نوع مقاله : علمی - پژوهشی (سیاست اسلامی)

نویسندگان

• محمد حسن زندوکیلی ¹
• جلال درخشه ²

¹ کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق، تهران، جمهوری اسلامی ایران

² استاد گروه علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، جمهوری اسلامی ایران.

چکیده

این مقاله در پی آن است که بر پایه آرای شهید سیدمحمدباقر صدر، اندیشه مقاومت اسلامی را در قالب چهار سرمایه مفهومی بازسازی کند. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های کیفی بوده و با هدف گردآوری داده‌ها از «روش اسنادی» بهره می‌برد. همچنین در این جستار نظری، به‌منظور تحلیل داده‌ها از روش «جستاری» استفاده می‌شود. مبتنی بر گام‌های چهارگانه این روش، پژوهشگران درصدد آن هستند که به توصیف و تشریح «وضعیت موجود»، «وضعیت گذار» و «وضعیت مطلوب» بپردازند. پرسش اصلی این است که «با معیار قرار دادن آرای شهید سیدمحمدباقر صدر، چگونه می‌توان نوعی صورت‌بندی از اندیشه مقاومت اسلامی ارائه کرد؟». به‌نظر می‌رسد، میان اندیشه نظام‌سازانه و دیدگاه‌های مبارزاتی شهید صدر پیوند وثیق و مهمی برقرار است. طبق دیدگاه این اندیشمند مسلمان، به‌سبب سلطه استعمار و انحطاط امت، شکاف فزاینده‌ای میان جامعه کنونی و جامعه آرمانی پدید آمده است. در چنین شرایطی ضروری است مقاومت را به‌مثابه تمهیدی راهبردی برای گذار از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب درنظر گرفت. در خاتمه، دستاورد نهایی این پژوهش بیانگر آن است که شالوده اندیشه مبارزاتی شهید صدر، برپایه نظریه «مقاومت همه‌جانبه» بنا شده و مقاومت اسلامی در تمام ابعاد حیات انسانی بسط یافته است.

کلیدواژه‌ها

• استعمار
• توماس اسپریگنز
• جامعه توحیدی
• حکومت اسلامی
• سیدمحمدباقر صدر
• مقاومت اسلامی

موضوعات

• اندیشه سیاسی

عنوان مقاله [English]

Reconstruction of the thought of Islamic resistance in the light of Mohammad Baqir Sadr's views

نویسندگان [English]

• Mohammad Hasan Zandevakili ¹
• Jalal Dorakhshah ²

¹ Master of Political Science, Imam Sadiq University, Tehran, I.R.Iran

² Faculty member of Political Science, Imam Sadiq University, Tehran, I.R.Iran.

چکیده [English]

Based on the views of Mohammad Baqir Sadr, this essay seeks to reconstruct the thought of Islamic resistance into four conceptual elements. Our study is in the category of qualitative research and relies on the "documentary method" for the data collection. "Thomas Spragens' method" is also used to analyze the data. Based on the four steps of this method, the researchers aim to describe three statuses:"present", "transitional" and "ideal". The main question is how to reconfigure the thought of Islamic resistance based on Sadr's views?  There seems to be an important linkage between thought and Sadr's militant views. According to Sadr, due to the colonial domination and the degeneration of the Ummah, a growing gap has emerged between the current society and the ideal society. In such a situation, resistance should be considered as a strategic measure for the transition from the current situation to the desired situation. In conclusion, the final achievement of this research indicates that Sadr's ideas are rooted in the theory of "comprehensive resistance" and encompass all aspects of human life.

کلیدواژه‌ها [English]

• Colonialism
• Islamic Government
• Islamic Resistance
• Mohammad Baqir Sadr
• Monotheistic Society
• Thomas Spragens