دو فصلنامه علمی دانش سیاسی

تأثیر رسانه‌های اجتماعی بر فرهنگ مردم‌سالار فرامادی‌گرا در جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (مسایل سیاسی ایران)

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای جامعه‌شناسی سیاسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، جمهوری اسلامی ایران.

2 دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، جمهوری اسلامی ایران.

10.30497/pkn.2024.244385.3053

چکیده

با عنایت به طرح گسترده موضوع مردم‌سالاری و توجه به جایگاه این پدیده در اداره بهتر جوامع، شاهد پرداختن محققان به عوامل مهم تأثیرگذار بر مردم‌سالاری طی سال‌های اخیر بوده‌ایم. ازآن‌جمله می‌توان به فناوری‌های ارتباطی نوین اشاره داشت که تقریباً همه حوزه‌های حیات انسان را تحت تأثیر قرار داده‌اند. مسئله پژوهش حاضر ناظر بر تأثیرهای ناشی از رواج فناوری‌های نوین بر فرهنگ سیاسی مردم‌سالار در ایران می‌باشد. در این پژوهش، به‌منظور آزمون فرضیه‌ها، از موج هفتم داده­های پیمایش ارزش­های جهانی درباره ایران که از ۱۴۹۹ نفر از شهروندان جمع­آوری شده، استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می­دهد که رسانه­های اجتماعی به‌طور مستقیم تأثیر معنا­داری بر فرهنگ مردم‌سالار فرامادی­گرایانه نداشته‌اند؛ اما این نوع از رسانه­ها می­توانند به‌طور غیرمستقیم و از طریق متغیر میانجی ارزش­های رهایی، باعث افزایش گرایش شهروندان به فرهنگ مردم‌سالار فرامادی­گرایانه گردند. از‌سوی‌دیگر، نتایج نشان می­دهد که رسانه­های اجتماعی از طریق متغیر میانجی ارزش­های سکولار، به‌طور معناداری باعث کاهش گرایش به فرهنگ مردم‌سالار فرامادی­گرایانه در ایران شده‌اند و متغیر میانجی ارزش­های سکولار، نقشی منفی دررابطه ‌با رسانه­های اجتماعی و فرهنگ مردم‌سالار فرامادی­گرایانه بازی کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Presenting the model of the influence of social media on the culture of postmaterialist democracy in Iran

نویسندگان [English]

  • ali arefiyan 1
  • mahmoudreza rahbarghazi 2
  • Abbas Hatami 2

1 Ph.D student in Political Sociology, University of Isfahan, Isfahan, I.R.Iran.

2 Associate Professor, University of Isfahan, Isfahan, I.R.Iran.

چکیده [English]

Many researchers believe that communication technologies in the new era have been able to influence many social, cultural and political phenomena. One of these communication technologies that has spread in the new era is social media. The purpose of this research is to investigate the direct and indirect effects of social media on one of the types of democratic political culture, i.e.postmaterialist democracy, which was proposed by Ronald Inglehart. In this research, in order to test the hypotheses of the research, the seventh wave of global values survey data about Iran, which was collected from 1499 citizens, was used. In this regard, the findings of the research show that social media has not directly had a significant impact on postmaterialist democracy. But this type of media can indirectly and through the mediating variable of emancipation values increase citizens' tendency towards postmaterialist democracy. On the other hand, the results show that social media, through the mediating variable of secular values, has significantly reduced the tendency towards trans-materialist democracy in Iran, and the mediating variable of secular values has a negative role in the relationship It plays with social media and postmaterialist democracy
Many researchers believe that communication technologies in the new era have been able to influence many social, cultural and political phenomena. One of these communication technologies that has spread in the new era is social media. The purpose of this research is to investigate the direct and indirect effects of social media on one of the types of democratic political culture, i.e. transmaterialist democracy, which was proposed by Ronald Inglehart. In this research, in order to test the hypotheses of the research, the seventh wave of global values survey data about Iran, which was collected from 1499 citizens, was used. In this regard, the findings of the research show that social media has not directly had a significant impact on metamaterialist democracy. But this type of media can indirectly and through the mediating variable of emancipation values increase citizens' tendency towards metamaterialistic democracy. On the other hand, the results show that social media, through the mediating variable of secular values, has significantly reduced the tendency towards trans-materialist democracy in Iran, and the mediating variable of secular values has a negative role in the relationship It plays with social media and metamaterialist democracy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social media
  • secular values
  • liberation values
  • post-materialist democracy
  • Iran
احمدی‌پور، زهرا؛ جعفرزاده، حسن و بویه، چمران (1396). «نقش راهبرد رسانه‌ای در شکل‌گیری جنبش‌های نوین اجتماعی در خاورمیانه‌ عربی و شمال آفریقا از منظر ژئوپلیتیک عمومی». فصلنامه جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، 5(1)، 24-1.
امینی، آرمین و یوسفی ثابت، حسین (1398). «تأثیر رسانه‌های نوین بر مردم‌سالاری در ایران». فصلنامه پژوهش‌های سیاسی و بین‌الملل، 10(۳۹)، ۲۶-۱.
اینگلهارت‌، رونالد (1373). تحول فرهنگی در جوامع پیشرفته‌. (مریم وتر، مترجم). تهران: کویر.
اینگلهارت، رونالد و ولزل، کریستین (1389). نوسازی، تغییر فرهنگی و مردم‌سالاری. (یعقوب احمدی، مترجم). تهران: نشر کویر.
برجعلی‌زاده، محمد، جعفری، علی و کردی، ناهید (1399). «نقش فناوری‌های نوین ارتباطی در جابه‌جایی قدرت در نظام بین‌الملل». دانش سیاسی، 16(2)، 331-386.
پاتنام، رابرت (1384). سرمایه اجتماعی: اعتماد، مردم‌سالاری و توسعه. (حسن پویان و افشین خاکباز، مترجمان). تهران: نشر شیرازه.
حایک، مریم (1401)؛ «رابطه فرهنگ مردم‌سالاری نوین مشارکتی و استفاده از شبکه‌های اجتماعی (مطالعه موردی: معلمان شهر اصفهان)». فصلنامه رسانه، 32(4)، 75-97.
فیرحی، داود (1379). «رسانه‌ها و تحول فرهنگ سیاسی در خاورمیانه». فصلنامه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم (علیه‌السلام)، 11(8)، 50-79.
کاستلز، مانوئل (1380). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ؛ ظهور جامعه شبکه‌ای. (افشین خاکباز و احمد علیقلیان، مترجمان). تهران: انتشارات طرح نو.
مهدی‌زاده، محمد (1391) نظریه‌های رسانه: اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقـادی. تهران: همشهری.
هابرماس، یورگن (1392). نظریه کنش ارتباطی. (کمال پولادی، مترجم). تهران: نشر مرکز.
Aichner, T.; Grünfelder, M.; Maurer, O. & Jegeni, D. (2021). "Twenty-five years of social media: a review of social media applications and definitions from 1994 to 2019". Cyberpsychology, behavior, and social networking, 24(4), 215-222.
Benkler, Yochai (2006). The Wealth of Networks How Social Production Transforms Markets and Freedom. Yale University Press. New Haven and London.
Calderaro, A. (2018). Social Media and Politics. In The SAGE Handbook of Political Sociology. Edited by William. O and Stephen. T. SAGE Publications. California.
Castells, M. (2008). "Network theory A Network Theory of Power". International Journal of Communication, (5).
Dahlgren, Peter (2005). "The Internet, Public Spheres, and Political Communication: Dispersion and Deliberation. Political Communication". Dispersion and Deliberation, Political Communication, 22(2), 147-162.
Davies, O. (2015). "The political impact of social media on the Arab gulf: Egypt and Bahrain". E-International Relations, (16).
Eichengreen, B. (2018). The Populist Temptation: Economic Grievance and Political Reaction in the Modern Era. NewYork: Oxford University Press.
Gimmler, Antje (2001). "Deliberative democracy, the public sphere and the internet". Philosophy and Social Criticism, 27(4), 21-39.
Hallin, Daniel & Mancini, Paolo (2004). Comparing Media Systems: Three Models of Media and Politics. Cambridge University Press. Cambridge.
Inglehart, R. (1977). The Silent Revolution: Changing Values and Political Styles Among Western Publics. Princeton. New Jersey: Princeton University Press.
Inglehart, R. (2008). "Changing Values Among Western Publics from 1970 to 2006". West European Politics, 31(1–2), 130-146.
Inglehart, R. (2018). "The Age of Insecurity: Can Democracy Save Itself". Foreign Affairs, (97).
Iosifidis, Petros (2014). "The Public sphere, social network and public service Media". European Information, Communication & Society, 14(5), 619-637.
Jha, C. K. & Kodila-Tedika, O. (2020). "Does social media promote democracy? Some empirical evidence". Journal of Policy Modeling, 42(2), 271-290.
Lin, Y. (2022). "Social media for collaborative planning: A typology of support functions and challenges". Cities, (125).
McQuail, D. (2005). McQuail's Mass Communication Theory. New Delhi: Vistaar Publications.
Miladi, N. (2016). "Social media and social change". Digest of Middle East Studies, 25(1), 36-51.
Norris, P. (2001). Digital divide: Civic engagement information poverty, and the internet worldwide. Cambridge: Cambridge University Press.
Obar, JA & Wildman, S. (2015). "Social media definition and the governance challenge: An introduction to the special issue". Telecommunications policy, 39(9), 745-750.
Oluwasola, Omolola (2020). The Normative Theories of the Press in the Digital Age: A Need for Revision(August20,2020). Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3678282 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3678282
Papacharissi, Zizi (2002). "The virtual sphere; The internet as a public sphere". new media & society. 4(1), 9-27.
Zhuravskaya, E.; Petrova, M. & Enikolopov, R. (2020). "Political Effects of the Internet and social media". Annual Review of Economics, (12), 415-438.
دو فصلنامه علمی دانش سیاسی
دوره 20، شماره 1 - شماره پیاپی 39
تالیف مقاله
فروردین 1403
صفحه 197-220
  • تاریخ دریافت: 15 فروردین 1402
  • تاریخ بازنگری: 13 شهریور 1402
  • تاریخ پذیرش: 09 شهریور 1402