نوع مقاله : علمی - پژوهشی (مسایل سیاسی ایران)

نویسندگان

• مصطفی سمیعی ¹
• علی داوری ¹
• مصطفی غفاری ²

¹ دانشجوی کارشناسی‌ارشد معارف اسلامی و علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، جمهوری اسلامی ایران.

² استادیار گروه جامعه‌شناسی سیاسی، دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، جمهوری اسلامی ایران.

چکیده

فضای مجازی به‌عنوان پدیده‌ای نوظهور منشأ ایجاد تغییرات عمده‌ای در زیست فردی و اجتماعی انسان‌ها شده و بسیاری از مفاهیم و الگوهای سنتی کنش سیاسی شناخته شده مانند جنبش‌های اجتماعی را دستخوش تحولات بنیادین کرده است. در همین‌راستا «مانوئل کاستلز» پس از جریان بیداری اسلامی و با مطالعه تحولات کشورهای عربی به بررسی الگوی جدید جنبش‌های اجتماعی پرداخته و شاخص‌هایی را برای جنبش‌های نوین اجتماعی بیان کرده است. مسئله این پژوهش تحلیل ماهیت ناآرامی‌های 1401 ایران با استفاده از نظریه کاستلز است. پرسش اصلی محققان آن است که آیا ناآرامی‌های 1401 ایران بر مبنای نظریه کاستلز، یک جنبش نوین اجتماعی قلمداد می‌شود؟ روش تحلیل در پژوهش حاضر «نظریه مبنا» (نظریه جنبش‌های نوین اجتماعی کاستلز) بوده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که ناآرامی‌های 1401 ایران بعضی از شاخص‌های کلیدی جنبش نوین اجتماعی مدنظر کاستلز را به دلیل انحراف پدیدآمده از ناحیه دخالت عوامل خارجی، ندارد.

کلیدواژه‌ها

• جمهوری اسلامی ایران
• جنبش‌های نوین اجتماعی
• شبکه‌های اجتماعی مجازی
• مانوئل کاستلز
• ناآرامی‌های پاییز 1401

موضوعات

• جامعه شناسی سیاسی

عنوان مقاله [English]

Analysis of the unrest in the Autumn of 2022 in Iran from the perspective of Castells' new social movement theory

نویسندگان [English]

• mostafa samiei ¹
• ali davari ¹
• mostafa ghaffari ²

¹ Master's student of Islamic Studies and Political Science, Imam Sadiq University, Tehran, I.R.Iran.

² Assistant Professor of political sociology, Faculty of Islamic Studies and Political Sciences, Imam Sadiq University, Tehran, I.R.Iran.

چکیده [English]

The development and expansion of new Internet-based technologies as the main infrastructure for the growth of cyber space in recent years has been the source of major changes in the personal and social life of humans and like an ecological evolution, many traditional concepts and patterns of known political action such as social movements have undergone fundamental and essential transformations.Based on this, Manuel Castells, by inductively examining the process of Islamic awakening in Arab countries and some other countries, expresses indicators for new social movements. Therefore, the main problem of this research, which has been done by its researchers, is to analyze the nature of the 2022 unrest in Iran by using Castells' theory about new social movements. Thus, the main question of the researchers of this article is whether the unrest in Iran in 2022 is considered a "new social movement" based on Castells' theory? The method of analysis used in the current research was " Grounded Theory" (Network Community Theory). By studying various works published by Castells and more closely examining the book "Networks of Outrage and Hope", the researchers categorized the set of 10 indicators that Castells mentions for modern social movements in three aspects: nature, internal mechanisms and consequences, and based on this new model, they analyzed the developments of 2022 in Iran. The findings of this research show that the unrest of 2022 in Iran, although it has some characteristics of a modern social movement, such as being networked, local-globalized, the virality of the dissemination model, the lack of a specific program, the change of society's values, and the lack of a single leadership, but still it does not have some other key characteristics of the new social movements considered by Castells, such as non-violence, self-reflection, spontaneity and occupation of the urban space due to the deviation arising from the extensive involvement of external factors and for these reasons, the series of changes that occurred as a result of the unrest in Iran in 2022, along with the series of social platforms created during the past years, can be considered as a "social movement in transition".

کلیدواژه‌ها [English]

• I.R.Iran
• New social movements
• Virtual social networks
• Manuel Castells
• Autumn unrest 2022