دو فصلنامه علمی دانش سیاسی

رابطه تحرک اجتماعی و سطح تحصیلات با اعتماد سیاسی (مطالعه موردی شهروندان شهر اهواز)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (مسایل سیاسی ایران)

نویسندگان

استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

اعتماد سیاسی در تعیین چگونگی رابطه شهروندان و حاکمان نقشی بی‌بدیل دارد و به این سبب پایش سطح و عوامل مؤثر بر آن ضروری است. یکی از این عوامل، تحرک اجتماعی شهروندان است که در خود آن شاخص‌های زیادی تعیین‌کننده هستند از جمله تحصیلات. هدف این پژوهش بررسی رابطه میان تحرک اجتماعی و اعتماد سیاسی با تأکید بر نقش تحصیلات است. این پژوهش می‌کوشد در کنار رابطه کلی تحرک اجتماعی و اعتماد سیاسی، رابطه تحصیلات با اعتماد سیاسی را به‌طور مستقیم و غیرمستقیم به‌عنوان یک عامل مؤثر در تحرک اجتماعی ارزیابی کند. پرسش اصلی این است که تحرک اجتماعی و تحصیلات چه رابطه‌ای با اعتماد سیاسی و ابعاد آن دارند؟ این پژوهش کوشیده است با روش پیمایش و ابزار پرسشنامه به سؤال اصلی پاسخ داده و فرضیه‌های مقاله را بیازماید. در این جهت پرسشنامه‌های محقق‌ساخته، با پرسشگری تلفنی از 435 نفر از شهروندان اهواز تکمیل گردید. یافته‌ها با نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد تحرک اجتماعی نزولی باعث کاهش اعتماد سیاسی در افراد می‌شود، اما تحرک اجتماعی صعودی لزوماً به افزایش سطح اعتماد سیاسی منجر نمی‌شود. تحصیلات بر اعتماد سیاسی تأثیر دارد، اما تحصیلات بالاتر از والدین به اعتماد سیاسی بالاتر منجر نمی‌شود، درحالی‌که سطح تحصیلات پایین‌تر، با اعتماد سیاسی پایین رابطه مستقیم دارد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Relationship between social mobility and education level with political trust (Case study of citizens of Ahvaz)

نویسندگان [English]

  • Sara Najafpour
  • Ali Tadayyon rad

assistant professor of political science, shahid chamran university of ahvaz

چکیده [English]

Various factors affect the level of political trust of individuals. One of the most important of these is social mobility, in which education plays an important role.This article seeks to study the impact of social mobility and education on individuals' political trust. The central hypothesis (Hypothesis No. 1) of the research is that: social mobility (either ascending or descending) can affect political trust. In this study, using a researcher-made questionnaire, the effect of education and social mobility on political trust was measured in three dimensions (trust in the political system, trust in political institutions and trust in political agents). This research was completed on a sample size of 435 questionnaires using telephone questionnaires. The research findings were analyzed using SPSS software. The results show that declining social mobility reduces political trust in individuals, but upward social mobility does not necessarily lead to an increase in the level of political trust. Also, among the three dimensions of political trust, the dimension of trust in political agents has not been significant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ahvaz
  • Education
  • Political agents
  • Political institutions
  • Political system
  • Political trust
  • Socialization
  • Social mobility
آقایی خانه‌برق، علی؛ غریب‌زاده، رامین و آزادی بریس، لیلی (1399). «مدل‌یابی نقش فرهنگ سیاسی در مشارکت و اعتماد سیاسی با میانجی‌گری سرمایه اجتماعی»، مطالعات رهبری فرهنگی. 3(4)، صص. 81-68.
اسدپور، آسیه و مرادی، علیرضا (1399). «نقش سواد رسانه‌ای در اعتماد سیاسی، مورد مطالعه: مردم شهر شاهین‌شهر»، رسانه. 3(120)، صص. 81-55.
جهانگیری، جهانگیر و ابوترابی زارچی، فاطمه (1391). «تحلیل عوامل مرتبط با اعتماد سیاسی دانشجویان»، نشریه علمی ـ پژهشی دانش سیاسی. 8(2)، 26-5:
 doi: 10.30497/pk.2013.1327
خرمشاد، محمدباقر و سوری، فرزاد (1398). «اعتماد نهادی، دانشگاه‌های دولتی و جامعه‌پذیری سیاسی در جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی. 11(42)، صص. 30-1.
خواجه‌سروی، غلامرضا و فرهادی، عباس (1397). «مؤلفه‌های اعتماد سیاسی در جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه جامعه‌شناسی سیاسی ایران. 1(1)، صص. 80-53.
دانش‌فرد، کرم‌الله و ادیب‌زاده، مریم (1395). «اعتماد سیاسی: دیدگاه تطبیقی بین کشورهای اتحادیه اروپا و جمهوری اسلامی ایران»، راهبرد. 25(79)، صص. 136-117.
ذالفقاری، اکبر و جعفری علی‌آبادی، عاطفه (1397). «تبیین اعتماد سیاسی ایرانیان به‌مثابه سرمایه سیاسی؛ فراتحلیل پژوهش‌های موجود»، فصلنامه جامعه‌شناسی سیاسی. 1(3)، صص. 61-31.
ردادی، محسن (1396). «تقوای سیاسی و اعتماد سیاسی: مقایسه ظرفیت اعتمادسازی مردم‌سالاری دینی و لیبرال دموکراسی»، مطالعات راهبردی بسیج. 25(76)، صص. 85-35.
رهبر، عباسعلی و قنبرپور، سارا (1399). «نسبت شفافیت سیاسی و اعتماد سیاسی»، مجله علوم خبری. 9(35)، صص. 78-47.
زاهدی، شمس‌السادات و خانباشی، محمد (1390). «از اعتماد عمومی تا اعتماد سیاسی: پژوهشی پیرامون اعتماد عمومی و اعتماد سیاسی در ایران»، پژوهش‌های مدیریت در ایران. 15(4)، صص. 96-73.
سردارنیا، خلیل‌الله و یوسفی، بهمن (1395). «سنجش رابطه اعتماد و عضویت در انجمن‌های داوطلبانه با فرهنگ سیاسی دانشجویان: مطالعه موردی، دانشجویان دانشگاه شیراز»، نشریه علمی ـ پژهشی دانش سیاسی. 12(1)، صص. 26-5: doi: 10.30497/pk.2016.1880.
شایگان، فریبا (1387). «بررسی عوامل تأثیرگذار بر اعتماد سیاسی»، نشریه علمی ـ پژهشی دانش سیاسی. 4(1)، صص. 179-153: doi: 10.30497/pk.2008.41.
مرادی، سالار و دلاوری، ابوالفضل (1398). «سنجش اعتماد سیاسی و شناسایی عوامل مؤثر بر آن در استان کردستان»، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست. 29(59)، صص. 110-82.
مولائی، محمدرضا (1397). «نقش دانش و اعتماد سیاسی در پیش‌بینی علاقه‌مندی دانشجویان به مشارکت سیاسی»، نشریه علمی ـ پژهشی دانش سیاسی. 14(1)، 163-141: doi: 10.30497/pk.2018.2348.
Abramson, P. and J. Books (1971). "Social mobility and political attitudes: A study of intergenerational mobility among young British men", Comparative politics. 3(3), pp. 403-428.
Bourdieu, P. (2000). Pascaline Meditations. Cambridge: Polity Press.
Elchardus, M. and J. Siongers (2015). The often-announced decline of the modern citizen: An empirical, comparative analysis of European young people’s political and civic engagement. In Political Engagement of the Young in Europe: Youth in the Crucible, ed. P. Thijssen, J. Siongers, J. Van Laer, J. Haers, and S. Mels, 133-160. Abingdon: Routledge.
Friedman, S. (2016). "Habitus Clive´ and the emotional imprint of social mobility", The Sociological Review. 64(1), pp. 129-147.
Goldthorpe, J.  (1980). Social Mobility and Class Structure in Modern Britain. 2nd ed. Oxford: Clarendon Press.
Hetherington, M. (1998). "The political relevance of trust", American Political Science Review. 92(4), pp. 791-808.
Inglehart, R. (1997). Modernization and Post modernization: Cultural. Economic and Political Change in 41 Societies. Princeton, NJ: Princeton University Press.
Kluegel, J. and E. Smith (1981). "Beliefs About Stratification", Annual Review of Sociology. 7, pp. 29-56.
Lopreato, J. (1967). "Upward social mobility and political orientation", American Sociological Review. 32(4), pp. 586-592.
Lopreato, J. and J. Chafetz (1970). "The political orientation of skidders: A middle-range theory", American Sociological Review. 35(3), pp. 440-451.
Mishler, W. and R. Rose (2001). "What are the origins of political trust? Testing institutional and cultural theories in post-communist societies", Comparative Political Studies. 34(1), pp. 30-62.
Monden, C.W.S. and N.D. De Graaf (2013). "The importance of father’s and own education for self-assessed health across Europe: an east-west divide? ", Sociology of Health & Illness. 35(7), pp. 977-992.
Newman, K. (1989). Falling from Grace: The Experience of Downward Mobility in The American Middle Class. New York: Vintage Books.
Newton, K. (2009) Social and political trust. In the Oxford Handbook of Political Behavior, ed. R.J. Dalton, and H.-D. Klingemann, 342–361. Oxford: Oxford University Press.
Niemi, R. and B. Sobieszek (1977). "Political socialization", Annual Review of Sociology. 3, pp. 209-233.
Nieuwbeerta, P. N.D. De Graaf, and W. Ultee (2000). "The effects of class mobility on class voting in postwar Western industrialized countries", European Sociological Review. 16(4), pp. 327-348.
Sapiro, V. (2004). "Not your parents’ political socialization: introduction for a new generation", Annual Review of Political Science. 7, pp. 1-23.
Schoon, I. and H. Cheng (2011). "Determinants of political trust: A lifetime learning model", Developmental Psychology. 47(3), pp. 619-631.
Spruyt, B. and T. Kuppens (2015). "Education-based thinking and acting? Towards an identity perspective for studying education differentials in public opinion and political participation", European Journal of Cultural and Political Sociology. 2(3–4), pp. 291-312.
Spruyt, B.; F. Van Droogenbroeck and D. Kavadias (2015). "Educational tracking and sense of futility: a matter of stigma consciousness? ", Oxford Review of Education. 41(6), pp. 747-765.
Stoker, L. and J. Bass (2011). Political socialization: Ongoing questions and new directions. In the Oxford Handbook of American Public Opinion and the Media, ed. G. Edwards III, L. Jacobs, and R. Shapiro, 453-470. Oxford: Oxford University Press.
Ten Kate, J.; W. De Koster, and J. Van der Waal (2017). "Why are depressive symptoms more prevalent among the less educated? The relevance of low cultural capital and cultural entitlement", Sociological Spectrum. 37(2), pp. 63-76.
Tumin, M. (1957). Some unapplaud consequences of social mobility in a mass society. Social Forces 36: 32-37.
Uslaner, E. (2002). The moral foundations of trust. Cambridge: Cambridge University Press.
Van de Werfhorst, H. and J. Mijs (2010). Achievement inequality and the institutional structure of educational systems: A comparative perspective. Annual Review of Sociology 36: 407-428.
Van Houtte, M. (2006). "School type and academic culture: Evidence for the differentiation-polarization theory", Journal of Curriculum Studies. 38(3), pp. 273-292.
دو فصلنامه علمی دانش سیاسی
دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 35
تالیف مقاله
فروردین 1401
صفحه 279-306
  • تاریخ دریافت: 11 خرداد 1400
  • تاریخ بازنگری: 14 بهمن 1400
  • تاریخ پذیرش: 16 آبان 1400