نوع مقاله : علمی - پژوهشی (مسایل سیاسی ایران)

نویسنده

• سید مرتضی هزاوه‌ای

عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه بوعلی همدان

چکیده

تأثیرپذیری سیاستهای توسعه در ایران از الگوهای مسلط ‌غربی‌


دکتر سید مرتضی هزاوه‌ای


چکیده‌: توسعه‌‌نیافتگی ایران و راههای برون‌رفت از این وضعیت، محور مباحث و نقطۀ عزیمت بسیاری از مطالعات و پژوهشهای توسعه در ایران محسوب می‌شود. از سوی دیگر، جنبشهای اجتماعی دوران معاصر ایران، و به ویژه انقلاب اسلامی، در راستای تحقق پیشرفت و آبادانی و توسعۀ کشور رخ داده‌اند. به دنبال تحولات ذهنی ایرانیان در پایان قرن 19م. و راهیابی اندیشۀ تجدد در ایران تاکنون‌اقدامات و سیاستها و برنامه‌های مختلفی برای توسعۀ ایران پیشنهاد، تدوین و اجرا شده است و نیز رهیافتهای مختلفی برای عوامل توسعه‌نیافتگی مطرح شده و راهکارهایی نیز ارائه شده است‌. رهیافتهای فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اقتصاد سیاسی عمده‌ترین این رهیافتهاست. مقالۀ‌حاضر در صدد است ضمن تبیین رهیافتهای پیش‌گفته، نگاه متفاوتی از مسئلۀ توسعه‌نیافتگی ایران و عامل اصلی آن ارائه کند. نویسنده اعتقاد دارد کلیه اقدامات و سیاستهای توسعه در ایران معاصر به دلایل فرهنگی، سیاسی و اقتصادی مورد نظر در رهیافتهای پیش ناکام نمانده است بلکه تأثیرپذیری این سیاستها و اقدامات از الگوهای مسلط غربی به ویژه در دولتهای پهلوی دوم و جمهوری اسلامی عامل اصلی ناکامی سیاستهای توسعه در ایران بوده و است. غلبۀ گفتمانی‌توسعۀ غربی در جهان با سیاستهای مورد نظر در ایران همسویی داشته و بدون آنکه مقتضیات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی ایران در این سیاستها لحاظ شوند، به صورت کاربست غیرانتقادی به ‌کار رفته‌اند.

کلیدواژه‌ها

• توسعه
• توسعه‌‌نیافتگی
• سیاست‌ توسعه
• الگوی توسعۀ ایران

موضوعات

• علوم سیاسی
• مسایل سیاسی ایران

عنوان مقاله [English]

The Impact of Western Development Paradigms on Development Policies in Iran

نویسنده [English]

• Sayyed Morteza Hazavehee

Faculty member ofBu-Ali Sina University

چکیده [English]

The Impact of Western Development Paradigms on Development Policies in Iran


Dr. Sayyed Morteza Hazavehee


The undeveloped Iran and its remedies form the basis of most development studies and researches in the country. Mean while, the contemporary social movements in Iran, especially the Islamic Revolution have occurred for the sake of development. In the aftermath of Iranians' intellectual growth towards the end of 19th century and as a result of the introduction of modernism in the country, various development policies and programs have been recommended and executed.


Also, different approaches (cultural, political, economic, political economy, etc) and tactics have been presented. This article, next to the explanation of those approaches, gives a fresh outlook about the Iranian undevelopment and its main cause. The author believes that all the modern Iranian development policies and measures taken in this regard have failed due to cultural, political, and economic reasons intended by the above approaches. A main cause for this failure could be the western models that dominated both the ex-Shah's regime and are still persisting in the Islamic Republic.


The prevailing discourse of western development worldwide has been in accordance with the Iranian policies and has been practiced uncritically without any consideration of historical, social and cultural conditions of this country

کلیدواژه‌ها [English]

• development
• undevelopment
• development policy
• the Iranian model of development