ای
• نظام بین الملل
• آمریکا

موضوعات

• روابط بین الملل

عنوان مقاله [English]

Power transition theory and foreign policy of the Islamic Republic of Iran

نویسنده [English]

• Mahdi Zolfaghari

Faculty member of Lurestan University

چکیده [English]

Power is the key to understanding many of the ideas of international relations, such as realism. Over the past few decades, significant developments have occurred in the Middle East, And the structure and balance of power have changed at the regional level. Several actors in the region and the international system have become sensitive to this center of power and conflict. The Islamic Republic of Iran is one of the most important actors to closely monitor developments in the region and the international system. And seeks to further promote its geopolitical position in the future of the international order. In order to explain this position and strategic capabilities for the Islamic Republic of Iran, a descriptive-analytical method and a framework for a realistic transition of power theory have been usedAccording to the theory of Power transition, the transfer of power at regional and global level is based on the agreement of superior powers with emerging power, Or with the opposition of the dominant powers to the emerging challenge. The author seeks to answer the key question: What are the most important indicators of the regional and international role of the Islamic Republic of Iran? From this point of view, the question of Iran's resources, goals and capacities in the regional environment has been raised as a preliminary question. The results show that the dominant international actors perceive this transition as in conflict with their interests and power because of the conflicts arising from Iran's emerging power and they use a variety of tools to prevent Iran from increasing its power. Given Iran's motivation to play a global role and to oppose the dominant norms of powerful actors, the context for dealing with it is increasing. The dominant powers employ a variety of tools to prevent the emergence of Iranian power. The most important scenarios for preventing the emergence of Iran are: sanctions, regime change, and the threat of direct and proxy wars.

کلیدواژه‌ها [English]

• The Islamic Republic of Iran
• challenging government
• power transition
• regional power
• international system
• USA