نشریه «دانش سیاسی»

تجزیه‌ و تحلیل تأثیر رسانه‌های نوین بر قدرت نرم فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (مورد مطالعه؛ شهروندان اهواز)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (روابط بین الملل)

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا ی علوم سیاسی، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، گروه علوم سیاسی،دانشگاه اصفهان، اصفهان، جمهوری اسلامی ایران

2 عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، جمهوری اسلامی ایران

3 عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، جمهوری اسلامی ایران

چکیده

با توجه به شرایط عصر نوین می‌توان ادعا نمود که ماهیت نرم‌افزارنه قدرت به عنوان یک اصل پذیرفته شده و در این میان عنصر فرهنگ  و به تبع آن رسانه به عنوان ابزار و پیام، دارای جایگاه رفیعی در مطالعات و معادلات سیاسی می‌باشد. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ همبستگی (رگرسیون) تأثیر رسانه‌های نوین بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر فرهنگ ملی و دینی در بین شهروندان اهوازی بالای 15 سال در سال 1399 می‌باشد. یافته‌های پژوهش نشان داد که بین رسانه‌های نوین و فرهنگ ملی در سطح معناداری کمتر از 0/05> p رابطه مثبت معناداری (0/519=r) وجود داشت. به‌طوری‌که رسانه‌های ­نوین (10) درصد واریانس فرهنگ ـ ملی را تبیین می‌کند. همچنین بین رسانه‌های ­نوین و فرهنگ ­دینی در سطح معناداری کمتر از 0/05> p رابطه معکوس و منفی (0/119- =r) وجود داشت. به‌طوری‌که (9/4) درصد واریانس فرهنگ دینی به وسیله رسانه‌های نوین تبیین می‌شود و بین فرهنگ ملی و قدرت نرم (0/775=r) و فرهنگ دینی و قدرت نرم (0/924=r) رابطه مثبت معناداری در سطح کمتر از 0/05>  p وجود داشت. درحالی‌که  بین بعضی از خرده‌مقیاس‌های رسانه­های نوین و فرهنگ ملی و فرهنگ دینی تأثیر منفی و در برخی دیگر از خرده‌مقیاس‌ها تأثیر مثبت بر میزان فرهنگ افراد داشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis of the impact of new media on the soft power of the Islamic Republic of Iran (Case-study: Ahwaz Citizen)

نویسندگان [English]

  • Jafar Heydari 1
  • Hossein Masoudnia 2
  • Seyed Gholam-reza Davazdahe emami 3

1 PHD Student, in Politlcal Science, Department of Political Science, Faculty of Administrative Sciences and Economics, University of Isfahan, Isfahan, Islamic Republic of Iran

2 Associate Professor of University of Isfahan, Department of Political Science

3 Assistant Professor of Isfahan University , Department of Political Science,

چکیده [English]

The idea of this article is: the identify of power, specidy cultural power, has changed by emerging of New Media. The present study using descriptive-correlation method, analysis the effect of new media on the soft power of the Islamic Republic of Iran. The research findings showed that there was a significant positive relationship (r = 0.519) between new media and national culture at a significant level less than p <0.05. As the new media (10%) explains the variance of national culture. There was also an inverse relationship between the media of religion and religious culture at a significant level less than p <0.05 (r = 0.119). As 9.4% of the variance of religious culture is explained by new media, there is a significant positive relationship between national culture and soft power (r = 0.775) and religious culture and soft power (r = 0.924) at less than 05 There was / 0> p. While among some subscales of new media and national culture and religious culture, it has had a negative effect and in some other subscales it has had a positive effect on the level of culture of individuals.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Ahwaz citizen
  • I.R.Iran
  • National Culture
  • New media
  • Power
  • Religious Culture
  • Soft Power
افتخاری، اصغر (1391). «مفهوم­شناسی قدرت نرم اقتصادی: توسعه نظریه قدرت نرم متعارف در حوزه اقتصاد»، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج. 16(58)، صص. 36-5.
افتخاری، اصغر (1392). «نرم‌افزارگرایی امنیتی و الگوی ایرانی ـ اسلامی پیشرفت»، فصلنامه مطالعات قدرت نرم. 3(8)، صص. 25-9.
افتخاری، اصغر (1395). «شاخص‌های سیاست‌گذاری فرهنگی از دیدگاه امام»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران. 9(3)، صص. 90-57.
افتخاری، اصغر و کمالی، علی (1394). «ساختار قدرت نرم در گفتمان اسلامی»، فصلنامه مطالعات قدرت نرم. 12(11)، صص. 27-9.
باقری دولت‌آبادی، علی و زارعیان جهرمی، فرج‌الله (1392). «تأثیر فضای مجازی بر هویت و همبستگی ملی»، مطالعات راهبردی بسیج. (60)، صص. 182-149.
برجعلی‌زاده، محمد؛ جعفری، علی و کردی، ناهید (1399). «نقش فناوری‌های نوین ارتباطی در جابجایی قدرت در نظام بین‌الملل»، نشریه علمی دانش سیاسی. 16(2)، صص. 386-361.
بهرام‌پور، شعبانعلی (1383). «انسجام اجتماعی در جامعه اطلاعاتی: نیم‌نگاهی به وضعیت ایران»، سمینار ایران و جامعه اطلاعاتی.
بیات، بهرام و قنبری برزیان، علی (1397). «تبیین ارتباط رسانه‌های ارتباط‌جمعی و فضای مجازی با هویت ملی (مورد مطالعه: جوانان عرب‌زبان اهواز)»، پژوهشنامه نظم و امنیت انتظامی. 11(43)، صص. 28-1.
تاجیک، محمدرضا (1388). ایران در چشم‌انداز. تهران: مؤسسه تحقیقات علوم انسانی.
رحمان­زاده، سیدعلی (1388). «کارکرد شبکه‌های اجتماعی مجازی در عصر جهانی‌شدن»، مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی. 1(1)، صص. 78-49.
رستمی، محمد؛ جمیلی اسکویی، روزیتا؛ نشاط، الهه و فرقانی، محمدرضا (1396). «بررسی تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر فرهنگ و باورهای دینی (هویت) کاربران»، علوم اجتماعی شوشتر. 2(37)، صص. 72-45.
رشتیانی، آذر و باوندپور، علی احمد (1392). «جهانی ‌شدن، اینترنت؛ هویت قومی مجازی»، مطالعات جامعه‌شناختی ایران. 3(10)، صص. 105-93.
رفیع، حسین؛ قربی، سیدمحمدجواد و دانش، حسین (1393). «منابع فرهنگی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران؛ (مطالعه موردی سند چشم‌انداز ۱۴۰۴)»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی. ۱۱(۳۸)، صص. 24-9.
رهبرقاضی، محمودرضا؛ حاتمی، عباس و عباسی، امین (1397)، «رابطه شبکه‌های اجتماعی مجازی و دگرگونی هویت‌های جمعی (با تأکید بر هویت دینی، ملی و مدرن)»، مجلس و راهبرد. 25(95)، صص. 58-33.
روزنا، جیمز (1390). انقلاب اطلاعات، امنیت و فناوری‌های جدید، (علیرضا طیب، مترجم). تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
سردارنیا، خلیل­الله (1386). «آثار سیاسی فناوری‌های تازه ارتباطی اطلاعاتی»، ماهنامه اطلاعات سیاسی اقتصادی. 22(245)، صص. 119-104.
سلطانی‌نژاد، احمد؛ جمشیدی، محمدحسین و پوردست، زهرا (1395). «دگرگونی مفهوم قدرت در پرتو فناوری نوین اطلاعاتی ـ ارتباطی»، نشریه علمی دانش‌ سیاسی. 12(1)، صص. 98-73.
شایگان، داریوش (1388). افسون زدگی جدید، (فاطمه ولیانی، مترجم). تهران: فروزان.
شولت، جان آرت (1382). نگاهی موشکافانه بر پدیده جهانی‌ شدن، (مسعود کرباسیان، مترجم). تهران: علمی فرهنگی.
فرقانی، محمدمهدی (1384). «تعامل سنت فناوری در جامعه اطلاعاتی»، فصلنامه علوم اجتماعی. 1(28)، صص. 63-61.
قزلسفلی، محمدتقی (1390). فلسفه سیاسی. تهران: رشد آموزش.
کاستلز، مانویل (1385). عصر اطلاعات، (احد علیقلیان و افشین خاکباز، مترجم). تهران: طرح نو.
کاستلز، مانوئل (1389). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ: ظهور جامعه شبکه‌ای، (احد علیقلیان و افشین خاکباز، مترجم). تهران، طرح نو.
کاستلز، مانوئل (1393). قدرت ارتباطات، (حسین بصیریان جهرمی، مترجم)، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
لاین، دیوید (1388). پسامدرنیته، (محمدرضا تاجیک، مترجم) تهران: بقعه.
متقی، ابراهیم (1387)، «قدرت هوشمند و استراتژی تغییر چهره آمریکا در دوره اوباما»، فصلنامه مطالعات بسیج. 11(41)، 25-1.
مرکز مهندسی فرهنگی (1391). نقشه مهندسی فرهنگی کشور. تهران: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی.
مسعودنیا، حسین؛ محموداوغلی، رضا و ابراهیمی پور، حوا (1395). «بررسی رابطه مصرف اینترنتی و هویت دینی در بین دانشجویان دانشگاه اصفهان»، مطالعات ملی. 17(65)، صص. 132-107.
موسوی، سیدعبدالرحیم و مهدی کامکار (1390). «بررسی مزیت‌های عملیات روانی در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات دفاعی استراتژیک. 4(44)، صص. 196-165.
نای، جوزف (1387). قدرت نرم؛ ابزارهای موفقیت در سیاست بین‌الملل، (سید محسن روحانی و مهدی ذوالفقار، مترجم). تهران: دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
هابرماس، یورگن (۱۳۸۰). جهانی‌شدن و آینده آن، (جمال پولادی، مترجم). تهران: مرکز.
هایم، مایکل (۱۳۹۰). متافیزیک واقعیت مجازی، (سروناز تربتی، مترجم). تهران: رخداد نو.
هرسیج، حسین و تویسرکانی، مجتبی (1388). «مقایسه میزان قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران و ایالات‌متحده آمریکا در خاورمیانه»، نشریه علمی دانش سیاسی. 5(2)، صص. 203-169.
یزدانی، عنایت‌الله و شیخون، احسان (1391). «قدرت نرم در سیاست خارجی آمریکا با تأکید بر پدیده فرهنگ»، مطالعات قدرت نرم. 2(5)، صص. 120-95.
یوسفی کوپایی، غلامحسین؛ یزدانی، عنایت‌الله و امیدی، علی (1397). «تبیین کاربرد قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در منطقه آمریکای لاتین؛ روندها و دستاوردها». نشریه علمی دانش سیاسی. 14(2)، صص. 198-165.
 
Baudrillard, J. (1983). Simulations. New York: Semiotexte.
Ferdinand, P. (2000). The Internet, Democracy & Democratization. London: Frankcass Publishe
Nye, Joseph (2006). Soft Power. Columbia: University Press.
Nye, Joseph (2010). Cyber Power, Belfer Center for Science and International Affairs. Peritz, AkiJ & Sechrist, Michael (2010). "Protecting Cyberspace and the U.S. National Interest", Belfer Center for Science and International Affairs.
نشریه «دانش سیاسی»
دوره 17، شماره 2 - شماره پیاپی 34
تالیف مقاله
مهر 1400
صفحه 321-356
  • تاریخ دریافت: 24 شهریور 1399
  • تاریخ بازنگری: 16 دی 1399
  • تاریخ پذیرش: 16 دی 1399