تحلیل الگوی مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران (۱۳۸۴-۱۳۹۸)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (مسایل سیاسی ایران)

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه تاریخ و جامعه‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، جمهوری اسلامی ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی دانشگاه کاشان، کاشان، جمهوری اسلامی ایران (نویسنده مسئول).

چکیده

اولین جلوه مشارکت سیاسی رسمی، در دوران قاجاریه با مفهوم مشروطه‌خواهی رقم خورد. بر این اساس، جامعه ایرانی، فرهنگ توسعه سیاسی را در خود داشته است. پرسش مهم این پژوهش، فهم الگوی مشارکت سیاسی ایرانیان در دوران جمهوری اسلامی با مراجعه به پیمایش­های ۱۳۸۴ الی ۱۳۹۸ است. روش پژوهش از نوع فراتحلیل و روش تحلیل نرم‌افزار cma2، جامعه آماری شامل ۱۰۴ سند تحقیقاتی انتشار یافته که با روش نمونه‌گیری تعمدی (غیراحتمالی)، ۷۰ مطالعه به عنوان جامعه آماری در بازه زمانی ۱۳۸۴ الی ۱۳۹8 با کنترل اعتبار، روایی، کیفیت سند انتخاب شدند. نتایج نشان می­دهد که مشارکت سیاسی در سطح بالا (۲۹ درصد)، متوسط (۳۶ درصد)، پایین (۳۵ درصد) قرار دارد و همچنین بین عوامل اجتماعی (۰.۲۰۲)، سیاسی (۰.۱۴۱)، اقتصادی (۰.۱۸۱)، فرهنگی (۰.۱۳۹) و روانی (۰.۲۵۹) با مشارکت سیاسی رابطه معنی‌داری وجود دارد. درنهایت اندازه اثر کلی پژوهش معادل ۰.۳۵۵ (سطح بالا) است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the model of political participation in the I.R.Iran(2005-2019)

نویسندگان [English]

  • taha ashayeri 1
  • hanie adel 2

1 Faculty member of the Department of History and Sociology, Faculty of Social Sciences, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, I.R.Iran.

2 Master's student of cultural studies, Kashan University, Kashan, I.R.Iran (Corresponding author).

چکیده [English]

Political participation refers to the political behavior of citizens that manifests itself in general elections. The Islamic Republic of Iran has started political development and participation since 2006 with a referendum, and this shows the intelligence and political culture of Iranians in different electoral periods until the 1400 elections (13th government). The long history of political and social participation of Iranians in the formation of baneh, common, election of Dehban, Kadkhoda, Darogheh and customary (traditional) representatives is evident and the first manifestation of official participation in the Qajar period was the concept of constitutionalism. Accordingly, Iranian society has a culture of political development. The important question of this research is to understand the pattern of Iranian political participation during the Islamic Republic by referring to the surveys from 2005 to 2009. The research method is meta-analysis and cma2 software analysis method. The statistical population includes 104 published research documents. By deliberate (non-probabilistic) sampling method, 70 studies were selected as the statistical population in the period 1384 to 1398 by controlling the validity, validity and quality of the document. The results show that political participation is at a high level (29%), medium (36%), low (35%) and also between social factors (0.202), political (0.141), economic (0.181). ), Cultural (0.139) and psychological (0.259) There is a significant relationship with political participation. Finally, the size of the overall effect of the research is equal to 0.355 (high level).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Democracy
  • Islamic Republic of Iran
  • Political participation
  • Religious beliefs
  • Relative deprivation
  • Social capital
ابراهیمی کیاپی، هادی؛ ابراهیمی، قربانعلی و بابازاده بائی، علی (۱۳۹۷). «مشارکت سیاسی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی رهیافت انقلاب اسلامی. ۱۲(۴۵)، ۲۰-۳.
ابراهیمی، قربانعلی؛ بابازاده‌بائی، علی و ابراهیمی گتابی، حسین (۱۳۹۰). «بررسی تأثیر اعتماد سیاسی بر مشارکت سیاسی»، فصلنامه جامعه‌شناسی مطالعات جوانان. ۲(۴)، ۸۲-۶۳.
احمدی، احمد و رضایی، حسبیه (۱۳۹۴). «رابطه رفاه اجتماعی با مشارکت سیاسی معلمان»، فصلنامه برنامه‌ریزی و رفاه و توسعه اجتماعی. ۷(۲۴)، ۲۶۷-۲۳۱.
احمدی، یعقوب (۱۳۹۷). «تأثیر انواع سرمایه اجتماعی در شبکه‌های اجتماعی بر انواع مشارکت سیاسی»، فصلنامه جامعه‌شناسی کاربردی. ۳(۷۵)، ۲۲-۱.
احمدی، یعقوب و علی‌پور، پروین (۱۳۹۷). «شبکه‌های مجازی، گزینش عقلانی و مشارکت سیاسی آنلاین»، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران. ۸(۱)، ۵۷-۳۳.
اسلامی، محمدحسین؛ رجبلو، جعفر و داودخانی، محسن (۱۳۹۸). «بررسی میزان مشارکت سیاسی شهروندان تهرانی با تأکید بر مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی»، فصلنامه پژوهش اجتماعی. ۱۲(۴۵)، 168-۱۴۹.
اشتریان، کیومرث و امیرزاده، محمدرضا (۱۳۹۳). «بررسی تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر مشارکت سیاسی»، فصلنامه سیاست. ۴۵(۴)، ۸۴۱-۸۲۵.
اطهری، حسین و شهریاری، ابوالقاسم (۱۳۹۳). «بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی زنان»، مجله زن در توسعه‌ و سیاست. ۱۲(۲)، ۲۸۶-۲۶۵.
الهی‌منش، محمدحسن، قدیری، طاهره و فرجامی‌کیا، هادی (۱۳۹۷). «تأثیر فضای مجازی بر مشارکت سیاسی شهروندان جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر. ۱۲(۴۳)، ۲۷۳-۲۴۷.
امام‌جمعه‌زاده، سیدجواد؛ ابراهیمی‌پور، حوا؛ رهبرقاضی، محمودرضا و نوعی‌باغبان، سیدمرتضی (1392-الف). «سنجش رابطه‌ فرهنگ سیاسی و رفتار سیاسی دانشجویان دختر دانشگاه اصفهان»، نشریه زن در توسعه و سیاست. ۱۱(۱)، ۱۳۴-۱۱۹.
امام‌جمعه‌زاده، سیدجواد؛ رهبرقاضی، محمودرضا؛ برزگرقاضی، کمال و صادقی نقدعلی، زهرا (1392-ب).«رابطه‌ دین‌داری و رفتار انتخاباتی»، مطالعات قدرت نرم. ۳(۸)، ۴۴-۲۴.
امام‌جمعه‌زاده، سیدجواد؛ رهبرقاضی، محمودرضا؛ عیسی‌نژاد، امید و مرندی، زهره (1391-پ). «بررسی رابطه میان احساس محرومیت نسبی و مشارکت سیاسی در میان دانشجویان دانشگاه اصفهان»، فصلنامه علمی پژوهشی دانش سیاسی. ۸(۱۵)، ۶۸-۳۷.
امیدی، علی و مرادی‌فر، سعیده (۱۳۹۷). «تبیین تأثیر رسانه‌های اجتماعی بر مشارکت سیاسی (مطالعه موردی استان مازندران)»، مجله جهانی رسانه. ۱(۱۳)، ۲۷۵-۲۵۴.
امینی، علی‌اکبر و خسروی، محمدعلی (۱۳۸۹). «تأثیر فرهنگ سیاسی بر مشارکت سیاسی زنان و دانشجویان»، فصلنامه مطالعات سیاسی. ۲(۷)، ۱۴۲-۱۲۷.
انصاری، احمد (۱۳۹۶). «تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت سیاسی»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی رهیافت انقلاب اسلامی. ۱۱(۴۰)، ۱۶۷-۱۴۵.
باقری، معصومه؛ حسین‌زاده، علی‌حسین و شجاعی، حسن (۱۳۹۶). «بررسی تأثیر ابعاد سرمایه اجتماعی بر مشارکت سیاسی زنان استان خوزستان». فصلنامه توسعه اجتماعی. ۱۲(۳)، ۶۲-۲۹.
باقری، معصومه؛ حسین‌زاده، علی‌حسین و شجاعی، حسن (۱۳۹۸). «بررسی رابطه جامعه‌پذیری سیاسی با مشارکت سیاسی زنان شهر اهواز با رویکرد الگوسازی معادله ساختاری»، نشریه علمی فرهنگی ـ تربیتی زنان و خانواده. ۱۴(۴۹)، ۸۵-۵۵.
باقریان جلودار، مصطفی و خوش‌فر، غلامرضا (۱۳۹۶). «بررسی رابطه بین ابعاد دین‌داری و مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه مازندران»، فصلنامه علوم اجتماعی. ۲۴(۷۶)، ۲۱۲-۱۷۵.
بهنام‌فر، محمدحسن و شاعری، فاطمه (۱۳۹۷). «بررسی رابطه میان شاخص‌های فرهنگی سیاسی با میزان مشارکت سیاسی در اسفراین»، فصلنامه علمی ـ ترویجی مطالعات فرهنگی ـ اجتماعی خراسان. ۱۳(۵۰)، 74-۴۷.
پاپلی‌یزدی، محمدحسین (۱۳۸۲). نظریه شهر و پیرامون. تهران: انتشارات شابک.
پناهی، محمدحسین و بنی‌فاطمه، سمیه‌السادات (۱۳۹۳). «فرهنگ سیاسی و مشارکت سیاسی زنان»، فصلنامه‌ علوم اجتماعی. ۲۲(۶۸)، ۷۸-۳۵.
جعفری‌نژاد، مسعود؛ کلانتری، صمد و نورمحمدیان، مژگان (۱۳۸۸). «بررسی میزان مشارکت سیاسی زنان شاغل در آموزش‌وپرورش ناحیه یک شهر شهرکرد»، مجله جامعه‌شناسی کاربردی. ۱(۳۳)، ۱۰۴-۸۳.
جهانگیری، جهانگیر و محمدی، فرزانه (۱۳۹۲). «مقایسه میزان مشارکت سیاسی جوانان و میان‌سالان شهرستان نورآباد ممسنی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن»، مجله علوم اجتماعی دانشگاه ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. ۱۱(۲۳)، ۲۶-۱.
حسنی، قاسم (۱۳۸۸). «بررسی رابطه بیگانگی سیاسی و اجتماعی با مشارکت سیاسی و اجتماعی دانشجویان دانشگاه‌های دولتی تهران در سال‌های ۸۷-۸۶»، فصلنامه علوم اجتماعی. ۱۷(۵۰)، ۱۷۰-۱۲۹.
حمیدی هریس، رسول و راد، فیروز (۱۳۹۶). «بررسی رابطه سرمایه فرهنگی با مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز»، مطالعات جامعه‌شناسی. ۱۰(۳۵)، ۸۱-۶۵.
خانیکی، هادی و رهبر، مصطفی (۱۳۹۵). «نقش ارتباطات میان فردی در مشارکت سیاسی». مجله مطالعات اجتماعی ایران. ۹(۲)، ۲۷-۴.
خواجه‌نوری، بیژن و مقدس، علی‌اصغر (۱۳۸۷). «جهانی‌شدن و مشارکت سیاسی زنان در ایران نمونه موردمطالعه: تهران، شیراز و استهبان»، مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. ۵(۲)، ۷۱-۴۵.
دارابی، مسعود (۱۳۹۴). «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت سیاسی زنان در استان همدان»، فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی جوانان. ۵(۱۷)، ۷۴-۵۷.
راش، مایکل (۱۳۹۰). جامعه و سیاست، (منوچهر صبوری، مترجم). تهران: نشر سمت.
رسولی قهرودی، مهدی؛ علوی‌تبار، علیرضا و زابلی، ساحل (۱۳۹۸). «تأثیر تبلیغات سیاسی منفی بر رفتار رأی‌دهی و مشارکت انتخاباتی»، فصلنامه علمی پژوهشی دانش سیاسی. ۱۵(۳۰)، ۴۶۴-۴۴۳.
رضایی، عبدالعلی (۱۳۷۸)، انتخاب نو: تحلیل‌هایی جامعه‌شناسانه از واقعه دوم خرداد. تهران: انتشارات طرح نو.
رضایی، محمد؛ آذین، احمد و جعفری نژاد، مسعود (۱۳۹۶). «بررسی رابطه میزان اعتماد اجتماعی و مشارکت سیاسی از نظر دانشجویان دانشگاه مازندران»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی رهیافت انقلاب اسلامی. ۱۱(۳۹)، ۱۲۲-۱۰۱.
رضی، داود؛ رودباری، ابراهیم و رضایی، احمد (۱۳۹۸). «رابطه ابعاد سیاسی و زبانی هویت ملی و مشارکت سیاسی افراد بالای ۱۸ سال شهرستان بوشهر»، فصلنامه علمی تخصصی مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی. ۱(۴)، ۶۲-۵۳.
رهبرقاضی، محمودرضا؛ مسعودنیا، حسین و نساج، حمید (۱۳۹۵). «پیش‌بینی نقش رسانه‌ها در میزان تمایل شهروندان اصفهان به شرکت در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶»، فصلنامه علمی پژوهشی دانش سیاسی. ۱۲(۲۴)، ۱۳۸-۱۱۷.
زارع، بیژن و روهنده، مجید (۱۳۹۵). «پژوهشی در باب دین‌داری و مشارکت سیاسی»، دو فصلنامه پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر. ۵(۸)، ۴۶-۲۳.
زارعی، غفار (۱۳۹۵). «بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی زنان»، فصلنامه علمی پژوهشی زن و جامعه. ۸(۳۱)، ۳۲-۱۹.
زاهدی، محمدجواد و بیرانوند، علی (۱۳۸۷). «پایگاه اقتصادی اجتماعی و نگرش به مشارکت سیاسی»، مجله جامعه‌شناسی ایران. ۱۱(۲)، ۲۶-۱.
سبکتگین‌ریزی، قربانعلی؛ روهند، مجید؛ بساطیان، سیدمحمد و جعفری، احمد (۱۳۹۴). «رضایتمندی و مشارکت سیاسی ـ اجتماعی»، جامعه‌شناسی کاربردی. سال بیست و هفتم، ۳(۶۳)، ۱۱۶-۹۷.
سردارنیا، خلیل‌اله؛ امینی‌زاده، سینا و حسن‌وند، مظفر (۱۳۰۷). «تأثیر رسانه‌های جدید با واسطه‌گری متغیرهای اجتماعی بر مشارکت سیاسی دانشجویان مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه شیراز»، جامعه‌شناسی کاربردی. ۲(۷۴)، ۱۰۰-۸۵.
سروش، مریم و حسینی، مریم (۱۳۹۱). «نوجوانان، جوانان و مشارکت سیاسی؛ بررسی مقایسه‌ای نقش عوامل جامعه‌پذیری در مشارکت سیاسی جوانان و نوجوانان شیراز»، مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. سال دهم، (۲)، ۱۲۵-۹۳.
شوهانی، احمد و شوهانی، ‌نادر (۱۳۹۸). «سنجش و تحلیل میزان تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت سیاسی مردم (مطالعه موردی: شهر ایلام)»، فصلنامه پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام. سال نهم، (۴)، ۲۵-۱.
شهرام‌نیا، سیدامیر مسعود؛ ابراهیمی، حوا؛ محموداوغلی، رضا و ملکان، مجید (۱۳۹۴). «سنجش تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر مشارکت سیاسی: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه مازندران»، جامعه‌شناسی کاربردی. ۱(۶۵)، ۳۲-۱۹.
صادقیان، حمزه؛ امیرمظاهری، امیرمسعود؛ علمی، محمود و راد، فیروز (۱۳۹۷). «بررسی تطبیقی رابطه بین مشارکت سیاسی و بیگانگی اجتماعی در بین زنان و مردان تبریز»، زن و مطالعات خانواده. ۱۱(۳۹)، 132-۱۲۱.
طالبان، محمدرضا و آذرنگ، ندا (۱۳۹۵). «بررسی رابطه طرد اجتماعی ذهنی با مشارکت سیاسی جوانان نسل سوم انقلاب اسلامی ایران»، پژوهشنامه متین. ۲۰(۷۸)، ۱۰۳-۸۱.
طیبی‌نیا، موسی و نقدی، اسدلله (۱۳۹۱). «بررسی مشارکت سیاسی دانش‌آموزان و عوامل مرتبط با آن»، فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی جوانان. سال سوم، (۷)، ۸۰-۵۷.
عباسی سرمدی، مهدی؛ مهرابی کوشکی، راضیه و رهبرقاضی، محمودرضا (۱۳۹۳). «بررسی تأثیر سرمایه‌ اجتماعی بر مشارکت در انتخابات»، مجله مسائل اجتماعی ایران. ۵(۱۶)، ۶۰-۴۱.
عبداللهیان، حمید و حق‌گویی، احسن (۱۳۸۴). «تبیین رابطه کاربری اینترنت و مشارکت سیاسی در ایران»، مجله جامعه‌شناسی ایران. ۱۰(۴)، 41-۱.
عبداللهیان، حمید و کرمانی، حسین (۱۳۹۴). «تبیین رابطه سرمایه اجتماعی کاربران ایرانی در شبکه اجتماعی فیس‌بوک و مشارکت سیاسی در دنیای واقعی»، مطالعات و تحقیقات اجتماعی ایران. ۴(۴)، ۶۳۵-۶۱۵.
عدلی‌پور، صمد؛ قاسمی، وحید؛ قصابی، رضوان و طاهری، نقی (۱۳۹۳). «تأثیر استفاده از شبکه اجتماعی فیس‌بوک بر اعتماد و مشارکت سیاسی جوانان»، مجله مطالعات فرهنگ ـ ارتباط. ۱۵(۶۰)، ۲۱۲-۱۹۱.
عرب، عباسعلی و امیرمظاهر، امیرمسعود (۱۳۹۶). «بررسی رابطه‌ بین مؤلفه‌های عینی و ذهنی قومیت با توسعه‌ مشارکت سیاسی در شرق استان گلستان»، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، ۱۰(۱)، 109-۸۹.
عزیزخانی، اقباله؛ محسنی‌تبریزی، علی‌رضا و آقاجانی، حسین (۱۳۹۵). «تبیین جامعه‌شناختی مشارکت سیاسی در بین شهروندان شهر خلخال و عوامل مؤثر بر آن»، مطالعات علوم اجتماعی ایران. ۴(۵۱)، ۱۲۵-۱۰۹.
عظیمی‌هاشمی، مژگان؛ قاضی‌طباطبایی، محمود و هدایتی، علی‌اصغر (۱۳۹۴). «مشارکت سیاسی زنان در ایران و عوامل مؤثر بر آن»، فصلنامه علمی ـ پژوهی زن و جامعه. ۶(۲۴)، ۱۲۴-۱۰۵.
غفاری هشتجین، زاهد؛ بیگی‌نیا، عبدالرضا و تصمیم قطعی، اکرم (۱۳۸۹). «عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی دانشجویان علوم سیاسی و فنی دانشگاه تهران»، فصلنامه علمی پژوهشی دانش سیاسی. ۶(۱۲)، ۲۴۰-۲۰۷.
فاضلی، محمد و خوشفر، غلامرضا، (۱۳۸۹)، «مشارکت سیاسی در استان گلستان»، مطالعات اجتماعی ایران. ‌ (۳)، ۱۰۰-۸۸.
فتحی، سروش و مختارپور، مهدی (۱۳۹۶). «بررسی تأثیرگذاری پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی بر میزان مشارکت سیاسی»، بررسی مسائل اجتماعی ایران. ۸(۲)، ۲۳۵-۲۰۹.
فرهمند، مهناز؛ وکیلی قاسم‌آباد، سمیه و پوررجیمیان، الهه (۱۳۹۵). «بررسی مشارکت سیاسی جوانان شهر یزد و عوامل مؤثر بر آن»، مطالعات راهبردی ورزش و جوانان. ۱۵(۳۳)، ۳۷-۱.
فیروزجانیان، علی‌اصغر و جهانگیری، جهانگیر (۱۳۸۷). «تحلیل جامعه‌شناختی مشارکت سیاسی دانشجویان»، مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. سال پنجم، ۲(۱)، ۱۰۹-۸۳.
قائدی، محمدرضا (۱۳۹۸). «ارزیابی مشارکت سیاسی و شناسایی تعیین‌کننده‌های آن در جوامع شهری»، فصلنامه علمی‌ برنامه‌ریزی منطقه‌ای. ‌سال نهم، (۳۶)، 118-۱۰۷.
کشاورز، زهراسادات؛ ربانی‌خوراسگانی، علی و یزدخواستی، بهجت (۱۳۹۲). «بررسی تأثیر دین‌داری بر گرایش به رفتار انتخاباتی شهروندان اصفهانی با تأکید بر نظام مردم‌سالاری دینی»، جامعه‌شناسی کاربردی. ۲(۵۸)، ۴۰-۱۷.
کلدی، علی‌رضا و زمانی، محمود (۱۳۹۶). «مطالعه جامعه‌شناختی تأثیر تجربه‌ مشارکت سیاسی بر نگرش شهروندان نسبت به مشارکت سیاسی در ایران»، فصلنامه سیاست. ۴۹(۳)، ۷۸۱-۷۶۵.
لبیبی، محمدمهدی؛ خوش‌فر، غلامرضا؛ باقریان جلودار، مصطفی و میرزاخانی، شهربانو (۱۳۹۷). «اعتماد اجتماعی و مشارکت سیاسی در شهروندان شهر گرگان»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی رفاه اجتماعی. ۱۸(۷۰)، 239-۲۰۹.
محبی، سیروس؛ رستمی، مسلم؛ کلانتری‌پور، سمیرا و سلطانی، اقبال (۱۳۹۵). «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت سیاسی شهروندان در مناطق حاشیه‌نشین شهرها»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر. ۳(۳۴)، ۱۷۲-۱۴۵.
محمدی‌فر، نجات؛ شهرام‌نیا، امیرمسعود؛ مسعودنیا، حسین و حاتمی، عباس (۱۳۹۵). «بررسی رابطه حقوق شهروندی با نوع مشارکت سیاسی در شهر اصفهان»، مجله جامعه‌شناسی کاربردی. ۲(۶۶)، 166-۱۶۴.
مرادی‌فر، سعیده؛ امیدی، علی و بصیری، محمدعلی (۱۳۹۷). «تبیین تأثیر تلگرام بر رویکرد مشارکت سیاسی»، مجله رسانه. ۲۹(۱۱۱)، 126-۱۰۵.
مسعودنیا، حسین؛ رهبرقاضی، محمودرضا؛ روحانی، حسین و کشاورز، حسین (1391-الف). «بررسی تأثیر عوامل انگیزشی بر مشارکت سیاسی در بین دانشجویان دانشگاه‌ بین‌المللی قزوین»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام. ۲(۲)، ۹۵-۷۷.
مسعودنیا، حسین؛ محمدی‌فر، نجات؛ مرادی، گلمراد و فروغی، عاطفه (1391-ب). «بررسی عوامل اجتماعی ـ روانشناختی مؤثر بر مشارکت سیاسی استادان دانشگاه موردمطالعه: دانشگاه اصفهان»، فصلنامه جامعه‌شناسی کاربردی. ۲۳(۴)، ۱۲۴-۱۰۳.
ملائکه، سیدحسن و امیری‌فر، الهام (۱۳۹۷). «بررسی ارتباط بین ابعاد مختلف دین‌داری و مشارکت سیاسی در بین شهروندان شهر ایذه»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد واحد شوشتر. ۲(۴۱)، ۸۶-۶۱.
مولایی، محمدرضا (۱۳۹۶). «نقش دانش و اعتماد سیاسی در پیش‌بینی علاقه‌مندی دانشجویان به مشارکت سیاسی»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی دانش سیاسی. ۱۴(۲۷)، ۱۶۳-۱۴۱.
میرفردی، اصغر؛ کریمی، ماندانا و عیسائی خوش، کوروش (۱۳۹۸). «نقش ارزیابی از احزاب و تشکل‌های سیاسی در مشارکت ساکنان شهر شیراز در انتخابات»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی دانش سیاسی. ۱۶(۳۲)، ۶۷۰-۶۴۹.
نصیری، حسام؛ کاظمی‌پور، شهلا و کفاشی، مجید (۱۳۹۸). «تبیین جامعه‌شناختی رابطه بین انواع مشارکت سیاسی با طبقات اجتماعی در شهر مهاباد»، دو فصلنامه جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه. ۸(۱)، ۲۱۸-۱۹۱.
نوذری، محمد؛ اسماعیلی، بشیر و جعفری‌زاده‌نژاد، مسعود (۱۳۹۸). «قبیله‌گرایی: تبیینی جامعه‌شناختی از مشارکت سیاسی در استان چهارمحال و بختیاری (با تأکید بر انتخابات مجلس شورای اسلامی)»، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی. ۱۵(۴۷)، ۱۱۶-۹۷.
نیک‌پور قنواتی، لیلا؛ معینی، مهدی و احمدی، حبیب (۱۳۹۱). «بررسی عوامل اجتماعی ـ اقتصادی مرتبط با مشارکت سیاسی»، فصلنامه علمی پژوهشی جامعه‌شناسی زنان. ۱(۹)، ۶۲-۳۹.
هاشمی، سید احمد (۱۳۹۴). «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت سیاسی زنان»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی زن و جامعه. ۶(۲۱)، ۱۰۲-۸۷.
هرسیج، حسین و محموداوغلی، رضا (۱۳۹۱). «بررسی رابطه مشارکت سیاسی و احساس امنیت اجتماعی در بین شهروندان اصفهانی»، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی. ۱(۲)، ۲۰-۱.
هرسیج، حسین؛ ابراهیمی‌پور، حوا؛ رهبرقاضی، محمودرضا و ملکان، مجید (۱۳۹۲). «بررسی رابطه فضای مجازی با مشارکت سیاسی: مطالعات موردی دانشجویان دانشگاه اصفهان»، فصلنامه جامعه‌شناسی کاربردی. ۴(۵۲)، ۲۲۶-۲۱۱.
هرسیج، حسین؛ محموداوغلی، مهدی؛ رهبرقاضی، محمودرضا و عباس‌زاده‌ باقی، هادی (۱۳۹۱)، «بررسی رابطه‌ مصرف رسانه‌ای با مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه اصفهان»، فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی. ۲۰(۷۹)، ۵۹-۳۵.
 
Almond, G. A. & Verba, S. (1963). The Civic Culture. Princeton: Princeton University Press.
Huntington, S. (2000). Third Wave of Democracy in the End of Twenty Century. Translate by shahsa. Tehran. Rozaneh Pub [Persian].
Milbrath, L. W. & La Goel, M. (1983). Political Participation. How and Why People Get Involved in Politics. Chicago: RandMcNally.
Olson, E. C. (2005). Political Participation. http://www.angelo.edu/dept/ government/online%20lectures.htm.
Paloniemi Riikka & Vainio Annukka (2011). Why Do Young People Participate in Environmental Political Action?. Environmental Values, 20: 397–416.
دوره 18، شماره 2 - شماره پیاپی 36
تالیف مقاله
مهر 1401
صفحه 485-514
  • تاریخ دریافت: 23 شهریور 1400
  • تاریخ بازنگری: 29 آبان 1400
  • تاریخ پذیرش: 04 آذر 1400