مقایسه‌ استعاره‌های حوزه مقصد منازعه در گفتمان حزب جمهوری اسلامی و سازمان مجاهدین خلق

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (مسایل سیاسی ایران)

نویسندگان

1 استادیار دانشکده الهیات، دانشگاه مازندران، مازندران، جمهوری اسلامی ایران.

2 دانش‌آموخته دکتری علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، جمهوری اسلامی ایران.

10.30497/pkn.2024.244451.3057

چکیده

«منازعه» را می‌توان مفهوم محوری فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی در دوره انقلاب قلمداد نمود. براین‌مبنا جهت شناخت بهتر دو بازیگر سیاسی «حزب جمهوری اسلامی» و «سازمان مجاهدین خلق»، به طرح این پرسش اصلی پرداخته شده که شباهت‌ها و تفاوت‌های فهم این دو بازیگر از مفهوم منازعه چیستند؟ برای این‌منظور با استفاده از روش تحلیل استعاره‌ای، اصول و آموزه‌های هر دو بازیگر سیاسی تحلیل و درنهایت نویسندگان به این نتیجه رسیده‌اند که در گفتمان‌های حزب جمهوری اسلامی و سازمان مجاهدین خلق برای فهم منازعه از حوزه‌های مبدأ مشابهی مانند وسیله، جنگ، کمال، حق، عبادت، وظیفه، رستگاری، تطبیق و بقای اصلح استفاده شده؛ اما این تشابهِ حوزه‌هایِ مفهومی سبب فهم مشابه از مفهوم منازعه نشده است. چون این تشکل‌ها از دو استعاره بنیادی متفاوت برای فهم علل منازعه استفاده نموده و درنتیجه نوع فهمی که از استعاره‌های مفهومی مشترک دارند، بسیار متفاوت می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Metaphorical-comparative analysis of political conflict from the perspective of the Islamic Republic Party and the Mojahedin (Monafegin) Khalq Organization

نویسندگان [English]

  • hasan khodadi 1
  • Mohammad Rabiei Kohandani 2

1 Assistant Professor, Faculty of Theology, Mazandaran University, Mazandaran, I.R.Iran.

2 Ph.D in Political Science, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, I.R.Iran.

چکیده [English]

The present article is dedicated to the metaphorical-comparative analysis of the causes and concept of political conflict from the perspective of the Islamic Republic Party and the Mojahedin (Monafegin) Khalq Organization. The questions of the article are: "First, what are the causes of conflict in human society in the discourse of the Republican Party and the Mojahedin (Monafegin) Khalg Organization, and secondly, what is the perception and understanding of the concept of conflict in these discourses?" A hypothesis has not been designed and tested to answer these questions. The research is of a qualitative type and by assuming the conceptual metaphor theory of Likaf and Johnson and the metaphor identification method, an attempt has been made to answer the questions by studying the texts and documents of the Islamic Republic Party and the Mojahedin (Monafegin) Khalg Organization. Research findings: In the discourse of the Islamic Republic Party and the Mojahedin (Monafegin) Khalg Organization, the conceptual fields of means, war, perfection, right, worship, duty, salvation, adaptation and survival of the righteous have been used to understand the conflict. Contrary to the discourse of the Islamic Republic Party, the discourse of the Mojahedin (Monafegin) Khalg was formed under the influence of the three intellectual fountains of the theory of evolution, Marxism and eclectic Islam, and based on that, the organization justified its violent and terrorist actions after the revolution to its supporters and members. Conclusion: The authors have concluded that the Mojahedin (Monafegin) Khalg understands the causes and roots of the political conflict in the continuation of its understanding of the mechanism of evolution and considers it to originate from the internal contradictions of the society that divide the society into two camps of evolutionary and anti-evolutionary classes. This view has a significant distance from the discourse and intellectual fountain of the Islamic Republic Party, despite the similarity of conceptual concepts and metaphors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive linguistics
  • I.R.Iran
  • Islamic Republic Party
  • Metaphor analysis method
  • Mojahedin (Monafegin) Khalq Organization
  • Political conflict
ایمان، محمدتقی؛ طبیعی، منصور و امینی‌زاده، سینا (1399). «ارزیابی مبانی پارادایمی مرامناممه احزاب ایران بعد از انقلاب». دوفصلنامه دانش سیاسی، 16(1)، 45-66.
بهشتی، سیدمحمد (1361). بررسی و تحلیلی از: جهاد، عدالت، لیبرالیسم، امامت. تهران: حزب جمهوری اسلامی.
بهشتی، سیدمحمد (1388). حزب جمهوری اسلامی مواضع تفصیلی. تهران: بقعه.
بهشتی، سیدمحمد (1390). حزب جمهوری اسلامی. تهران: روزنه.
بهشتی، سیدمحمد و خامنه‌ای، سیدعلی (بی‌تا). پاسخ به سؤالات. بی‌جا: حزب جمهوری اسلامی.
حزب جمهوری اسلامی (1358). انگیزه تشکیل و موضع‌گیری‌های حزب جمهوری اسلامی. چاپ دوم. تهران: حزب جمهوری اسلامی.
حزب جمهوری اسلامی (1359.الف). تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر: ویژگی‌های خط گرایش به غرب. تهران: حزب جمهوری اسلامی.
حزب جمهوری اسلامی (1359.ب). القای ایدئولوژی آمریکایی. تهران: حزب جمهوری اسلامی.
حزب جمهوری اسلامی (1389). مجموعه اطلاعیه‌ها و بیانیه‌های حزب جمهوری اسلامی (از تأسیس تا شهریور 1358). به‌کوشش عبدالله جاسبی. تهران: دفتر پژوهش و تدوین تاریخ انقلاب اسلامی.
حزب جمهوری اسلامی (بی‌تا.ب). مواضع ما. بی‌جا: حزب جمهوری اسلامی.
حزب جمهوری اسلامی (بی‌تا.پ). سلسله دروس کانون گسترده، قسمت اول: ویژگی‌های انقلاب اسلامی. تهران: حزب جمهوری اسلامی.
خامنه‌ای، سیدعلی (1358). خط امام. تهران: حزب جمهوری اسلامی.
خامنه‌ای، سیدعلی (1360). درست فهمیدن اسلام. تهران: حزب جمهوری اسلامی.
خدادی، حسن و ربیعی کهندانی، محمد (1401). «تحلیل استعاری از دیدگاه حزب جمهوری اسلامی درباره علل و مفهوم مبارزه سیاسی». ‌مجله جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، 10(20)، 330-305.
خیابانی، موسی (1358)، عاشورا، فلسفه‌ی آزادی: سخنرانی موسی خیابانی به مناسبت عاشورا در مسجد دانشگاه تهران. تهران: سازمان مجاهدین خلق.
ربیعی کهندانی، محمد (1400). «استعاره‌های سیاست و حکومت در گفتمان حزب جمهوری اسلامی». مجله پژوهش‌های سیاست اسلامی، 9(19)، 176-200.
ربیعی کهندانی، محمد و خدادی، حسن (1401.الف). «تحلیلی استعاره‌ای از مکتب در گفتمان حزب جمهوری اسلامی». مجله دانش سیاسی، 18(2)، 401-426.
ربیعی کهندانی، ‌محمد و خدادی، حسن (1401.ب). «علل و مفهوم منازعه در گفتمان سازمان مجاهدین خلق ایران». مجله پژوهشنامه انقلاب اسلامی، 12(45)، 47-68.
رجوی، مسعود (1358.الف)، تبیین جهان (قواعد و مفهوم تکامل): آموزش‌های ایدئولوژیک سازمان مجاهدین خلق ایران. تهران: انتشارات سازمان مجاهدین خلق ایران.
رجوی، مسعود (1358.ب)، موضع‌گیری‌های مجاهدین خلق ایران در آستانه پیروزی انقلاب (سخنرانی‌های مسعود رجوی). تهران: انتشارات سازمان مجاهدین خلق.
روزنامه جمهوری اسلامی (1360). «کوره آزمایش». سال دوم، شماره 522، 8 فروردین 1360، ص 1.
رهجو، حسین (1358). «از مسجد تا سنگر». روزنامه جمهوری اسلامی، سال اول، شماره 10، 20 خرداد 1358، ص 2.
سازمان مجاهدین خلق ایران (1354). درسی از سوره محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم). میسوری، نهضت آزادی ایران (خارج از کشور).
سازمان مجاهدین خلق ایران (1357.الف). راه انبیاء راه بشر. بی‌جا: انتشارات انبیاء.
سازمان مجاهدین خلق ایران (1357.ب). به‌سوی قسط. قم: جنبش ملی مجاهدین.
سازمان مجاهدین خلق ایران (1358.الف). مجموعه اعلامیه‌ها و موضع‌گیری‌های سیاسی مجاهدین خلق ایران (1): 21 دیماه 57 تا 18 تیرماه 58. تهران: انتشارات سازمان مجاهدین خلق ایران.
سازمان مجاهدین خلق ایران (1358.ب)، مجموعه اعلامیه‌ها و موضع‌گیری‌های سیاسی مجاهدین خلق ایران (2): از 18 تیرماه 58 تا 15 دیماه 57. تهران: انتشارات سازمان مجاهدین خلق ایران.
سازمان مجاهدین خلق ایران (1358.ت). رهنمودهای شیوه تحلیل سیاسی. تهران: انتشارات سازمان مجاهدین خلق ایران.
سازمان مجاهدین خلق ایران (1359). ارتجاع چیست؟ و مرتجع کیست؟ کالیفرنیا: انتشارات سازمان مجاهدین خلق ایران (انجمن دانشجویان مسلمان آمریکا).
سازمان مجاهدین خلق ایران (1981). التقاط و ایدئولوژی‌های التقاطی؛ مجموعه سه سخنرانی یکی از اعضای سازمان مجاهدین خلق در دانشگاه تربیت معلم. کالیفرنیا: انجمن دانشجویان مسلمان (آمریکا).
سازمان مجاهدین خلق ایران (بی‌تا.الف). درسی از سوره توبه. بی‌جا: بی‌نا.
سازمان مجاهدین خلق ایران (بی‌تا.ب). مردم‌گرائی توحیدی و مردم‌گرائی مبتذل. بی‌جا: بی‌نا.
فارسی، جلال‌الدین (1358.الف). تکامل انقلاب اسلامی ایران. تهران: حزب جمهوری اسلامی.
فارسی، جلال‌الدین (1358.ب). انقلاب بیخون. تهران: حزب جمهوری اسلامی.
مطهری، مرتضی (1358.الف). گفتاری درباره جمهوری اسلامی. تهران: حزب جمهوری اسلامی.
مطهری، مرتضی (1358.ب). مسئله نفاق. تهران: حزب جمهوری اسلامی.
وبر، ماکس (1374). جامعه و اقتصاد: م‍ف‍اه‍ی‍م‌ اس‍اس‍ی‌ ج‍ام‍ع‍ه‌ش‍ن‍اس‍ی‌، ج‍ام‍ع‍ه‌ش‍ن‍اس‍ی‌ اق‍ت‍ص‍ادی‌، ج‍ام‍ع‍ه‌ش‍ن‍اس‍ی‌ س‍ی‍اس‍ی‌. (ترجمه منوچهری و ترابی‌نژاد و عمادزاده). تهران: مولی.
Deignan, Alice (2016). “From Linguistic to Conceptual Metaphors”. In: Semino, E and Demjen, Z. (eds.) The Routledge Handbook of Metaphor and Language. Routledge Handbooks in Linguistics. Routledge, London, 102-116.
Lakoff, George (1993). "The Contemporary Theory of Metaphor", in Ortony, Andrew (ed). Metaphor and Thought, Second Edition, Cambridge: Cambridge University Press, 202-250.
Landau, Mark. J.; Robinson, Michael D. & Meier Brian P. (2014). The Power of Metaphor: Examining Its Influence on Social Science. Washington D.C: American Psychological Association.
Nokele, Amanda (2014). "Identifying conceptual metaphors using the Metaphor Identification Procedure Vrije Universiteit". South African Journal of African Languages, 34(1), 75-86.
Pragglejaz Group (2007). "MIP: A Method for Identifying Metaphorically Used Words in Discourse". Metaphor and Symbol, 22(11), 1-39.
Steen, Gerard J.; Dorst, Aletta; Herrmann, J. Berenike; Krennmayr, Tina & Pasma, Trijntje (2010). A Method for Linguistics Metaphor Identification: From MIP to MIPVU. Amsterdam: John Benjamins Publishing Co.
دوره 20، شماره 1 - شماره پیاپی 39
تالیف مقاله
فروردین 1403
صفحه 107-130
  • تاریخ دریافت: 07 اردیبهشت 1402
  • تاریخ بازنگری: 18 مرداد 1402
  • تاریخ پذیرش: 12 شهریور 1402