تحلیل مؤلفه‌های دیپلماسی اقتصادی قطر

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (روابط بین الملل)

نویسنده

دانشیار روابط بین‌الملل، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، جمهوری اسلامی ایران.

10.30497/pkn.2024.245466.3120

چکیده

امروزه با تغییر اولویت­های دستگاه دیپلماسی کشورها، تقویت شاخص­های رشد اقتصادی از تقدم بالاتری نسبت به دیگر اهداف برخوردار است. در بسیاری از نظریه­ها و تعریف­های جهانی­شدن، بر عنصر اقتصادی این فرایند تأکید شده و نظریه­پردازان پرشماری، وجه غالب جهانی­شدن را اقتصادی می­دانند. هدف مقاله حاضر تحلیل و ارائه تجارب سایر کشورها در موضوع دیپلماسی اقتصادی است. سؤال اصلی آن است که دیپلماسی اقتصادی دولت قطر چه مؤلفه‌هایی دارد؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد قطر بر پایه یک اقتصاد دولت ـ محور با تأکید بر تنوع‌بخشی اقتصادی در عرصه بین‌الملل و از طریق رشد تجارت خارجی، سرمایه‌گذاری در حوزه‌های گوناگون و در مناطق مختلف جهان و همچنین متقابلاً در زمینه جذب سرمایه‌گذاری خارجی، الگوی خود را در حوزه دیپلماسی اقتصادی به نمایش گذارده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analyzing the Components of Economic Diplomacy of Qatar

نویسنده [English]

  • Mehdi Abbaszadeh

Associate Professor of Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, I.R.Iran.

چکیده [English]

 
Today, with changing in the priorities of the diplomatic system of countries, strengthening the economic growth indicators has a higher priority than other goals. In many theories and definitions of globalization, the economic element of this process is emphasized and numerous theorists consider the dominant aspect of globalization to be economic. In general, in the era of globalization, economic diplomacy means the intersection of diplomacy and economic interests in line with national interests. Its successful application in the network of complex mutual relations will guarantee the provision of national interests only by presenting successful diplomacy. The purpose of this article is to investigate the dimensions and components of economic diplomacy of the Qatar government. The main question of this research is what is the economic diplomacy of the Qatari government and what dimensions and components does it have? In this research, based on the descriptive-analytical method and using the conceptual framework of economic diplomacy as one of the special tasks of the government in the age of globalization, the specific experience of Qatar in this field is investigated and analyzed. The findings of the research show that the developmental government of Qatar, with a detailed understanding of global developments centered on the economy and by using its ability in the field of economic diplomacy, especially in the field of energy and based on a state-oriented economy, with an emphasis on economic diversification in the international arena in order to secure national interests, it has been very active and has taken effective and useful steps through investment in various fields and in different regions of the world and also in the field of attracting foreign investment and has shown a very successful model of himself in the field of economic diplomacy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic diplomacy
  • Foreign policy
  • Foreign investment
  • Energy
  • Qatar
اصغری ثانی، حسین و رنجکش، محمدجواد (1393). «نقش عوامل نرم‌افزاری در تحول منزلت ملی قطر»، مطالعات قدرت نرم. 4(10): 25-48.
پوراحمدی، حسین (1386). «اقتصاد سیاسی، دیپلماسی کارآمد در نظام جهانی؛ مبانی، ابزارها و راهکارها»، نشریه دانش سیاسی. 3(1): 151-178.
پوراحمدی، حسین (1388-الف). «مبانی نظری دیپلماسی نوین: هدایت دیپلماسی در عصر سیاست جهانی»، در دیپلماسی نوین: جستارهایی در سیاست خارجی ایران. گردآوری حسین پوراحمدی، تهران: مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه.
پوراحمدی، حسین (1388-ب). «دیپلماسی انرژی و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران»، نشریه دانش سیاسی. 5(2): 5-40.
سرخیل، بهنام (1395). «تطور دیپلماسی در قطر: از بی‌طرفی محافظه‌کار تا نفوذ هوشمند»، فصلنامه علوم سیاسی. 12(35): 127-156.
رجبی بهجت، داوود (1394). «سیاست خارجی قطر: چالش‌ها و فرصت‌ها (1996-2014)»، مطالعات راهبردی جهان اسلام. 16(2): 109-138.
رنجبر حیدری، وحید؛ فرجی، محمدرضا و جمشیدی، ابراهیم (1394). «نقش شبکه خبری الجزیره در دیپلماسی رسانه‌ای قطر»، سیاست جهانی. 4(1): 203-235.
رنجکش، محمدجواد؛ اصغری ثانی، حسین و محقر، احمد (1392). «برندسازی در دیپلماسی نیچه‌ای قطر»، فصلنامه مطالعات سیاسی. 5(19): 145-178.
قاسمی، فرهاد (1386). دیپلماسی و روابط بین‌الملل. تهران: نشر میزان.
کر، پالین، وایزمن، جفری (1392). دیپلماسی در عصر جهانی‌شدن. (عباس کاردان، مترجم)، تهران: ابرار معاصر.
گریفیتس، مارتین؛ روچ، استیون و سولومون، اسکات (1393). پنجاه متفکر بزرگ روابط بین‌الملل. (علیرضا طیب، مترجم)، تهران: نشر نی.
موسوی، سیده‌مریم (1393). «جایگاه گاز طبیعی در اقتصاد، اشتغال کشورهای روسیه، قطر و ایران»، گزارش کارشناسی مرکز پژوهش‌های مجلس. شماره مسلسل 14011.
نفت و انرژی (1392)، «آشنایی با کشورهای نفت‌خیز جهان: کشور قطر»، در تارنمای: http://www.energyconf.ir. Accessed on: 2022/09/08.
 
Al-Tamimi, Nawaf, Amin, Azzam, Zarrinabadi, Nourollah (2023). Qatar’s National Branding and Soft Power; Exploring the Effects on National Identity and International Stance. Switzerland: Springer.
Andressen, Curtis (2016). “Soft Power and Japan-Qatar Relations”, WEI international Academic Conferenc Proceeding. Barcelona, Spain.
Dargin, Justin (2007). “Qatar Natural Gas: The Foreign Policy Driver”, Middle East Policy. 14(3): 78-97.
Government Communications Office (2008). Qatar National Vision 2030. Doha: Qatar.
Gulf Times (Dec 25, 2019). “Norway firms, Qafco mark 50 years of partnership”, Retrieved December 25, 2019, from Gulf Times Web site: https://www.gulftimes.com/story/647411/Norway-firms-Qafco-mark-50-years-of-partnership. Accessed on: 2021/11/12.
-https://www.bp.com/content/dam/bp/pdf/energy-economics/statisticalreview-
2019/bp-statistical-review-of-world-energy-2019-full-report.pdf. Accessed on: 2022/01/9.
http://www.forbes.com/2022/05/26. Accessed on: 2022/09/12.
http://www.opec.org/opec_web/static_files_project/media/downloads/data_g
raphs/MI012017.pdf. Accessed on: 2020/07/12.
IMF (2019). “IMF Country Report No.19/146”, at https://www. google.com/url?sa= tandrct = jandq= andesrc= sandsource= webandcd= andcad=rjaanduact= 8
andved= 2ahUKEwj2gJ7O1ozuAhUEiFwKHT5OADAQFjAIegQICxAC andurl=https%3A%2F%2Fwww.imf.org%2F~%2Fmedia%2FFiles%2FPublication2FCR%2F2019%2F1QATEA2019001.ashxandusg=AOvVaw0ESuz6kG8LKpKweknlgz0X. Accessed 2021/01/09.
Khatib, Lina (2013). Qatar’s foreign policy: the limits of pragmatism, International Affairs. 89(3): 263-282.
Marie-Brady, A. (2021). Small States and the New Security Environment. Springer.
Miller, R., Al-Mansouri, K. (2016). “Qatar’s Foreign Policy Engagement with the European Union: Evolving Priorities of a Small State in the Contemporary Era”, Comillas Journal of International Relations. 17(5): 143-158.
Trend Economy (2019). “Qatar’s imports and exports”, at https://trendeconomy.com/data/h2 /Qatar/ TOTAL. Accessed on: 2021/6/7.
UNDP (2019). “Human development reports”, Retrieved December 12, 2019, from UNITED NATIONS DEVELOPMENT PROGRAMME Website: http://www.hdr.undp.org/en/data. Accessed on: 2022/02/12.
U.S Departmen of State (2022). “Integrated Country Strategy: Qatar”, approved July 27, 2022.
دوره 20، شماره 2 - شماره پیاپی 40
تالیف مقاله
مهر 1403
صفحه 429-454
  • تاریخ دریافت: 29 آبان 1402
  • تاریخ بازنگری: 15 مرداد 1403
  • تاریخ پذیرش: 15 مرداد 1403